Ο «Ντον Τζοβάνι» στο Θέατρο Απόλλων

Στο πλαίσιο της συνεργασίας του με φορείς και οργανισμούς διεθνούς εμβέλειας που συμβάλλουν στην ενίσχυση του πολιτιστικού γίγνεσθαι της πρωτεύουσας των Κυκλάδων μέσα από υψηλής ποιότητας καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, ο Δήμος Σύρου – Ερμούπολης θα υποδεχθεί την προσεχή άνοιξη το Teatrο Grattacielo, με έδρα τη Νέα Υόρκη, προσφέροντας στο κοινό την ευκαιρία να απολαύσει την αριστουργηματική όπερα του Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ, «Ντον Τζοβάνι».

Η σχετική πρόταση υποβλήθηκε από την Ελληνική Συμφωνιέτα και το θέατρο Grattacielo και  εγκρίθηκε κατά από την Επιτροπή Πολιτισμού του Δήμου, κατά τη χθεσινή συνεδρίασή της.

Το Teatro Grattacielo ιδρύθηκε στις 15 Σεπτεμβρίου 1994, από την κα Duane D. Printz, η οποία ήταν ιδρυτική Εκτελεστική και Καλλιτεχνική Διευθύντρια της εταιρείας μέχρι το τέλος του 2019. Στόχος της εταιρείας ήταν να μοιραστεί και να προωθήσει την εκτίμηση του κοινού για σπάνια ακουσμένο οπερατικό ρεπερτόριο από τη μεταρομαντική εποχή, γνωστό ως Verismo.

Το όνομα της εταιρείας, που σημαίνει «θέατρο ουρανοξύστη», παραπέμπει τόσο στα διάσημα αξιοθέατα της Νέας Υόρκης όσο και σε έναν κινηματογράφο 1000 θέσεων στη Γένοβα όπου εμφανίστηκαν πολλοί διάσημοι τραγουδιστές όπως η Μαρία Κάλλας ενώ η μεγάλη όπερα της πόλης ανακατασκευάστηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο.

Από την ίδρυση του, το Teatro Grattacielo έχει παρουσιάσει με συνέπεια εμβληματικές παραστάσεις σπανίων ακουσμένων έργων όπερας και κλασικής μουσικής ελληνικής, ιταλικής και ισπανικής προέλευσης. Ο 20ός αιώνας έφερε τον μοντερνισμό που άρχισε να υπονομεύει τη βασική γραμματική της μουσικής. Αναπόφευκτα, ορισμένες αρχές που στήριζαν τη λειτουργία της όπερας δέχθηκαν επίσης επίθεση.

Μερικοί συνθέτες συνέχισαν να γράφουν όπερες που διατηρούν τη συμβιωτική σχέση μεταξύ των λέξεων, της μουσικής και του δράματος. Άλλοι συνθέτες έχουν επανεξετάσει τις βασικές παραδοχές για τη δραματική δομή και τον ρόλο της μουσικής μέσα στη δομή. Κάθε δεκαετία μετά τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, η νεότερη γενιά έβλεπε την όπερα ως μια ξεπερασμένη μορφή τέχνης, πολύ συνδεδεμένη με το παρελθόν.

Στο παρελθόν, το Teatro Grattacielo προσπάθησε να μεταφέρει στο κοινό την αρχική ομορφιά της όπερας. Η όπερα μας προσφέρει μια αντανάκλαση του ποιοι είμαστε, πώς σχετιζόμαστε με τους άλλους και τι σημαίνει, συλλογικά και ατομικά, να είμαστε άνθρωποι.

