Πόσο εμπιστεύονται τα εμβόλια οι Έλληνες - Οι ειδικοί απαντούν

Σοβαρές ρωγμές έχει υποστεί ο ακρογωνιαίος λίθος της δημόσιας υγείας, ο εμβολιασμός. Τα δεδομένα για τη συρρίκνωση στην εμβολιαστική κάλυψη νοσημάτων όπως η γρίπη, ο έρπης ζωστήρας, ο πνευμονιόκοκκος και ο ιός HPV, αποτελούν μια σκληρή πραγματικότητα απειλητική για την υγεία και την ευημερία των ανθρώπων παγκοσμίως.

Το 2024 καταγράφηκε αύξηση 4.800% στα περιστατικά κοκκύτη. Δύο βρέφη κατέληξαν λόγω επιπλοκών από τον κοκκύτη και άλλο ένα από τον αναπνευστικό συγκυτιακό ιό (RSV). Σε διάστημα 12 μηνών καταγράφηκαν επίσης τρεις θάνατοι από μηνιγγιτιδόκκοκο. Τα ποσοστά του εμβολιασμού έναντι της γρίπης είναι μειωμένα σε σχέση με την περίοδο 2023-2024, με την υποχώρηση του εμβολιασμού να αποτυπώνεται ιδιαίτερα στους επαγγελματίες υγείας. Απογοητευτική είναι επίσης η εμβολιαστική κάλυψη για τον ιό ΗPV. Παρότι το εμβόλιο προστατεύει από έξι διαφορετικές μορφές καρκίνου και κονδυλώματα, υπολογίζεται ότι το – δωρεάν – εμβόλιο έχει χορηγηθεί μόλις στο 54% των κοριτσιών και στο 30% των αγοριών.

Υπό το βάρος αυτών των στοιχείων, αλλά και ενόψει της Παγκόσμιας Εβδομάδας Ανοσοποίησης (εορτάζεται κάθε χρόνο την τελευταία εβδομάδα του Απριλίου) ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας ενώνει τη φωνή του με τους εθνικούς και διεθνείς φορείς υγείας προτάσσοντας την κατ’ επείγουσα ανάγκη ενίσχυσης της εμβολιαστικής κουλτούρας στη χώρα μας και προτείνοντας στρατηγικές για την επίτευξη της.

Η Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης, με μήνυμα «Ο εμβολιασμός είναι για όλους και σώζει ζωές», αποτελεί αφορμή για στοχασμό, ενημέρωση και κινητοποίηση. Εφέτος, καθώς το 2025 είναι το ενδιάμεσο σημείο της διεθνούς στρατηγικής για τον εμβολιασμό έως το 2030, η Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης επικεντρώνεται όχι μόνο στα οφέλη του εμβολιασμού στο παρόν, αλλά και στις δυνατότητες που προσφέρει για την υγεία των ανθρώπων στα επόμενα χρόνια.

«Ο εμβολιασμός είναι αναπόσπαστο στοιχεία της Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (ΠΦΥ) και θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Τα εμβόλια είναι κρίσιμα για την πρόληψη και τον έλεγχο των μολυσματικών ασθενειών, ενισχύουν την παγκόσμια ασφάλεια υγείας και αποτελούν ζωτικό εργαλείο στην αντιμετώπιση της μικροβιακής αντοχής», τόνισε η Δρ. Μαρία Σακουφάκη, Πρόεδρος του Πανελλήνιου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας (ΠΣΕΥ/ΝΠΔΔ) κατά τη διάρκεια συνέντευξης τύπου, που οργάνωσε ο Σύλλογος με αφορμή την Παγκόσμια Εβδομάδα Ανοσοποίησης.

Γιατί αμφισβητούνται τα εμβολιαστικά κεκτημένα

«Μετά τους μαζικούς εμβολιασμούς για την Covid-19, έχει επέλθει εμβολιαστική κόπωση στους πολίτες οι οποίοι δεν ακολουθούν τις συστάσεις για εμβολιασμό. Δυστυχώς το φαινόμενο της εμβολιαστικής κόπωσης καταγράφεται και στους επαγγελματίες υγείας και σε συνδυασμό με τη διστακτικότητα για τους εμβολιασμούς που αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες απειλές για τη δημόσια υγεία, κινδυνεύουμε να χάσουμε όσα με κόπο έχουμε καταφέρει τόσα χρόνια μέσω των Εθνικών Προγραμμάτων Εμβολιασμών και της εφαρμογής τους» σημείωσε η κυρία Δέσποινα Τοπάλη, Γενική Γραμματέας του Πανελλήνιου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας – ΝΠΔΔ, Επισκέπτρια Υγείας MSc, PhDc, ΚΥ Κατερίνης.

