“Η τηλεϊατρική είναι σημαντική αλλά η υγεία νοσεί”

Ένα θετικό βήμα στο πεδίο της Υγείας αποτελεί η δυνατότητα ανάπτυξης της τηλεϊατρικής στα νησιά, στις δυσπρόσιτες, αλλά και στις απομακρυσμένες περιοχές, όπως αυτή προβλέπεται στο νέο νομοσχέδιο του Υπουργείου Εσωτερικών και συγκεκριμένα στο σχετικό άρθρο που αφορά το πρόγραμμα “Βοήθεια στο Σπίτι”, μέρος του οποίου είναι το νέο πρόγραμμα προληπτικής ιατρικής με τίτλο “Πρόληψη στο Σπίτι”.

Το συγκεκριμένο πρόγραμμα προβλέπεται πως θα υλοποιείται σε όλους τους Δήμους με πληθυσμό κάτω των 5.000 κατοίκων, ενώ το κόστος πανελλαδικά θα καλυφθεί από Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων και υπολογίζεται στο ύψος των 109 εκ. ευρώ σε ετήσια βάση.

Οι λεπτομέρειές που αφορούν στην εφαρμογή του αναφέρονται στο άρθρο 18 του νομοσχεδίου με τίτλο “Στρατηγική αναπτυξιακή προοπτική των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, ρύθμιση ζητημάτων αρμοδιότητας Υπουργείου Εσωτερικών και άλλες διατάξεις” και εστιάζει στην υποστήριξη της πρόληψης σε απομακρυσμένα νησιά και δυσπρόσιτες περιοχές.

Αναφορικά με τη γενική κατεύθυνση του εν λόγω νέου προγράμματος μίλησαν στην “Κοινή Γνώμη” δήμαρχοι των Κυκλάδων, οι οποίοι μπορούν να το υλοποιήσουν, εξηγώντας σε απόλυτο τόνο πως, αυτό, μπορεί να λύσει ορισμένα προβλήματα στο κομμάτι της πρωτοβάθμιας περίθαλψης, αλλά σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να θεωρηθεί μία ουσιαστική λύση για τα αναπάντητα θέματα στο πεδίο της Υγείας στον νησιώτικο χώρο.

“Πρόληψη στο Σπίτι” και εφαρμογή

Ειδικότερα, το άρθρο 18 του προαναφερθέντος νομοσχεδίου προβλέπει τα ακόλουθα: “5α. Θεσπίζεται ειδικό πρόγραμμα προληπτικής ιατρικής με τίτλο “Πρόληψη στο Σπίτι”, το οποίο αποτελεί τμήμα του προγράμματος “Βοήθεια στο Σπίτι”, για την υποστήριξη των κατοίκων ορεινών και δυσπρόσιτων περιοχών. Στόχος του προγράμματος είναι η κατ΄ οίκον διεξαγωγή ιατρικών εξετάσεων των κατοίκων των περιοχών αυτών που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες του πληθυσμού και η αυτοματοποιημένη αποστολή των αποτελεσμάτων τους σε συμβεβλημένους ιατρούς, μέσω τεχνολογιών πληροφορικής και τηλεπικοινωνιών.

β. Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από τα ειδικά προγράμματα ενίσχυσης του άρθρου 71 του ν.4509/2017 (μέσω ΠΔΕ ή από κάθε άλλη νόμιμη πηγή). Για κάθε δήμο που εντάσσεται, ο οικείος Ο.Τ.Α. επιχορηγείται κατ΄ έτος αποκλειστικά για την κάλυψη του προγράμματος με ποσό έως πενήντα χιλιάδες ευρώ ανά πέντε χιλιάδες κατοίκους, συμπεριλαμβανομένου του κόστους προμήθειας του πάσης φύσεως απαιτούμενου τεχνολογικού εξοπλισμού και των τηλεπικοινωνιακών υπηρεσιών διασύνδεσης.

Με την απόφαση ένταξης, μπορεί να αναπροσαρμόζεται το ποσό της ετήσιας επιχορήγησης, εφόσον το επιβάλλουν τοπικές δημογραφικές ιδιαιτερότητες.

γ. Το προσωπικό της δημοτικής δομής “Βοήθεια στο Σπίτι” αναλαμβάνει την ομαλή εκτέλεση του νέου προγράμματος. Ο καθορισμός των ιατρικών εξετάσεων, οι προδιαγραφές του εξοπλισμού, η διαδικασία τηλεπικοινωνιακής διασύνδεσης και η τήρηση του ηλεκτρονικού αρχείου ρυθμίζονται με ΚΥΑ.

