«Φρένο» στις διαγνωστικές εξετάσεις για λεμφώματα, άνοια και επιληψία

Καινούριες προδιαγραφές για την πραγματοποίηση της τελικής εξέτασης που δίνει τη διάγνωση για λεμφώματα, επιληψία και άνοια μπαίνουν με απόφαση του υπουργού Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη, η οποία εισάγει νέο διαγνωστικό πρωτόκολλο.

Οι τρεις συγκεκριμένες ομάδες παθήσεων δεν χρειάζονται έγκριση από το Ανώτατο Υγειονομικό Συμβούλιου του ΕΟΠΥΥ για να διενεργηθεί η εξέταση ποζιτρονικής αξονικής τομογραφίας PET/CT σε Νοσοκομεία και Ιδιωτικές Κλινικές, εφόσον τηρούνται οι χρονικοί περιορισμοί που έχουν τεθεί. Χρειάζεται όμως έγκριση, εάν η πορεία των ασθενών απαιτεί τη διενέργεια της εξέτασης αυτής, νωρίτερα από το προβλεπόμενο, καθώς πρόκειται για πανάκριβη εξέταση που το κόστος της κυμαίνεται από 1.000-2.300 ευρώ ανάλογα με την περίπτωση.

Στη νεότερη απόφαση του υπουργού Υγείας, περιγράφονται οι καταστάσεις κατά τις οποίες μπορεί να πραγματοποιείται η εξέταση PET/CT σε λεμφώματα Hodgkin και non Hodgkin, σε περιπτώσεις εστιακής επιληψίας και περιστατικά άνοιας για την τελική διάγνωση αν πρόκειται για νόσο Αλτσχάιμερ ή μετωποκροταφική άνοια.

Σύμφωνα με την διοικήτρια του ΕΟΠΥΥ Θεανώ Καρποδίνη, πρόκειται για αίτημα του ΕΟΠΥΥ, προκειμένου να απαλλαγούν οι ασθενείς από διοικητικές διαδικασίες έγκρισης, αλλά και για τεκμηρίωση της ανάγκης για πρόσθετη εξέταση από τον θεράποντα γιατρό, εφόσον νεότερη διάγνωση είναι απαραίτητη.

Αιματολογικές κακοήθειες

Αναλυτικά, σε ότι αφορά τις αιματολογικές παθήσεις, οι αλλαγές στο διαγνωστικό πρωτόκολλο αφορούν τη Νόσο Hodgkin και τα non- Hodgkin λεμφώματα.

Στην περίπτωση αυτή, και βάσει του νέου διαγνωστικού πρωτοκόλλου, το PET/CT γίνεται για:

• Αρχική σταδιοποίηση λεμφωμάτων Hodgkin και non- Hodgkin λεμφωμάτων
• Πρώιμο έλεγχο μετά 2-3 κύκλους χημειοθεραπείας (interim PET/CT) επιλεγμένων Hodgkin λεμφωμάτων, εάν τα αποτελέσματα πρόκειται να επηρεάσουν τη θεραπεία
• Επανέλεγχο Hodgkin και non- Hodgkin λεμφωμάτων (υποτύπων με γνωστή πρόσληψη 18F-FDG) μετά την ολοκλήρωση της θεραπείας, για διερεύνηση υπολειμματικής νόσου
• Διερεύνηση επί υποψίας υποτροπής Hodgkin και non- Hodgkin λεμφώματος

α. Επί υποψίας εκτροπής χαμηλής κακοήθειας λεμφώματος ή χρόνιας λεμφοκυτταρικής λευχαιμίας σε λέμφωμα με υψηλό βαθμό κακοήθειας

β. Ιστολογικά επιβεβαιωμένη Ιστιοκυττάρωση Langerahns (D76.0) και

γ. Νόσο Erdheim Chester (D76.3).

Νευρολογικές παθήσεις

Σε ότι αφορά τις νευρολογικές παθήσεις, οι προϋποθέσεις διενέργειας του PET/CT αφορούν την επιληψία και την άνοια.

Για την επιληψία, προβλέπεται η διενέργεια της εξέτασης σε προεγχειρητικό έλεγχο, για ανάδειξη της εστίας που προκαλεί την επιληψία και η οποία δεν έχει σαφώς προσδιοριστεί εντοπισθεί με κλινικά, απεικονιστικά στοιχεία ή με ηλεκτροεγκεφαλογράφημα (ΗΕΓ).

Οι ασθενείς πρέπει να πάσχουν από ανθεκτική στα φάρμακα εστιακή επιληψία, δηλαδή να έχουν αποτύχει θεραπευτικά 2 τουλάχιστον κατάλληλα και σε επαρκή δόση χορηγούμενα αντιεπιληπτικά φάρμακα.

Αλτσχάιμερ ή γεροντική άνοια;

Για την άνοια, διενεργείται FDG PET και με την νέα απόφαση προβλέπεται πραγματοποίηση της εξέτασης στην εκφυλιστικού τύπου άνοια, με σκοπό τη διαφοροποίηση της διάγνωσης ώστε να ξεκαθαριστεί αν πρόκειται για Μετωποκροταφική (γεροντική) άνοια (ΜΚΑ) και άνοια τύπου Αλτσχάιμερ (ΑΤΑ).

Απαραίτητες προϋποθέσεις είναι οι παρακάτω:

1. Ασθενείς που πληρούν διαγνωστικά κριτήρια και για γεροντική άνοια και για άνοια από νόσο Αλτσχάιμερ.
2. Να έχει προηγηθεί πλήρης κλινική και παρακλινική διερεύνηση για πιθανές αιτιολογίες άνοιας, η οποία όμως δεν έχει ταυτοποιήσει την αιτιολογία και
3. Το ηλικιακό όριο για την εξέταση FDG PET στο πλαίσιο διαφοροδιάγνωσης μεταξύ άνοιας τύπου Αλτσχάιμερ έναντι μετωποκροταφικής άνοιας ορίζεται στα 75 έτη.

Οι νέες αυτές προδιαγραφές καταργούν τα προβλεπόμενα των ενδιάμεσων αποφάσεων του 2011 και 2012, όμως παραμένει σε ισχύ η αρχική απόφαση του 2007 για την έγκριση του PET/CT.

Σημειώνουμε ότι ειδικά σε ότι αφορά την άνοια, μετά την έγκριση νέων φαρμακευτικών σχημάτων για την θεραπεία της νόσου Αλτσχάιμερ στις ΗΠΑ, ακολούθησε και η χρήση νέου ραδιοφαρμάκου για τη διερεύνηση της συγκεκριμένου τύπου άνοιας (Αλτσχάιμερ) κατά τη διενέργεια της εξέτασης εκπομπής ποζιτρονίων (PET). Οι αντίστοιχες εγκρίσεις όμως δεν έχουν δοθεί από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA), οπότε δεν αναμένεται σύντομα και κάποια πρόσθετη αλλαγή του συγκεκριμένου διαγνωστικού πρωτοκόλλου για τις προϋποθέσεις διενέργειας διαγνωστικού PET για τη άνοια από νόσο Αλτσχάιμερ και στη χώρα μας.