Οι κίνδυνοι των διεθνών ταξιδιών

Τους κινδύνους από την έκθεση των ταξιδιωτών σε μη οικείες συνθήκες, οι οποίοι αποτελούν τη βάση για τη σύσταση των κατάλληλων ιατρικών παρεμβάσεων και άλλων μέτρων που ενδείκνυνται για το συγκεκριμένο ταξίδι, ανέλυσε στο 5ο Πανελλήνιο Συνέδριο Πρόληψης και Προαγωγής Υγείας, η Ανδρούλα Παυλή, Γενικός Ιατρός και Υπεύθυνη του Γραφείου Ταξιδιωτικής Ιατρικής του ΚΕΕΛΠΝΟ.

Η Ταξιδιωτική Ιατρική αποτελεί κλάδο της ιατρικής που ασχολείται κυρίως με την πρόληψη νοσημάτων που αφορούν διεθνείς ταξιδιώτες και σκοπό έχει τη διαφύλαξη της υγείας τους κατά τη διάρκεια του ταξιδιού τους αλλά και μετά από αυτό. Σημειώνεται ότι τα ταξίδια φέρνουν τους ταξιδιώτες σε επαφή με περιβάλλον που μπορεί να διαφέρει κατά πολύ από εκείνο, στα οποίο ζουν. Οι διαφορές μπορεί να αφορούν στα τρόφιμα και το νερό, στους ενδημικούς παθογόνους μικροοργανισμούς, στο κλίμα, στο υψόμετρο, στη διαθέσιμη υγειονομική φροντίδα ή σε πολιτισμικούς και άλλους παράγοντες.

Ο ετήσιος αριθμός ταξιδιωτών αυξάνεται κάθε χρόνο, ενώ η διαστρωμάτωση τους έχει αλλάξει δραματικά, καθώς οι πολίτες ταξιδεύουν συχνότερα τώρα πια (και με τις οικογένειες τους) για βιοποριστικούς λόγους παρά για λόγους αναψυχής ή ανθρωπιστικούς.

Απαραίτητη η πρόληψη

Για την εκτίμηση των κινδύνων που ενέχουν τα διεθνή ταξίδια, κρίνεται απαραίτητη η γνώση του ακριβούς δρομολογίου και των ενδιάμεσων σταθμών, του τρόπου μετάβασης, του σκοπού, του χρόνου και της διάρκειας του ταξιδιού, και των συνθηκών διαμονής. Σημαντική είναι επίσης η αναζήτηση πληροφοριών σχετικά με το ατομικό ιατρικό ιστορικό, αλλά και τις συνήθειες και αντιλήψεις του ταξιδιώτη που μπορεί να επηρεάσουν τη συμπεριφορά του κατά το ταξίδι. Τέλος, είναι απαραίτητη η γνώση των επιδημιολογικών δεδομένων και άλλων παραμέτρων που μπορεί να επηρεάσουν την υγεία για κάθε προορισμό, αλλά και η συνεχής ενημέρωση και αναζήτηση επίκαιρης πληροφορίας για τυχόν πρόσφατες μεταβολές.