Το Teatro Grattacielo έχει εμφανιστεί σε πολλές εμβληματικές τοποθεσίες στη Νέα Υόρκη και τώρα πλέον επεκτείνει τις δραστηριότητές του στην Ελλάδα και την Ιταλία. Πραγματοποιήσαμε την Ιris του Pietro Mascagni στην 100η επέτειο της Alice Tully.  Οι άλλες μας παρουσιάσεις παρουσιάζονται  στο Rose Theatre, Frederick P. Rose Hall, το σπίτι της Jazz στο Lincoln Center και στο Ellen Steward Theater (known as La MaMa). Το φετινό  καλοκαίρι παρουσίασε επτά  μίνι παραστάσεις του «Ιδομενέα» του Μότσαρτ στην Κρήτη και πρόκειται να ερμηνεύσει άλλες δύο  παραστάσεις της ίδιας όπερας στη Ρόδο, στο Διεθνές Φεστιβάλ Ρόδου τον Σεπτέμβριο,  με έναν νεαρό, Έλληνα τενόρο στο ρόλο του Ιδομενέα.

Η Teatro Grattacielo είναι μια εταιρεία όπερας με έδρα τη Νέα Υόρκη που ιδρύθηκε ως μη κερδοσκοπικός οργανισμός 501 c3 το 1994 από την κα Duane D. Printz. Ο σημερινός Γενικός Εκτελεστικός και Καλλιτεχνικός Διευθυντής είναι ο Στέφανος Κορωναίος. Ο Teatro Grattacielo έχει τον Israel Gursky ως Μουσικό Διευθυντή και τον Felipe Tristan ως Associate Conductor.

Η ορχήστρα

Η Ελληνική Συμφωνιέτα ιδρύθηκε στην Αθήνα τον Αύγουστο του 2018 από τον Μαέστρο Γιώργο Γαλάνη, τον βιολονίστα Γιάννη Γεωργιάδη και έναν κύκλο νέων μουσικών, αποφοίτων ωδείων και μουσικών Πανεπιστημίων της Ελλάδας και του εξωτερικού. Κατά τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της, η ορχήστρα φιλοξενήθηκε από τον Πειραϊκό Σύνδεσμο, όπου πραγματοποίησε σειρά επιτυχημένων εμφανίσεων. Το επιστέγασμα της δράσης της Sinfonietta Hellenica στην πόλη του Πειραιά ήταν το γκαλά όπερας στο κατάμεστο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά τον Ιούλιο του 2019.

Το σύνολο έχει συμμετάσχει σε διάφορα φεστιβάλ ανά την Ελλάδα, όπως το Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας και το Aegean Arts Festival στην Κρήτη, ενώ εκτός από την Αθήνα έχει δώσει συναυλίες σε διάφορες πόλεις της Ελληνικής επικράτειας όπως η Πάτρα, η Θεσσαλονίκη, το Ηράκλειο κ.α. Μαζί~της έχουν συμπράξει σπουδαίοι Έλληνες σολίστ όπως ο Αστέριος Πούφτης και ο Ιωάννης Ποταμούσης, καθώς επίσης και λυρικοί καλλιτέχνες, όπως ο Φίλιππος Μοδινός, η Κασσάνδρα Δημοπούλου, o Δημοσθένης Χρ. Σταυριανός, η Μαριλένα Στριφτόμπολα, η Σοφία Παπαδημητροπούλου κ.α. Στο επίκεντρο του ρεπερτορίου της Sinfonietta Hellenica βρίσκεται η συμφωνική μουσική συνθετών της κλασσικής και ρομαντικής περιόδου, καθώς επίσης και η όπερα.

Τέλος, η ορχήστρα ερμηνεύει έργα σύγχρονων Ελλήνων και ξένων συνθετών.

Η πρόταση προς το νησί της Σύρου

Μεταξύ των παραγωγών του Teatro Grattacielo που έχουν προγραμματιστεί για τη σεζόν 2021-2022 είναι και το έργο «Ντον Τζοβάνι», μία από τις δημοφιλέστερες και πιο αριστουργηματικές όπερες της κλασσικής περιόδου µε την ευρηματική μουσική του Μότσαρτ να αποδίδει όλες τις όψεις του χαρακτήρα ενός ανθρώπου που τα βάζει µε τον Θεό και παίρνει την τύχη στα χέρια του.