δ. Κάθε εντασσόμενος στο πρόγραμμα δήμος και για κάθε πέντε χιλιάδες μόνιμους κατοίκους, μπορεί να συνάπτει, κατά παρέκκλιση των κείμενων διατάξεων, σύμβαση μίσθωσης έργου με ιατρό ετήσιας διάρκειας, κατόπιν δημόσιας προκήρυξης, ύψους μέχρι είκοσι χιλιάδων ευρώ (20.000) κατ΄ έτος, για τη συλλογή και την ιατρική αξιολόγηση των εξετάσεων των ωφελούμενων του προγράμματος. Το οικονομικό αντικείμενο της σύμβασης αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη του προγράμματος.

Περαιτέρω, ο οικείος δήμος μπορεί να συνάπτει σύμβαση, χωρίς οικονομικό αντάλλαγμα, με μονάδες πρωτοβάθμιας υγείας, νοσοκομεία ή τοπικές μονάδες υγείας, εφόσον διαθέτουν την υποδομή και το προσωπικό για την αξιολόγηση των εξετάσεων”.

Στ. Γαρδέρης: Για τους μικρούς νησιωτικούς Δήμους είναι σοβαρό θέμα

Επί της συγκεκριμένης δυνατότητας κλήθηκε να τοποθετηθεί ο Δήμαρχος Κύθνου, Σταμάτης Γαρδέρης, ο οποίος υπογράμμισε αρχικά τη σημασία που θα είχε για τους κατοίκους των νησιών η ανάπτυξη της τηλεϊατρικής.

“Το θέμα της τηλεϊατρικής εμείς πάντα το λειτουργούσαμε” τόνισε σχετικά με το κομμάτι της ετοιμότητας από πλευράς Δήμων, προσθέτοντας παρακάτω πως, “Το πρόβλημα πάντα ήταν σε επίπεδο οργανωτικό, δηλαδή του Υπουργείου. Εμείς πάντα είχαμε στον προϋπολογισμό μας ποσό γι αυτό το θέμα”.

Σύμφωνα με όσα παρατήρησε με βάση το ανωτέρω νομοσχέδιο, “τώρα την τηλεϊατρική την φέρνουν ξανά στο προσκήνιο, αλλά ελπίζω να τη στηρίξουν αυτή τη φορά και να μπορέσει να εφαρμοστεί”. Όπως δήλωσε μάλιστα, “Για τους νησιωτικούς Δήμους, για εμάς δηλαδή, αυτό το ζήτημα είναι πολύ σοβαρό”, λέγοντας μάλιστα πως, αν στις λεπτομέρειές του, αυτό το πρόγραμμα είναι καλά οργανωμένο από τους αρμοδίους, κεντρικά, τότε για την περίπτωση της Κύθνου, ανέφερε πως, “εμείς θα το εφαρμόσουμε αν έχει καλή πρακτική σε όλο το οργανωτικό κομμάτι και όχι όπως παλαιότερα που δεν υπήρχε ανταπόκριση”.

Ωστόσο, ο κ. Γαρδέρης θέλησε να υπογραμμίσει εμμέσως πως υπάρχουν σοβαρά προβλήματα στο Σύστημα Υγείας στα νησιά και ως εκ τούτου, η λύση αυτών των θεμάτων θα πρέπει να είναι η προτεραιότητα όλων των εμπλεκομένων μερών.

“Οι παροχές υγείας και γενικότερα ό,τι αφορά κοινωνικές παροχές σίγουρα όταν υλοποιούνται, ενισχύουν και το κοινωνικό προφίλ του Δήμου. Αλλά το κύριο θέμα είναι η απάντηση στα προβλήματα των κατοίκων των νησιών” δήλωσε χαρακτηριστικά.

Ρ. Βελισσαροπούλου: Το Σύστημα Υγείας στα νησιά νοσεί

Σε παρόμοιο τόνο κινήθηκε και η Δήμαρχος Κέας, Ρένα Βελισσαροπούλου, η οποία εξήγησε σε πρώτο επίπεδο πως, “το θέμα της τηλεϊατρικής θεωρώ ότι είναι πάρα πολύ σημαντικό για όλα τα νησιά”.

