"Η επούλωση έρχεται μέσα από την αποδοχή"

Μετά την ολοκλήρωση και τη μεγάλη αποδοχή της 1ης ομιλίας "Από το τραύμα στην θεραπεία", η Δέσποινα Πλουσίου, τραυματοθεραπεύτρια και συνιδρύτρια του Trauma2Therapy Institute, συνεχίζει τον κύκλο διαλέξεων στη Σύρο με τη 2η ομιλία, με τίτλο "Αναζητώντας την αγάπη που μας πλήγωσε: Το τραύμα ως αόρατος οδηγός στις σχέσεις".

Στο πλαίσιο αυτών των διαλέξεων, η κα. Πλουσίου μιλάει στην "Κοινή Γνώμη" για το αντικείμενο, αλλά και για το τι ακριβώς πραγματεύεται το Trauma2Therapy Institute.

- Κα. Πλουσίου, τι ακριβώς είναι το Trauma2Therapy Institute; Ποιο είναι το αντικείμενό του και τι ακριβώς πραγματεύεται;

"Το Trauma2Therapy Institute είναι ένας οργανισμός που εστιάζει στην κατανόηση, θεραπεία και εκπαίδευση γύρω από το ψυχικό τραύμα. Είναι ένα κέντρο γνώσης, έρευνας και βιωματικής κατανόησης του τρόπου με τον οποίο το τραύμα διαμορφώνει τον ανθρώπινο ψυχισμό, τις σχέσεις μας και τη νευροβιολογία μας.

Στόχος μας, είναι να φέρουμε στην Ελλάδα επιστημονικά τεκμηριωμένες προσεγγίσεις από τη σύγχρονη ψυχοθεραπεία και τις νευροεπιστήμες, ώστε να βοηθήσουμε τόσο τους επαγγελματίες ψυχικής υγείας όσο και το ευρύ κοινό να αποκτήσει βαθύτερη κατανόηση του τραύματος και της θεραπείας του. Πραγματοποιούμε εκπαιδευτικά προγράμματα, βιωματικά εργαστήρια, ανοιχτές ομιλίες και εξειδικευμένες εκπαιδεύσεις, δίνοντας χώρο στην έρευνα, τη γνώση και την ανθρώπινη εμπειρία να συναντηθούν"

- Είστε ειδικευμένη στην πρωτοποριακή μέθοδο IFS Therapy. Τι ακριβώς είναι αυτή η μέθοδος;

"Η Θεωρία των Εσωτερικών Οικογενειακών Συστημάτων (Internal Family Systems - IFS) είναι μια πρωτοποριακή ψυχοθεραπευτική προσέγγιση, που αναπτύχθηκε από τον Δρ. Richard Schwartz και έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως για την εξαιρετική αποτελεσματικότητά της στη θεραπεία του τραύματος, του στρες, της κατάθλιψης και άλλων ψυχοσυναισθηματικών δυσκολιών.

Η βασική αρχή του IFS είναι ότι η ψυχή μας δεν είναι μια ενιαία και αδιαίρετη οντότητα, αλλά ένα σύνολο από διαφορετικές πλευρές ή |κομμάτια", καθεμία από τις οποίες έχει τη δική της φωνή, τις δικές της ανάγκες και τον δικό της ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς μας.

Όταν βιώνουμε τραυματικά γεγονότα, κάποια από τα κομμάτια μας "παγώνουν" στον χρόνο. Νιώθουν ότι ζουν ακόμα στη στιγμή του τραύματος, σαν να μην έχει περάσει ποτέ. Μπορεί να είναι πλευρές μας που κάποτε ένιωσαν ευάλωτες, ανυπεράσπιστες, ή πληγωμένες και τώρα κουβαλούν μέσα τους αυτόν τον μεγάλο πόνο.

Επειδή το τραύμα δεν επιτρέπει στο νευρικό μας σύστημα να το επεξεργαστεί επαρκώς, αυτά τα κομμάτια αναπτύσσουν μηχανισμούς προστασίας, προσπαθώντας να μας προφυλάξουν από το να ξαναζήσουμε τον ίδιο πόνο. Ο τρόπος που μας προστατεύουν, όμως, βασίζεται στις στρατηγικές που είχαν τότε, τη στιγμή που το τραύμα συνέβη.

