Δεν είναι κακό να είσαι διαφορετικός

Ένα ιδιαίτερο παραμύθι για τη διαφορετικότητα και τη φιλία με την υπογραφή του Χάρη Βεκρή, θα παρουσιάσουν σήμερα και αύριο στις 19:30 στο Θέατρο “Απόλλων” μικροί και μεγάλοι μαθητές του Κέντρου Χορού Ακροποδητί. 

Η μουσικοχορευτική παράσταση “Ίου – το τραγούδι της νύχτας” με χορογραφίες της Ιωάννας Αντώναρου, της Θαλασσινής Νομικού, της Αγγελικής Σιγούρου και της Αριάδνης Ψυχογιοπούλου έρχεται να μιλήσει στις καρδιές του κοινού για τις ευχές που πραγματοποιούνται και για τη δυνατότητα να δούμε τον κόσμο με άλλο μάτι.

Για τα μηνύματα του έργου που στοχεύει τόσο στη ψυχοσυναισθηματική ενδυνάμωση των μικρών μαθητών, όσο και στην αποδοχή της διαφορετικότητας, σε μία εποχή όπου η ισότητα και η αμοιβαία αντιμετώπιση είναι πιο επιτακτικές από ποτέ, μίλησαν στην “Κοινή Γνώμη” οι δημιουργοί της παράστασης Χάρης Βερής και Αγγελική Σιγούρου.

Τα τελευταία χρόνια, το θέμα της διαφορετικότητας απασχολεί όλο και περισσότερο τον καλλιτεχνικό κόσμο. Πώς αυτό προσεγγίζεται από τη δική σας παράσταση τόσο συγγραφικά, όσο και χορογραφικά;

Χάρης Βεκρής: Συγγραφικά η ιστορία του Ίου αγγίζει τη διαφορετικότητα με ένα καθαρά αλληγορικό τρόπο. Oι ιδιαιτερότητες των ανθρώπων που οι πολλοί θεωρούν «διαφορετικούς» ή ακόμα χειρότερα «ανάπηρους», δεν είναι μειονεκτήματα, είναι χαρίσματα που απλά, οι πολλοί δεν μπορούν ή μάλλον, δεν προσπαθούν να διακρίνουν. Και με αφορμή την ερώτηση σας, να σας διηγηθώ και ένα πραγματικό περιστατικό που με ώθησε πριν από χρόνια στο να γράψω αυτό το παραμύθι:  Ήμουν τότε μέλος της χορωδίας της ΔΕΗ και μας κάλεσαν να τραγουδήσουμε σε μια εκδήλωση στο «Φάρο Τυφλών» στην Καλλιθέα. Μπαίνουμε λοιπόν σε μια μεγάλη, κατάμεστη αίθουσα με ανθρώπους όλων των ηλικιών που είχαν χάσει την όραση τους. Καθόμαστε σε κάποιες θέσεις στα δεξιά της σκηνής και το πρόγραμμα της βραδιάς ανοίγει με ένα ντουέτο - βιολί και πιάνο – από δύο μουσικούς που κι εκείνοι ήταν τυφλοί. Εκεί που παρακολουθούσαμε απορροφημένοι το ωραίο παίξιμο των μουσικών, γίνεται διακοπή ρεύματος. Εμείς της χορωδίας δυσανασχετήσαμε, αρχίσαμε να ψιθυρίζουμε, όμως γρήγορα σταματήσαμε να μιλάμε μεταξύ μας, γιατί αντιληφθήκαμε πως οι μόνοι στην αίθουσα που είχαμε πανικοβληθεί ήμασταν εμείς. Για τους μουσικούς και το κοινό δεν είχε αλλάξει απολύτως τίποτα! Έτσι καθίσαμε κι εμείς ήσυχοι και απολαύσαμε το υπόλοιπο της συναυλίας όπως και όλοι οι υπόλοιποι στην αίθουσα. Με κλειστά μάτια. 