Αναφορικά με την περίπτωση της Κέας μάλιστα, γνωστοποίησε πως, “Εμείς είχαμε στείλει κι ένα έγγραφο στην αρμόδια ΔΥΠΕ γιατί υπήρξε μία πρόθεση δωρεάς κάποιας εταιρείας κινητής τηλεφωνίας να μας βοηθήσει στον τομέα της τηλεϊατρικής και μας είπαν ότι στο β΄ εξάμηνο του 2020 θα υπάρχει η δυνατότητα της 2ης ΔΥΠΕ να συνδεθούμε με τηλεϊατρική για να κάνουμε εξετάσεις μέσω αυτού του συστήματος”. Ως εκ τούτου, η ίδια σημείωσε πως, η τηλεϊατρική “θεωρώ ότι είναι κάτι σημαντικό”, αφού όπως σχολίασε, “Το Σύστημα Υγείας στα νησιά μας νοσεί. Έχουμε τεράστια προβλήματα, τεράστια κενά και θα πρέπει με κάποιο τρόπο να τα λύσουμε”.

Η ίδια παρουσίασε και παραδείγματα προκειμένου να αναδείξει τα προβλήματα που υπάρχουν στο κομμάτι της Υγείας στα νησιά, ακόμη και για απλά θέματα, λέγοντας συγκεκριμένα: “Υπάρχουν ειδικότητες για παράδειγμα της δερματολογίας που δυστυχώς για εμάς τους νησιώτες είναι πάρα πολύ δύσκολο να φύγουμε από την Τζιά και να πάμε στην Αθήνα για να λύσουμε ένα δερματολογικό πρόβλημα”. Σχολίασε δε, πως, “Πολλές φορές τα πράγματα δεν αντιμετωπίζονται καθόλου” και άρα, “η τηλεϊατρική είναι ένα κομμάτι μόνον από το ευρύτερο πρόβλημα του Συστήματος Υγείας συνολικά, που πρέπει να λυθεί”.

Κάνοντας αναφορά στις τεράστιες ελλείψεις προσωπικού στο Πολυδύναμο Περιφερειακό Ιατρείο Κέας, η ίδια επεσήμανε πως, σε πρώτο επίπεδο “Περιμένουμε να δούμε από την 2η ΔΥΠΕ τί θα γίνει”, τονίζοντας όμως παράλληλα πως, “Κάθε βοήθεια στον τομέα της υγείας είναι δεκτή, αλλά είναι πάρα πολλά τα θέματα. Θεωρώ ότι η τηλεϊατρική μόνη της δεν θα λύσει το πρόβλημα, αλλά χρειαζόμαστε στελέχωση με έμψυχο προσωπικό, με ιατρούς, παιδίατρο κ.α”.

Η κα Βελισσαροπούλου προτού ολοκληρώσει τις δηλώσεις της, σημείωσε ακόμη πως, “Το πρόβλημα στο κομμάτι της υγείας είναι τεράστιο, θα πρέπει να το δούμε σοβαρά και κάποια στιγμή να το λύσουμε στη βάση του”.

Για τη στάση του Δήμου Κέας, ανέφερε τέλος πως, “Βεβαίως ο Δήμος Κέας δίνει κάποια κίνητρα στους ιατρούς που έρχονται – αγροτικούς, γενικούς και παιδίατρο” ενώ όπως πρόσθεσε καταληκτικά, “σε μία πρόσφατη συνάντηση που έκανα στην 2η ΔΥΠΕ με τον κ. Ροϊλό μου μίλησε για κάποιες προσλήψεις που θα γίνουν και πρέπει να γίνουν άμεσα γιατί το Πάσχα είναι κοντά, η επισκεψιμότητα στα νησιά μας είναι μεγάλη, δεν έχουμε ιατρούς κι έχουμε τεράστιο πρόβλημα”.

Κ. Ρεβίνθης: Στον τομέα της Υγείας πρέπει να γίνουν άλματα στα νησιά

Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Σερίφου, Κωνσταντίνος Ρεβίνθης με αφορμή το νομοσχέδιο του Υπ. Εσωτερικών και το πρόγραμμα “Πρόληψη στο Σπίτι” υποστήριξε πως, “Η ανάπτυξη της τηλεϊατρικής θα είναι μία καλή λύση” καθώς εξήγησε πως, “Στα νησιά τα δικά μας που είναι μικρά, υπάρχουν πολλοί άνθρωποι ηλικιωμένοι που θέλουν βοήθεια. Δηλαδή μία τέτοια λύση θα είναι θετική. Σίγουρα υπάρχει ανάγκη. Αν λοιπόν μπορεί να καλυφθεί, θα είναι καλό. Προσωπικά θεωρώ ότι πρέπει να γίνει”.

