Ανάδειξη των μουσικών και των παραδόσεων

Παρακαταθήκη για την πολιτιστική και κοινωνική ζωή της Κέας, αποτελούν πλέον τα δέκα αυτοτελή ντοκιμαντέρ, που σχεδίασε και υλοποίησε η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Κέας, στο πλαίσιο προγράμματος του Cycladic Identity, από το μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης.

Ο λόγος για τη δράση "Καταγραφή παραδοσιακών οργανοπαιχτών της Κέας για τη διάσωση, διατήρηση και ανάδειξη της παραδοσιακής μουσικής ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς", στόχος της οποίας αποτέλεσε η διάσωση και ανάδειξη των μουσικών και των παραδόσεων τους, καθώς και η προβολή του νησιού.

Για το συγκεκριμένο πρόγραμμα, αλλά κυρίως για τη δημιουργία των ντοκιμαντέρ, μίλησε στην "Κοινή Γνώμη", ο παραγωγός και σκηνοθέτης Θεοφάνης Μαραγκός, καθηγητής στο ΤΕΙ Ιονίων Νήσων, στο τμήμα Τεχνολογίας Ήχου και Μουσικών Οργάνων.

"Καταγραφή οργάνων σε φυσικό περιβάλλον"

Δέκα ντοκιμαντέρ παραδοσιακών οργανοπαιχτών του νησιού της Κέας, συνοδευόμενα με το ηχοτοπίο του νησιού, είναι το αποτέλεσμα του προγράμματος που υλοποιήθηκε με τη χρηματοδότηση της πρωτοβουλίας Cycladic Identity του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης σε συνεργασία με την Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Κέας.

"Η δράση αυτή θεωρήθηκε σημαντική, καθώς η καταγραφή των μουσικών, έγινε μέσα στο ηχοτοπίο (in situ) και όχι απομονωμένων, όπως θα γινόταν σε κάποιο στούντιο ηχογράφησης. Η παρουσία του φυσικού περιβάλλοντος του νησιού αναδύει το τοπόσημο και το περιβάλλον του, το οποίο συνεισφέρει και αυτό στο βασικό σκοπό της δράσης που δεν είναι άλλη, από την καταγραφή, τη διάσωση και την ανάδειξη των μουσικών και των παραδόσεων τους και εν τέλει στην προβολή του ίδιου του νησιού", δήλωσε στην εφημερίδα ο υπεύθυνος της συγκεκριμένης παραγωγής, Θεοφάνης Μαραγκός.

Όπως χαρακτηριστικά είπε, οι καταγραφές των ηχοτοπίων προσέδωσαν υψηλή προστιθέμενη αξία στο πλαίσιο μιας συνολικότερης και ολιστικότερης καταγραφής, καθώς ανέδειξαν τις σχέσεις αλληλεπίδρασης των μουσικών με το ηχητικό τους περιβάλλον και την ισορροπία της σχέσης αυτής.

"Η πρωτοτυπία του προγράμματος ήταν μεγάλη, καθώς δεν είχε γίνει ξανά αντίστοιχη δράση σε νησί των Κυκλάδων. Η χρήση των αρχών και της μεθοδολογικής προσέγγισης της ακουστικής οικολογίας, πρόσφερε το εχέγγυο για υψηλής ποιότητας και πιστότητας σε ηχητικές και κινηματογραφικές καταγραφές. Κατά τη διαδικασία της κινηματογραφικής επεξεργασίας και τελικής διαμόρφωσης των ντοκιμαντέρ, τα ηχοτοπία μαζί με τους ήχους από τα έμβια όντα που ηχογραφήθηκαν, εντάχθηκαν δημιουργικά, βοηθώντας την οπτικοηχητική αφήγηση", υποστήριξε.