Αγγελική Σιγούρου: Χορογραφικά, η διαφορετικότητα που αναδύεται ως θέμα μέσα από τον βασικό ήρωα, μας μεταφέρει σε κόσμους που δεν συναντάμε συχνά σε παιδικά παραμύθια. Το τσίρκο όπου τραγουδάει ο Ίου για παράδειγμα, μου έφερε έντονα στο μυαλό τα freak shows του παρελθόντος. Το θέμα της ασχήμιας αλλά και το θέμα της τυφλότητας, έχουν για μένα και τα δύο έντονα συμβολικό χαρακτήρα. Ο Ίου δεν είναι άσχημος αλλά διαφορετικός, τι είναι ασχήμια άλλωστε; Τον θεωρούν άσχημο, θεωρεί κι ο ίδιος τον εαυτό του άσχημο κι αποφασίζει να ζήσει μέσα στο σκοτάδι. Ένα άλλο σκοτάδι είναι κι εκείνο της Μαρί. Η Μαρί για μένα είναι ένα κορίτσι με κλειστά μάτια, όχι με τυφλά αλλά με κλειστά. Όταν γνωρίσει τον Ίου θα τα ανοίξει, η νεράιδα της δίνει την τόλμη να τα ανοίξει και να δει τον κόσμο όπως εκείνη επιθυμεί αλλά ως τώρα φοβόταν: διαφορετικά. 

Και σχετικά με την εμπειρία του Χάρη, χωρίς να συνεννοηθούμε γι’ αυτό, έχουμε στον Ίου κι εμείς επί σκηνής ένα πιάνο και ένα τσέλο!

Μέχρι τώρα, γνωρίζαμε το «ίου» ως επιφώνημα αηδίας και απέχθειας. Γιατί το επιλέξατε ως τίτλο του παραμυθιού σας και ποια νέα διάσταση επιδιώκετε να του δώσετε;

Χάρης Βεκρής: Ακριβώς γι’ αυτό που είπατε. Ο ήρωας μας γεννιέται τόσο άσχημος που όποιος τον βλέπει βγάζει αυτό το επιφώνημα, που εντέλει του μένει και σαν όνομα. Μήπως αυτό δεν συμβαίνει - κακώς - και προς όλα τα άτομα με διαφορετικότητες; Ο «κουτσός», ο «κουλός», ο «χαζός» και τόσα άλλα υποτιμητικά επίθετα, δεν αντικαθιστούν τα ονόματα αυτών ανθρώπων; Η αηδία λοιπόν ανήκει εξολοκλήρου σε αυτούς που τα υιοθετούν και όχι σ’ εκείνους που γεννήθηκαν ξεχωριστοί.     

Η ιστορία σας μιλάει για τη δυνατότητα που μας δίνεται να δούμε τον κόσμο διαφορετικά. Τα σημερινά παιδιά είναι εξοικειωμένα με αυτά τα μηνύματα, ή υπάρχει και μία μερίδα παιδιών που φορά τις παρωπίδες και τις μάσκες, που κληρονόμησαν από τους γονείς τους;

Αγγελική Σιγούρου: Η μάσκα-κουτί, αποτελεί ισχυρό σύμβολο μέσα στο έργο. Με το τμήμα των εφήβων, που στην παράσταση έχει τον ρόλο της κατασκευής της μάσκας-κρυψώνας του Ίου, κάναμε στη διάρκεια των προβών διάφορους αυτοσχεδιασμούς με τη μάσκα. Τα παιδιά, ανακάλυπταν έκπληκτα έναν Άλλον πάνω στη μάσκα, ένα πρόσωπο που τους προκαλούσε αποστροφή ή τρόμο κι ωστόσο, ομολογούσαν όλοι ανεξαιρέτως πως ένιωθαν ότι επρόκειτο για μια άλλη πλευρά του ίδιου του εαυτού τους, μια πλευρά αναπόφευκτα ενωμένη με όλες τις άλλες πλευρές τους…. 