Το IFS μας βοηθά να ακούσουμε και να κατανοήσουμε αυτά τα κομμάτια μας, αντί να τα απορρίπτουμε. Όταν αναγνωρίζουμε ότι κάθε εσωτερική μας πλευρά έχει έναν λόγο ύπαρξης και μια ιστορία να μας πει, μπορούμε να δημιουργήσουμε μια νέα, υποστηρικτική σχέση με τον εαυτό μας.

Με το IFS δεν προσπαθούμε να “ξεφορτωθούμε” κομμάτια μας, αλλά να τα απελευθερώσουμε από τους επιβαρυμένους ρόλους που κάποτε αναγκάστηκαν να αναλάβουν.

Πιστεύουμε ότι η γνώση γύρω από το τραύμα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά αναγκαιότητα και ότι η θεραπεία δεν αφορά μόνο την ανακούφιση από τον πόνο, αλλά και την επιστροφή στη χαρά, στην ελευθερία και στην πληρότητα της ανθρώπινης εμπειρίας".

- Αφορά μόνο την προσέγγιση της ψυχής;

"Όχι, γιατί το τραύμα δεν είναι κάτι που αφορά μόνο το μυαλό ή τα συναισθήματα. Το τραύμα είναι καταρχήν εγγεγραμμένο στο σώμα μας, στις φυσιολογικές μας αντιδράσεις, στον τρόπο που αναπνέουμε, στον τρόπο που κινητοποιούμαστε ή που "παγώνουμε" μπροστά σε καταστάσεις που θυμίζουν παλιές πληγές.

Κάθε ένα από τα εσωτερικά μας κομμάτια εκφράζεται μέσα από το σώμα μας. Μπορεί να “μιλάει” μέσα από συγκεκριμένες αισθήσεις, εντάσεις, πόνους ή σωματικές αντιδράσεις που δεν φαίνεται να έχουν προφανή εξήγηση.

Όταν αρχίζουμε να ακούμε το σώμα μας αντί να αγνοούμε αυτά τα σημάδια, αρχίζουμε να ακούμε και τα κομμάτια μας. Στην πραγματικότητα, αυτά τα κομμάτια ήδη μας μιλάνε – απλώς δεν έχουμε μάθει να τα ακούμε.

Το IFS μας προσκαλεί να στρέψουμε την προσοχή μας προς το σώμα και να δούμε τι προσπαθούν να μας πουν αυτά τα κομμάτια μέσα από τις αισθήσεις, τις εντάσεις και τα συναισθήματά μας. Αντί να παλεύουμε με το σώμα μας ή να προσπαθούμε να εξαφανίσουμε ένα σύμπτωμα, το προσεγγίζουμε με περιέργεια, κατανόηση και ανοιχτή διάθεση.

Η επούλωση έρχεται όχι μέσα από την απόρριψη ή την καταστολή, αλλά μέσα από την αποδοχή και τη σύνδεση με κάθε πτυχή του εαυτού μας – σώμα, νου και ψυχή".

- Συνδέεται με την ψυχοθεραπεία;

"Το IFS είναι μια θεραπευτική προσέγγιση που ενσωματώνει τις αρχές της συστημικής θεραπείας, της θεωρίας του δεσμού, των νευροεπιστημών και των σωματικών θεραπειών. Έχει αναγνωριστεί παγκοσμίως ως μια  επιστημονική, βαθιά αποτελεσματική θεραπεία σύνθετου τραύματος, μετατραυματικού στρες (PTSD), κατάθλιψης, αγχωδών διαταραχών, διατροφικών διαταραχών, ακόμα και σωματικών παθήσεων που σχετίζονται με το στρες.

Είναι μια βαθιά, μεταμορφωτική θεραπευτική μέθοδος, που μας επιτρέπει να επανασυνδεθούμε με τον πιο αυθεντικό και αληθινό εαυτό μας. Δεν είναι απλώς μια τεχνική, αλλά ένας ολόκληρος τρόπος κατανόησης του εσωτερικού μας κόσμου, που μας δίνει τη δυνατότητα να δούμε, να ακούσουμε και να αγκαλιάσουμε κάθε κομμάτι μας – ακόμη και εκείνα που νομίζαμε ότι έπρεπε να καταπιέσουμε ή να εξαφανίσουμε.

Μας βοηθά να αποκωδικοποιήσουμε το γιατί λειτουργούμε όπως λειτουργούμε, να απελευθερωθούμε από μοτίβα που μας κρατούν εγκλωβισμένους και να δημιουργήσουμε μια ζωή με περισσότερη εσωτερική αρμονία, αυτοσυμπόνια και αυθεντική ισορροπία.

