Εξετάζομαι και προλαμβάνω

Ο σπουδαίος Έλληνας χειρούργος μαστού, Διευθυντής της Μονάδας Μαστού στο Νοσοκομείο “Metropolitan” Δρ. Βασίλης Βενιζέλος παραχώρησε στην “Κοινή Γνώμη” μία άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη στο πλαίσιο της αυριανής ομιλίας του στη Σύρο με θέμα “Καρκίνος Μαστού: Από το χθες στο σήμερα”.

Ο διακεκριμένος ιατρός με λιτό λόγο απαντά σε όλες τις ερωτήσεις που σχετίζονται με την κακοήθη νόσο που ταλανίζει πολλές γυναίκες, δίνοντας το στίγμα της ενημερωτική ομιλίας, που θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Επιμελητηρίου Κυκλάδων στις 19.30 αύριο το απόγευμα.

Αξίζει να σημειωθεί, πως πρόκειται για μία αξιόλογη πρωτοβουλία του Κέντρου Ψηφιακής Απεικονιστικής Διάγνωσης στη Σύρο, που λήφθηκε με αφορμή το μήνα ενημέρωσης κατά του καρκίνου του μαστού που έχει καθιερωθεί να είναι ο Οκτώβριος.

• Πώς ορίζεται ο καρκίνος του μαστού και σε ποιες ηλικίες εμφανίζεται εντονότερα;

“Ο καρκίνος του μαστού είναι μία κακοήθης νόσος. Αν κάποιος δεν την αντιμετωπίσει σωστά κινδυνεύει ακόμη και να πεθάνει. Εμφανίζεται πιο έντονα σε γυναίκες ηλικίας 40 – 55 και αυτό σημαίνει ότι στη συγκεκριμένη ηλικία θα πρέπει όλες οι γυναίκες να προχωρήσουν σε ετήσιο μαστογραφικό έλεγχο μαζί με κλινική εξέταση και ό,τι άλλο κρίνει ο ιατρός τους. Οι γυναίκες δεν πρέπει να θεωρούν ότι μόλις παύσει η περίοδός τους δεν κινδυνεύουν γιατί κινδυνεύουν εξίσου με τις υπόλοιπες. Άρα, ο καρκίνος του μαστού είναι μία νόσος που δημιουργεί πρόβλημα κι εμείς πρέπει να στοχεύουμε να την αντιμετωπίσουμε όσο το δυνατόν νωρίτερα. Διότι αν την εντοπίσουμε σε αρχικά στάδια είναι νόσος ιάσιμη”.

• Υπάρχουν επίσημα στοιχεία για τη συχνότητα με την οποία παρουσιάζεται και ποιες αιτίες τον δημιουργούν;

“Δεν έχουμε επίσημα επιδημιολογικά στοιχεία – δυστυχώς – για την Ελλάδα. Περίπου όμως γνωρίζω ότι εμφανίζονται 4.500 νέες περιπτώσεις καρκίνου του μαστού ετησίως. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες αιτίες. Ωστόσο, υπάρχουν ορισμένοι προδιαθεσικοί παράγοντες. Την κύρια αιτία όμως που δημιουργεί τον καρκίνο του μαστού δεν την γνωρίζουμε. Διαφορετικά θα μπορούσαμε να την αντιμετωπίσουμε. Γενικά δεν γνωρίζουμε την αιτία των κακοηθειών. Θεωρούμε όμως ότι για τη συγκεκριμένη νόσο, με την πρόληψη, μπορούμε να την προλάβουμε εν τη γενέσει της”.

• Τι εννοείτε λέγοντας πρόληψη;

“Μετά τα σαράντα οι γυναίκες που δεν έχουν οικογενειακό ιστορικό, θα πρέπει να κάνουν μία μαστογραφία είτε ψηφιακή ή αν δεν υπάρχει η οικονομική δυνατότητα έστω απλή και οπωσδήποτε κλινική εξέταση. Δεν πρέπει να ξεχνάμε την κλινική εξέταση διότι 20% των κακοηθειών που υπάρχουν στο μαστό, δε φαίνονται στη μαστογραφία και απαιτείται για τον εντοπισμό τους ψηλάφηση. Παράδειγμα, μία κυρία μπορεί να έχει μία κακοήθεια 2.5 εκατοστά και να μη φανεί στη μαστογραφία της. Γι αυτό, είναι δεδομένο πως μετά τα σαράντα μαστογραφία και κλινική εξέταση πρέπει να γίνονται απαραίτητα κάθε χρόνο”.

• Τι συμβαίνει στις μικρότερες ηλικίες;

“Στα 35 χρειάζεται να κάνουν οι κυρίες μαστογραφία, ψηφιακή αν είναι δυνατόν, έτσι ώστε να δει ο ιατρός τον μαζικό αδένα και να ψάξει αν υπάρχουν αποτιτανώσεις – άσπρα στίγματα – που μερικές φορές υποδηλώνουν την προκαρκινική βλάβη. Αν είναι εντάξει τα αποτελέσματα, η επόμενη εξέτασή της θα πρέπει να είναι στα σαράντα”.

