Ο οίνος είχε τη δική του ιστορία

Ο τρύγος και το πάτημα των σταφυλιών στα παραδοσιακά πατητήρια αποτελούν μία από τις δημοφιλέστερες δραστηριότητες του Πολιτιστικού Συλλόγου Βάρης “Πανάχραντος” επί είκοσι πέντε συνεχόμενα έτη.

Με οδηγό τον εθελοντισμό και το σεβασμό στην παράδοση, τα μέλη του στοχεύουν στη διατήρηση κλασικών αξιών, αλλά και στη μύηση των νεότερων γενεών στα ήθη και τα έθιμα του τόπου μας . Το γνωστό - τόσο στο συριανό κοινό, όσο και στους ξένους επισκέπτες του νησιού - τρυγοπάτι πραγματοποιήθηκε χθες το πρωί στο Γήπεδο της Βάρης, όπου αξιοποιήθηκε συνολικά ένας τόνος σταφύλια.

Η παραγωγή του κρασιού ανά τους αιώνες

Παρόλο που τα τελευταία χρόνια, η εξέλιξη της τεχνολογίας έχει οδηγήσει στη σταδιακή έκλειψη των πατητηριών, με αποτέλεσμα την παραγωγή του μούστου αποκλειστικά από μηχανήματα, υπάρχουν ακόμη εκείνοι οι μερακλήδες οι οποίοι διατηρούν πατητήρια για να φτιάχνουν το δικό τους κρασί από την αρχή έως το τέλος. Η διαδικασία παραγωγής του κρασιού περιλαμβάνει, ανάλογα με την περιοχή και την ιστορική συγκυρία, διαφορετικές τεχνικές, οι οποίες όμως έχουν πολλά κοινά σημεία μεταξύ τους.

Το αμπέλι μαζί με το σταφύλι και τα παράγωγα του ήταν ήδη γνωστά από την παλαιολιθική εποχή. Κουκούτσια σταφυλιών έχουν βρεθεί μετά από ανασκαφές σε κατοικίες που χρονολογούνται στην εποχή του χαλκού.

Κατά τη μυθολογία, ο Στάφυλος ήταν γιος του Διονύσου και της Αριάδνης, καθώς και βοσκός του βασιλιά Οινέα. Ο Στάφυλος παρατήρησε ότι όταν έβοσκε τις κατσίκες του, κάποιες από αυτές τρελαίνονταν, τρώγοντας τον καρπό των αμπελιών. Ο Στάφυλος μάζεψε μερικά σταφύλια και τα πήγε στον βασιλιά του. Τότε, ο Οινέας παρασκεύασε ένα χυμό τον οποίο ονόμασε "οίνο", ενώ στον καρπό έδωσε το όνομα του βοσκού του (σταφύλι) προς τιμήν του.

Κατά το παρελθόν, ο τρύγος έμοιαζε περισσότερο με πανηγύρι, παρά με μια συνηθισμένη αγροτική εργασία. Η μορφή αυτή διατηρείται μέχρι και σήμερα σε αρκετές περιοχές της χώρας μας, αφού η όλη διαδικασία από τον τρύγο και το πάτημα των σταφυλιών, μέχρι την παρασκευή του ντόπιου οίνου, αποτελεί μια ευχάριστη διαδικασία για ανθρώπους κάθε ηλικίας που φροντίζουν να συμμετέχουν σε όλες αυτές τις πραγματικές "τελετουργίες".

“Συλλογική” προσπάθεια

Αξίζει να σημειωθεί ότι τα 600-700 κιλά μούστου τα οποία προέκυψαν από το φετινό πάτημα θα μείνουν αποθηκευμένα σε ειδικά δοχεία για 20-25 μέρες για την παραγωγή και την απόσταξη του κρασιού, που θα χρησιμοποιηθεί στις εκδηλώσεις του Συλλόγου, τον προσεχή χειμώνα. Όσοι συμμετείχαν στην εκδήλωση είχαν την ευκαιρία να γευτούν παραδοσιακή μουσταλευριά, η οποία παρασκευάστηκε στις εγκαταστάσεις του Γηπέδου από μέλος του συλλόγου.