«Αρκεί άραγε να έχουμε ένα εξαιρετικό Εθνικό πρόγραμμα Εμβολιασμών τόσο για τα παιδιά όσο και για τους ενήλικες; Να έχουμε διαθεσιμότητα και κάλυψη του κόστους από τα ασφαλιστικά ταμεία;» έθεσε το ερώτημα, για να δώσει την σαφώς αρνητική απάντηση ότι «όχι δεν αρκεί. Απαιτείται η προαγωγή του εμβολιασμού και η κατανόηση τόσο από τους επαγγελματίες υγείας όσο και από τους πολίτες της αξίας των εμβολιασμών. Είναι αναγκαία η ανάπτυξη εμβολιαστικής κουλτούρας, εγγραματοσύνης του πληθυσμού και συστηματικής προσπάθειας μέσα από συνεργατικές προσπάθειες των πολιτών , των επαγγελματιών υγείας και της πολιτείας για διατήρηση και αύξηση του ποσοστού εμβολιασμού».

Ο ρόλος της ΠΦΥ και του ΕΟΔΥ

Η Ελλάδα προσανατολίζεται στη δημιουργία ενός ανθεκτικού και προσβάσιμου συστήματος εμβολιασμού, ανέφερε η Γενική Γραμματέας Δημόσιας Υγείας, κυρία Φωτεινή Καλύβα, περιγράφοντας τον οδικό χάρτη προς τον στόχο αυτό. «Η ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών στον εμβολιασμό αποτελεί βασική προϋπόθεση για την επιτυχία της εμβολιαστικής πολιτικής. Η δημιουργία των εθνικών μητρώων εμβολιασμού, η εφαρμογή του ηλεκτρονικού βιβλιαρίου υγείας παιδιού, η αξιοποίηση του θεσμού του Προσωπικού Ιατρού και των νέων ψηφιακών εργαλείων ενημέρωσης, καθώς και η συμβολή οργανώσεων ασθενών, του Πανελληνίου Συλλόγου Επισκεπτών Υγείας και επιστημονικών εταιρειών συμβάλλουν στην παροχή αξιόπιστης πληροφόρησης και στην αντιμετώπιση της διστακτικότητας απέναντι στα εμβόλια» είπε η κυρία Καλύβα.

Στον κομβικό ρόλο του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) αναφέρθηκε η κυρία Θεανώ Γεωργακοπούλου, Παιδίατρος-Λοιμωξιολόγος, Προϊσταμένη Διεύθυνσης Επιδημιολογικής Επιτήρησης και Πρόληψης Μεταδοτικών Νοσημάτων, Γενική Διεύθυνση Επιδημιολογικής Επιτήρησης του ΕΟΔΥ. «Στο πλαίσιο των στρατηγικών του στόχων για την προστασία της δημόσιας υγείας, εκπονεί δράσεις για την ελαχιστοποίηση του αντίκτυπου των νοσημάτων που προλαμβάνονται με εμβολιασμό στην κοινωνία. Συγκεκριμένα εκπόνησε μελέτη για την καταγραφή των γνώσεων, στάσεων και συνηθειών για τα εμβόλια COVID και γρίπης όπως επίσης και μελέτη καταγραφής της εμβολιαστικής κάλυψης με βάση τα δεδομένα συνταγογράφησης της ΗΔΙΚΑ. Επίσης έχει ξεκινήσει δράσεις για την αντιμετώπιση της διστακτικότητας έναντι των εμβολιασμών που αφορούν τόσο το γενικό πληθυσμό (καμπάνιες ενημέρωσης) όσο και τους επαγγελματίες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας (εκπαιδευτικά σεμινάρια ανά ΥΠΕ)» εξήγησε.

Οι Επισκέπτες Υγείας

Σύμφωνα με τον Dr. Joao Breda, Επικεφαλής του Γραφείου του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ποιότητα της Φροντίδας και την Ασφάλεια των Ασθενών στην Αθήνα, Ειδικό Απεσταλμένο του Περιφερειακού Διευθυντή του ΠΟΥ Ευρώπης είναι καταλυτικός ο ρόλος των Επισκεπτών Υγείας στην προαγωγή του εμβολιασμού. «Διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη συλλογή δεδομένων για τους εμβολιασμούς, καθώς και στη συνεργασία με τις κοινότητες, με στόχο την ανάπτυξη στρατηγικών που ενισχύουν την εμβολιαστική κάλυψη, με βάση τις πραγματικές ανάγκες των πληθυσμών. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας παραμένει αφοσιωμένος στην συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, με σκοπό την προστασία του θεμελιώδους δικαιώματος όλων στην υγεία» τόνισε ο Δρ. Breda.

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Επισκεπτών Υγείας και ο επαγγελματίας Επισκέπτης Υγείας είναι ο καθ’ ύλην  αρμόδιος για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση προγραμμάτων αγωγής και προαγωγής υγείας με αδιάλειπτο και συνεχόμενο έργο.  Ιδρύθηκε το 1985 και σήμερα έχει περισσότερα από 2.000 μέλη σε όλη την Ελλάδα που εργάζονται σε δομές αρμοδιότητας του Υπουργείου Υγείας αλλά και στους ΟΤΑ Α & Β βαθμού.

Πηγή: ygeiamou.gr