• Στην “ομάδα υψηλού κινδύνου” ποιες γυναίκες ανήκουν; 

“Η τρίτη ομάδα είναι οι γυναίκες με οικογενειακό ιστορικό που ανήκουν σε ομάδα υψηλού κινδύνου. Να σας διευκρινίσω όμως – λόγω και του φαινομένου Angelina Jolie – ότι για να πούμε ότι μία γυναίκα ανήκει εκεί, πρέπει να εξετάσουμε κάποια κριτήρια. Δεν είναι δυνατόν να υποστηρίξουμε ότι ανήκουμε στη συγκεκριμένη ομάδα, αν η γιαγιά μας απέκτησε καρκίνο στα 75 χρόνια ζωής. Το βασικότερο κριτήριο είναι αν έχει νοσήσει η μητέρα ή η αδελφή σε ηλικία μικρότερη των 45 ετών. Αν ναι, τότε το άλλο μέλος της οικογένειας η κόρη ή η αδελφή, ανήκουν στην ομάδα. Εκείνες θα πρέπει να επισκεφθούν τον ιατρό ώστε όντως να αποδειχθεί ότι εντάσσονται στην ομάδα υψηλού κινδύνου και να παρακολουθηθούν σύμφωνα με τα διεθνή δεδομένα όπως παρακολουθούμε νέες γυναίκες από 30 ετών και πάνω. Να σημειώσουμε όμως ότι ο κληρονομούμενος καρκίνος αποτελεί μόνο το 7% του συνόλου των κακοηθειών”.

• Οι γυναίκες πραγματοποιούν συστηματικά έλεγχο ή τον παραμελούν;

“Οι νέες γυναίκες έως και τα 55 έτη ενδιαφέρονται πάρα πολύ. Είτε λόγω του διαδικτύου, είτε λόγω της ενημέρωσης που υπάρχει από γυναικείες οργανώσεις και από περιοδικά. Παρουσιάζονται μία φορά το χρόνο για τον προληπτικό έλεγχό τους. Οι μεγαλύτερες σε ηλικία, παραμελούν τον έλεγχο. Παρόλα αυτά, σήμερα δεν βλέπουμε τους προχωρημένους καρκίνους και τις προχωρημένες κακοήθειες που παρατηρούσαμε έως τώρα. Βέβαια υπάρχει μία ιδιομορφία στην Ελλάδα επειδή υπάρχουν πολλά νησιά. Έχω ιδιαίτερη συμπάθεια με τη Σύρο, έκανα και το αγροτικό μου στην Τήνο. Εκεί έχετε ένα Νοσοκομείο με εξαιρετικούς συναδέλφους που μπορούν οι γυναίκες να εξετασθούν. Υπάρχουν όμως άλλα νησιά που έχουν μόνο αγροτικούς ιατρούς και δεν έχουν απόλυτη εξειδίκευση στο θέμα. Θα πρέπει να δοθεί λοιπόν ιδιαίτερη προσοχή γιατί επαναλαμβάνω πως, όσο νωρίτερα διαγνωσθεί το πρόβλημα, τόσο καλύτερα θα αντιμετωπισθεί”.

• Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει τις γυναίκες αναφορικά με την πραγματοποίηση εξετάσεων;

“Η οικονομική κρίση μας έχει αγγίξει όλους. Όποιος συνάδελφος δεν το έχει καταλάβει είναι λάθος. Δεν είναι κακό να κάνουμε ακόμη και χειρουργεία δωρεάν ή και εξετάσεις χωρίς χρήματα. Αν δεν έχει την οικονομική δυνατότητα μία κυρία και επισκεφθεί έναν ιατρό, δε νομίζω ότι θα αρνηθεί να την εξετάσει. Σαφέστατα όμως η κρίση έχει επηρεάσει. Για παράδειγμα, δεν είναι λίγες οι γυναίκες που δεν κάνουν μαστογραφία. Τουλάχιστον όμως εκείνες πρέπει να πηγαίνουν στο Νοσοκομείο”.

• Ποιο μήνυμα απευθύνετε προς όλες τις γυναίκες;

“Να γνωρίζουν πως ο καρκίνος του μαστού αντιμετωπίζεται και υπάρχουν πολλά νέα φάρμακα για τις προχωρημένες μορφές κακοήθειας που μπορούν να χρησιμοποιηθούν. Θα πρέπει οι γυναίκες να γνωρίσουν τον εαυτό τους και να καθιερώσουν ένα προληπτικό πρόγραμμα ελέγχου, κάνοντας ακόμη και αυτοεξέταση για να γνωρίσουν τον εαυτό τους. Είναι σημαντικό μία γυναίκα να ξέρει το μαστό της. Είναι πολύ εύκολο. Οποιαδήποτε ανωμαλία διακρίνει, θα τρέξει στον ιατρό της. Πρέπει να κάνουν όλες οι γυναίκες προληπτικό έλεγχο γιατί αυτό θα σώσει τη ζωή τους. Δεν είναι μήνυμα στον αέρα αλλά η ουσία του προβλήματος. Αν αντιμετωπισθεί σωστά δε θα έχουμε θέμα στο μέλλον”.