Πρόσθεσε δε, πως, “Ακόμη κι αν απαιτούνταν χρήματα από εμάς, πιστεύω θα το καταφέρναμε γιατί είναι κοινωνικό το θέμα, προκειμένου με αυτόν τον τρόπο να βοηθήσουμε ανθρώπους που θα έχουν ανάγκη”.

Ο ίδιος σημείωσε μάλιστα πως με την υλοποίηση τέτοιων προγραμμάτων “εννοείται ότι δίνεται έμφαση στο κοινωνικό προφίλ του Δήμου, ο οποίος υλοποιεί αυτά τα προγράμματα και αξιοποιεί τις σχετικές δυνατότητες που παρέχονται”, ωστόσο, σε γενικότερο επίπεδο, υποστήριξε πως, “σχετικά με την τηλεϊατρική, να προσθέσω πως σίγουρα είναι πολύ σημαντικό να μπορείς να επικοινωνείς με κάποιο νοσοκομείο και με κάποιον ιατρό ο οποίος έχει εμπειρία και γνώση πάνω σε ένα ιατρικό ζήτημα” ενώ συμπλήρωσε πως, “βέβαια, το θέμα είναι να μπορεί κι αυτός που θα είναι στα απομακρυσμένα νησιά να μπορεί να κατανοήσει, να αντιληφθεί και να καθοδηγήσει αυτόν που θα χειρίζεται τη βοήθεια εξ αποστάσεως”.

Ο κ. Ρεβίνθης ορμώμενος από το θέμα της τηλεϊατρικής, έκανε αναφορά στο ζήτημα της υποστελέχωσης των δομών υγείας στα νησιά, θίγοντας μάλιστα και το ζήτημα των αεροδιακομιδών.

“Η λύση κατ΄ εμέ για τα επείγοντα περιστατικά των Δυτικών Κυκλάδων είναι ή να στελεχωθεί πλήρως το Νοσοκομείο της Σύρου ή να πηγαίνουν κατευθείαν Αθήνα τα δύσκολα περιστατικά διότι χάνεται πολύτιμος χρόνος. Επίσης, υπάρχει μεγάλη υποστελέχωση στα νησιά μας. Για παράδειγμα εμείς έχουμε 100 παιδιά και παιδίατρος δεν υπάρχει. Στη Σίφνο υπάρχει το ίδιο πρόβλημα.

Γενικότερα στον τομέα της υγείας, πρέπει να γίνουν άλματα στα νησιά, για να μπορέσουμε να είμαστε σε ικανοποιητικό επίπεδο”.

Κ. Βεντούρης: Η τηλεϊατρική θέλει υποστήριξη και εκπαίδευση

Σε ανάλογο τόνο κινήθηκε και ο Δήμαρχος Κιμώλου, Κωνσταντίνος Βεντούρης, ο οποίος σημείωσε ξεκάθαρα πως, η τηλεϊατρική και το πρόγραμμα “Πρόληψη στο Σπίτι”, “είναι θετικό αλλά δεν λύνει τα προβλήματα και ειδικά, στα μικρά νησιά που παρέχουν πρωτοβάθμια φροντίδα με δύο αγροτικούς ιατρούς ή πολλές φορές με έναν”.

Εκφράζοντας τη δική του προσέγγιση στο θέμα, ο ίδιος εξήγησε πως, “Πιστεύω ότι οι άνθρωποι που έχουν βγει από το Πανεπιστήμιο και δεν έχουν εμπειρία, σίγουρα θέλουν μία καλύτερη αντιμετώπιση (σσ. ιατροί σε μικρά νησιά)”, ωστόσο, διευκρίνισε πως, “θεωρώ πως κάποιο Νοσοκομείο που θα μπορεί άμεσα να παρεμβαίνει είτε τηλεφωνικά, αλλά και μέσω της τηλεϊατρικής για να τους δίνει λύσεις προκειμένου να αντιμετωπίζουν τα περιστατικά έγκαιρα, θα είναι κάτι καλό”.