Οι συχνότερες μεταδιδόμενες νόσοι

Σε δηλώσεις της στην “Κοινή Γνώμη” η κ. Παυλή σημείωσε ότι η ενημέρωση στο γενικό πληθυσμό δεν είναι η αναμενόμενη. “Δυστυχώς πάρα πολλοί δε γνωρίζουν τους κινδύνους και ιδιαίτερα ομάδες ταξιδιωτών, όπως οι μετανάστες που ζουν στη χώρα μας και επισκέπτονται τη γενέτειρά τους για να δουν τους συγγενείς και τους φίλους τους”, ανέφερε χαρακτηριστικά. Όπως τόνισε, “οι ταξιδιώτες αυτοί για πολλούς λόγους δεν απευθύνονται, όπως θα έπρεπε, σε Διευθύνσεις Υγείας ή υπηρεσίες ταξιδιωτικής ιατρικής, για να τους παρασχεθεί ανθελονοσιακή αγωγή ή για να γνωρίσουν τα γενικά προληπτικά μέτρα. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ελλιπή ενημέρωση, σε διαφορετικές πεποιθήσεις, βάσει των οποίων οι ταξιδιώτες νομίζουν ότι έχουν ανοσία στα νοσήματα αυτά, σε οικονομικούς λόγους και άλλα διάφορα προβλήματα με αποτέλεσμα οι ταξιδιώτες να μην αναζητούν κάποια πρόληψη και να ταξιδεύουν χωρίς να είναι προστατευμένοι. Αυτοί εκτίθενται σε κινδύνους όπως είναι η ελονοσία, ο τυφοειδής πυρετός, η ηπατίτιδα Α, σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και η φυματίωση”. Πρόσθεσε δε ότι οι συγκεκριμένοι ταξιδιώτες εκτίθενται περισσότερο, καθώς διαμένουν σε σπίτια με τους ντόπιους και όχι σε ξενοδοχεία με καλύτερες συνθήκες. “Αυτοί πιο εύκολα θα εκτεθούν σε τέτοια νοσήματα που μεταδίδονται είτε με το φαγητό, το νερό, τα κουνούπια, είτε με δείγματα ζώων κλπ.” εξήγησε.

Μεγαλύτερη απειλή η άγνοια

Μεταξύ άλλων, σημείωσε ότι υπάρχουν περιπτώσεις ταξιδιωτών, οι οποίοι είναι φορείς χωρίς να το γνωρίζουν. “Μπορεί τα παιδιά των ταξιδιωτών αυτών να έχουν νοσήσει από ηπατίτιδα Α και να μην έχουν συμπτώματα. Όταν όμως έρθουν στην Ελλάδα, τον μεταδίδουν σε άλλα παιδιά. Η δευτερογενής μετάδοση παρατηρείται περισσότερο σε χώρες της Ευρώπης. Επίσης, μπορεί να έχουν το πλασμώδιο της ελονοσίας, να μην εκδηλώσουν συμπτώματα για δύο-τρία χρόνια και μόλις βρεθούν σε περιοχή όπου υπάρχει το κουνούπι αυτό, να μεταδώσουν το νόσημα στον ντόπιο πληθυσμό”, επεσήμανε.

Η ίδια έκρινε απαραίτητη τη λήψη μέτρων πρόληψης με στόχο την προαγωγή υγείας.” Θα πρέπει να ευαισθητοποιήσουμε τους ταξιδιώτες είτε στο πλαίσιο της κοινότητάς τους, είτε στα νοσοκομεία, στα Κέντρα Υγείας ή στις Διευθύνσεις Δημόσιας Υγείας και να τους ενθαρρύνουμε για να μη φοβούνται να απευθυνθούν σε εμάς. Εμείς θα τους ενημερώσουμε ότι η ανοσία τους έχει αλλάξει και πως θα πρέπει να πάρουν είτε εμβόλια, είτε φάρμακα της ελονοσίας είτε άλλα προληπτικά μέτρα”.

Ιατρικός τουρισμός

Σημειώνεται στο πλαίσιο της ομιλίας της, η κ. Παυλή αναφέρθηκε και στον ιατρικό τουρισμό, όπως τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί σε πολλές χώρες όπως η Ινδία και η Ταϊλάνδη. “Η ανάπτυξή του οφείλεται κυρίως σε λόγους προσφοράς-ζήτησης, είτε στην γενικότερη ανάπτυξη των υπηρεσιών μιας χώρας. Παράλληλα, υπάρχουν και ασθενείς, οι οποίοι στην περίπτωση που θα χρειαστεί να περιμένουν πολύ καιρό για μία επέμβαση, προτιμούν να ταξιδέψουν σε κάποια άλλη χώρα.