Δεν πρόκειται για απλή διαχείριση συναισθημάτων ή αλλαγή συμπεριφοράς. Είναι ένας δρόμος βαθιάς επούλωσης και προσωπικής μεταμόρφωσης".

- Τις ανοιχτές σας ομιλίες στη Σύρο, μπορούν να τις παρακολουθήσουν και τα δύο φύλα και σε ποιες ηλικίες απευθύνεστε;

"Ναι, οι ανοιχτές ομιλίες μας είναι για όλους, ανεξαρτήτως φύλου, ηλικίας ή επαγγελματικού υποβάθρου.

Ο σκοπός αυτών των ομιλιών είναι να φέρουμε τη γνώση για το τραύμα και την ψυχική ανθεκτικότητα πιο κοντά στην κοινωνία, ώστε να μπορούμε όλοι να κατανοήσουμε καλύτερα τον εαυτό μας, τις σχέσεις μας και τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε.

Απευθυνόμαστε σε ενήλικες κάθε ηλικίας, είτε είναι θεραπευτές είτε όχι, καθώς η γνώση γύρω από το τραύμα και τη θεραπεία του είναι χρήσιμη και απαραίτητη για όλους".

- Εκτός από τις ομιλίες σας, προετοιμάζεται και άλλες εκδηλώσεις στο νησί;

"Μία από τις πιο σημαντικές μας δράσεις είναι το Διεθνές Φεστιβάλ Syros Healing Waves, που φέτος θα πραγματοποιηθεί από 1 έως 5 Οκτωβρίου στη Σύρο. Το φεστιβάλ αυτό δεν είναι μόνο ένα επιστημονικό retreat, αλλά ένας ζωντανός, ανοιχτός χώρος γνώσης και εμπειρίας, με πολλές παράλληλες δωρεάν δράσεις για τους κατοίκους της Σύρου, γιατί πιστεύουμε ότι η ψυχική υγεία πρέπει να είναι προσβάσιμη σε όλους. Οραματιζόμαστε τη Σύρο ως ένα κέντρο ψυχικών εξελίξεων στη Μεσόγειο, όπου η επιστήμη, η τέχνη και η κοινωνία μπορούν να συναντηθούν και να διαμορφώσουν ένα νέο, σύγχρονο μοντέλο κατανόησης του ανθρώπου και της θεραπείας.

Φέτος, έχουμε την τιμή να φιλοξενήσουμε στο ιστορικό Θέατρο Απόλλων έναν από τους σημαντικότερους ερευνητές του ψυχικού τραύματος, τον Dr. Bessel van der Kolk, συγγραφέα του εμβληματικού βιβλίου "Το Σώμα Δεν Ξεχνά". Η παρουσία του στη Σύρο σηματοδοτεί μια σπουδαία στιγμή για την ψυχοθεραπευτική κοινότητα και όλους όσοι επιθυμούν να κατανοήσουν βαθύτερα τον τρόπο με τον οποίο το τραύμα αποτυπώνεται στο σώμα και πώς μπορούμε να το θεραπεύσουμε."

- Κλείνοντας, πιστεύετε ότι υπάρχει το “κλειδί” της ευτυχίας και το επιτυχημένο μοντέλο των σχέσεων ανάμεσα στους ανθρώπους;

"Δεν υπάρχει ένα μοναδικό "κλειδί" για την ευτυχία, γιατί η ευτυχία δεν είναι μια σταθερή κατάσταση, αλλά μια δυναμική διαδικασία.

Η ευτυχία δεν προκύπτει από την απουσία προβλημάτων, αλλά από την ικανότητά μας να τα αντιμετωπίζουμε με σύνδεση, κατανόηση και συναισθηματική ρύθμιση.

Το ίδιο ισχύει και για τις ανθρώπινες σχέσεις. Δεν υπάρχει ένα επιτυχημένο μοντέλο· υπάρχουν όμως βασικά συστατικά που κάνουν μια σχέση υγιή.

Η ευτυχία είναι μια σχέση με τον εαυτό μας, που αντανακλάται στις σχέσεις μας με τους άλλους. Και αυτή η σχέση χρειάζεται επίγνωση, φροντίδα και αγάπη – πρώτα προς εμάς, και μετά προς τον κόσμο γύρω μας".