Εξίσου μεγάλο ενδιαφέρον είχαν οι πρώτες αντιδράσεις των μικρότερων μαθητών μας όταν τους μιλήσαμε στην αρχή για το παραμύθι. Ρωτούσαν «γιατί έφυγε ο κόσμος στο τσίρκο όταν είδε το πρόσωπο του Ίου;» ή «γιατί ήταν άσχημος ο Ίου;», «γιατί δεν τον ήθελαν οι άνθρωποι;», «γιατί στο τέλος χάνεται;». Τα παιδιά δεν καταλάβαιναν γιατί η διαφορετικότητα μπορεί να απομονώσει έναν άνθρωπο και ρωτούσαν το αυτονόητο. Είναι παράξενο, γιατί μια τέτοια κατάσταση είναι συχνά υπαρκτή και στον κόσμο των παιδιών, όταν έρχεται η ώρα όμως να ακούσουν ένα παραμύθι γύρω από αυτό το θέμα και να εκφραστούν, είναι εντυπωσιακό το ότι δεν αναγνωρίζουν «διαφορετικούς» και αντιδρούν συναισθηματικά σε οποιονδήποτε αποκλεισμό.  

Το έργο είναι ταυτόχρονα και ένας ύμνος για τη φιλία, αξία την οποία πρεσβεύετε και εσείς ως καλοί φίλοι, που αγαπιούνται, αλληλοϋποστηρίζονται και συν δημιουργούν.

Χάρης Βεκρής: Εκτιμώ πάρα πολύ την Αγγελική ως προσωπικότητα και θαυμάζω τα όσα έχει καταφέρει εντός και εκτός Σύρου με την ομάδα της. Κι οι δυο το θέλαμε κάποια στιγμή να συνεργαστούμε και να που τα καταφέραμε. Της εμπιστεύθηκα το παραμύθι μου «εν λευκώ» γιατί το επίπεδο των μέχρι σήμερα παραγωγών των Ακροποδητί δεν αφήνει καμιά αμφιβολία πως ο Ίου έπεσε σε καλά χέρια!  

Αγγελική Σιγούρου: Η φιλία στο μυαλό μου, είναι η μόνη σχέση που μπορεί να έχει διάρκεια παντοτινή, πλήρη αποδοχή και ανιδιοτέλεια. Νομίζω συμφωνούμε πολύ σε αυτό με τον Χάρη και η αμοιβαία εμπιστοσύνη μεταξύ μας δεν έθεσε κανέναν περιορισμό στη δημιουργική διαδικασία και ερμηνεία του έργου. Θεωρώ πολύ σημαντικό που και το ίδιο το έργο του είναι ανοιχτό σε μια πολυεπίπεδη ερμηνεία. 

Τι θα κερδίσουν οι μικροί και οι μεγάλοι φίλοι σας που θα δουν αυτή την παράσταση;

Χάρης Βεκρής: Νομίζω πως επειδή στην παράσταση συμμετέχουν πολλά παιδιά, αλλά και επειδή και στο κοινό θα υπάρχουν επίσης πολλά παιδιά, το να αγαπήσουν σε αυτή την ηλικία έναν ήρωα σαν τον Ίου θα τα συνοδεύει σε όλη τους τη ζωή. Αυτό ίσως τα κάνει λίγο καλύτερους μεγάλους, κι έτσι ο κόσμος μας ίσως γίνει στο μέλλον λίγο καλύτερος, τουλάχιστον στο θέμα της συμπεριφοράς μας απέναντι στη διαφορετικότητα.  

Αγγελική Σιγούρου: Μικροί και μεγάλοι θα ταξιδέψουν μέσα από τη μουσική και τον χορό σε μια παράξενη, συγκινητική ιστορία που σίγουρα θα τους πλουτίσει με ερωτήματα, ευτυχώς αναπάντητα, τουλάχιστον μέσα στα παιδικά μυαλά.