Πρόκειται για τη γνωστή ιστορία του Ισπανού νάρκισσου καρδιοκατακτητή Δον Ζουάν, ο οποίος αναζητά την περιπέτεια και την ηδονή στο πρόσωπο οποιαδήποτε γυναίκας βρεθεί στο δρόμο του. Η εκδίκηση του γυναικείου φύλλου ωστόσο δεν θα αργήσει να φανεί, παίρνοντας τη μορφή του πέτρινου αγάλματος του διοικητή της Σεβίλλης και πατέρα της Ντόνα Άννα, τον οποίον ο πρωταγωνιστής έχει φονεύσει σε μονομαχία στην πρώτη σκηνή του έργου. Το κωμικό στοιχείο της πλοκής ενισχύει η παρουσία του αστείου και γκαφατζή υπηρέτη του Ντον Τζοβάνι, Λεπορέλο, ο οποίος αναγκάζεται να τον καλύπτει, αποθαρρύνοντας τις προηγούμενες ερωμένες του που τον καταδιώκουν. Επίσης, ο ποιητής καταφέρνει να συνδέσει τον κόσμο των ευγενών χαρακτήρων µε αυτόν των κωμικών, µε τρόπο πρωτόγνωρο. Στο εμβληματικό αυτό έργο τίποτα δεν είναι όπως φαίνεται, αφού η αμφισημία διαπερνά τόσο το ποιητικό κείμενο όσο και τη μουσική.

Η παγκόσμια πρεμιέρα της όπερας δόθηκε στις 29 Οκτωβρίου του 1787 στο Θέατρο των Τάξεων (“Estates Theater”) της Πράγας. Οι μουσικοκριτικές φυλλάδες της εποχής θέλουν τον ίδιο το συνθέτη να διευθύνει το έργο από το τσέμπαλο, πρακτική η οποία ήταν ιδιαίτερα διαδεδομένη μέχρι τα μέσα του επόμενου αιώνα. Για την πρεμιέρα της όπερας στη Βιέννη, η οποία έλαβε χώρα τον επόμενο χρόνο, ο Μότσαρτ προσάρμοσε την παρτιτούρα ανάλογα µε τις φωνητικές ικανότητες των εκεί τραγουδιστών, συνθέτοντας επιπρόσθετα μουσικά μέρη και αφαιρώντας άλλα. Ο ίδιος ο Μότσαρτ καταχώρισε την όπερα στον ιδιόχειρο κατάλογο των έργων του ως opera buffa, δηλαδή κωμική όπερα. Ωστόσο, η δραματική κορύφωση του έργου έρχεται λίγο πριν από τον απόηχο µε το θάνατο του κεντρικού ήρωα, ο οποίος προτιμά να καεί στην Κόλαση, απ’ το να απαρνηθεί την αχαλίνωτη ελευθερία του και μια ζωή γεμάτη ηδονές και απολαύσεις.

Ο «Ντον Τζοβάνι», θα παρουσιαστεί από 24 έως 26 Απριλίου 2022, στο ιστορικό Θέατρο Απόλλων.

Η μουσική διεύθυνση ανήκει στον Γιώργο Γαλάνη και η σκηνοθεσία στον Στέφανο Κορωναίο.

Σολίστ:  Camerata Bardi Vocal Academy Young Singers. Χορωδία: Μεικτή Χορωδία Πάντειου Πανεπιστημίου Αθηνών & Χορωδία ChorusVivend. iΜουσική διδασκαλία χορωδίας: Γιάννης Βρυζάκης. Συνολικά συμμετέχουν: 12μελής ορχήστρα, 12μελης χορωδία, 7μελής θίασος τραγουδιστών, κ.ά.

Αναμένεται η τελική έγκριση από το Δημοτικό Συμβούλιο Σύρου – Ερμούπολης.