Κατά συνέπεια, πρόσθεσε, πως, “Έτσι μειώνονται και οι άσκοπες αεροδιακομιδές”.

Ο ίδιος προτού ολοκληρώσει τις δηλώσεις του, εξήγησε πως το ζήτημα της υγειονομικής κάλυψης των κατοίκων των νησιών ζήτησε να συζητηθεί σε επόμενη συνεδρίαση και στην ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, ώστε να αντιμετωπισθεί συλλογικά.

“Είναι πολύ σημαντικό το θέμα της Υγείας και το έθεσα σαν θέμα να ενταχθεί στην επόμενη συνεδρίαση στην ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, λόγω των συχνών περιστατικών που συμβαίνουν στα μικρά νησιά και όχι μόνο για τα προβλήματα της υποστελέχωσης και της έλλειψης ειδικευμένων ιατρών. Αποφασίσαμε να είναι ένα από τα βασικά θέματα στη συνεδρίαση της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου” σχολίασε, εξηγώντας πως, ο Δήμος Κιμώλου, “σε θέματα υγείας και παιδείας, όλα όσα ανακοινώνονται τα στηρίζουμε” καθώς δήλωσε πως, “άλλωστε, από τα σημαντικότερα θέματα για να μείνει ένας κάτοικος στο νησί είναι η διασφάλιση του αισθήματος της ασφάλειας”.

Ο κ. Βεντούρης πρόσθεσε πως, “Είναι διαφορετικά τα προβλήματα των μικρών νησιών”, καθώς όπως κατέστησε ξεκάθαρο, “αν σκεφθεί ο καθένας πως στα μικρά νησιά δεν υπάρχουν ιδιώτες ιατροί για να αντιμετωπισθούν επιπλέον κάποια περιστατικά, τα θέματά μας είναι μεγάλα”.

Ο ίδιος ολοκλήρωσε τις δηλώσεις του, λέγοντας τέλος πως, “Θεωρώ λοιπόν ότι η τηλεϊατρική θέλει υποστήριξη και εκπαίδευση για να λειτουργήσει”.

Ι. Ρούσσος: Ζητούμενο να δοθούν λύσεις

Σχετικά με το νέο πρόγραμμα και την τηλεϊατρική ο Δήμαρχος Ανάφης, Ιάκωβος Ρούσσος τοποθετείται θετικά, υπό την προϋπόθεση – όπως εξηγεί – της ορθής λειτουργίας του συστήματος.

“Είναι κάτι που το έχουμε δοκιμάσει ξανά. Αυτό έγινε πριν από τρία χρόνια από μία ιδιωτική εταιρεία. Το θέμα είναι να μπορέσει να λειτουργήσει για να υπάρξει βοήθεια. Το ζητούμενο είναι η τηλεϊατρική να δώσει λύσεις και να λειτουργήσει” δηλώνει κατηγορηματικά, επισημαίνοντας ξανά πως, για να επιτευχθεί αυτό, “χρειάζεται ο κατάλληλος ιατρός από την άλλη πλευρά, ο κατάλληλος ιατρός που θα δώσει τις πληροφορίες. Αν είναι οργανωμένο, θέλω να πιστεύω θα είναι κάτι καλό και βεβαίως θα βοηθήσει”.

Προβαίνοντας σε μία συνολική τοποθέτηση για το θέμα της υγειονομικής κάλυψης στα μικρά νησιά κι εν προκειμένω στην Ανάφη, ο ίδιος υπήρξε σαφής: “Εμείς έχουμε μία κοπέλα που κάνει το αγροτικό της. Καταλαβαίνετε ότι θα πρέπει να υπάρξει μία άλλη αντιμετώπιση. Θα πρέπει να δοθούν κίνητρα. Και το θέμα δεν είναι μόνον οικονομικό. Το πρόβλημα είναι ότι οι δικοί μας ιατροί που έρχονται στα νησιά αισθάνονται ανασφάλεια. Εκεί είναι το ζήτημα. Δηλαδή, μην τύχει το περιστατικό το βράδυ, μην τύχει κάτι τραγικό”. Κατά συνέπεια, ο Δήμαρχος Ανάφης ανέφερε πως, “Θα πρέπει τα νησιά να έχουν γενικό ιατρό και να υπάρχει κι ένας ιατρός σε κάθε μικρό νησί με σχετική εμπειρία”.