Στην ερώτηση ποια ήταν η βασική επιδίωξη της συγκεκριμένης δράσης, ο κ. Μαραγκός σημείωσε πως "βασική επιδίωξη της συγκεκριμένη δράσης ήταν, μαζί με τους δεξιοτέχνες μουσικούς να καταγραφεί και το ηχοτοπίο της εκάστοτε περιοχής, δηλαδή οι ήχοι που αναδύονται από το κάθε περιβάλλον. Η συγκεκριμένη προσέγγιση, η επιλογή δηλαδή της ερμηνείας από τους δεξιοτέχνες μουσικούς μέσα σε χαρακτηριστικά τοπόσημα της Κέας, με την ταυτόχρονη καταγραφή του φυσικού ηχοτοπίου, το οποίο εντάχθηκε μέσα στα ντοκιμαντέρ ως ηχητικό υπόβαθρο, αποτέλεσε ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά πρωτοτυπίας του συγκεκριμένου προγράμματος".

"Αποτύπωμα για τη νεότερη γενιά"

Ο κ. Μαραγκός έκανε γνωστό μέσω της εφημερίδας, ότι τα συγκεκριμένα δέκα αυτοτελή ντοκιμαντέρ, έγιναν με "πρωταγωνιστές" τους εναπομείναντες ηλικιωμένους οργανοπαίχτες του νησιού, καθώς και των παιδιών ή και των εγγονών των σημαντικότερων παραδοσιακών μουσικών της Κέας.

"Τα γυρίσματα έγιναν το περασμένο καλοκαίρι, Ιούνιο και Ιούλιο του 2023, με τους μουσικούς ενταγμένους σε φυσικό περιβάλλον και σε συγκεκριμένα τοπόσημα. Οι καταγραφές πραγματοποιήθηκαν σε χαρακτηριστικά τοπόσημα της Κέας όπως την Iερά Mονή Καστριανής, τον Άγιο Συμεών, αλλά και σε φυσικά περιβάλλοντα, όπως η Bρύση του Βενιαμίν, με σκοπό, όπως προείπα, να μην έχουμε μία στημένη ηχογράφηση, αλλά μία καταγραφή που να συνδυάζει τη μουσική με την ηχοποικιλότητα και τη βιοποικιλότητα του περιβάλλοντος. Στα ντοκιμαντέρ πραγματοποιήθηκε επίδειξη του δεξιοτεχνικού παιξίματος των παραδοσιακών μουσικών, προσωπική συνέντευξη, καταγράφηκαν οι τρόποι ερμηνείας συγκεκριμένων τραγουδιών και έγινε εξιστόρηση παλαιών ιστοριών από γιορτές και πανηγύρια", τόνισε χαρακτηριστικά,

Μάλιστα έκανε γνωστό ότι οι καταγραφές είναι πλέον στη διάθεση του κοινού στις ιστοσελίδες https://destinationkea.com/politismos/moysiki-paradosi/ και https://www.youtube.com/@KeaGreece.

"Το αποτύπωμα του προγράμματος για την τοπική κοινωνία αξιολογείται ως ιδιαίτερα σημαντικό διότι καταγράφηκαν οι τελευταίοι παραδοσιακοί τσαμπουνιέριδες, το δεξιοτεχνικό παίξιμο τους σε ιδιαίτερα τοπόσημα στην ύπαιθρο, καθώς και οι προσωπικές τους αφηγήσεις για τον τρόπο που ξεκίνησαν, για τις επιρροές τους και τις δυσκολίες που συνάντησαν. Οι παραδοσιακοί μουσικοί που καταγράφηκαν είναι από διαφορετικές περιοχές της Κέας, με αποτέλεσμα να αποτυπώνονται τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα της κάθε περιοχής στο παίξιμό τους. Έτσι, οι νέες γενιές μουσικών θα έχουν πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας και πιστότητας ηχητικό και οπτικό υλικό για να μπορούν να το μελετούν και μέσα από τις μουσικές τους να το αναδεικνύουν", κατέληξε στις δηλώσεις του..

Τέλος να σημειωθεί ότι η δράση τη δράση "Καταγραφή παραδοσιακών οργανοπαιχτών της Κέας για τη διάσωση, διατήρηση και ανάδειξη της παραδοσιακής μουσικής ως άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς", την οποία σχεδίασε και υλοποίησε η Κοινωφελής Επιχείρηση του Δήμου Κέας, χρηματοδοτούμενη από το μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης μέσω του προγράμματος Cycladic Identity", παρουσιάστηκε στο 7ο Διεθνές Συνέδριο Ακουστικής Οικολογίας που πραγματοποιήθηκε στην Αθήνα την περασμένη εβδομάδα.