Επιχειρησιακή ετοιμότητα, νησιωτικότητα και προσλήψεις

Την ανάγκη ενίσχυσης του ΕΚΑΒ στο νησιώτικο χώρο και μάλιστα με προσλήψεις μόνιμου χαρακτήρα αναγνωρίζει ο πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Άμεσης Βοήθειας της χώρας, Νίκος Παπαευσταθίου, στις απαντήσεις που έδωσε, στο πλαίσιο της συνέντευξης που παραχώρησε στην “Κοινή Γνώμη”.

Με το πέρας της θερινής σεζόν και με δεδομένο ότι η ολοκλήρωση της τουριστικής περιόδου τείνει σταδιακά στο τέλος της για κάποια νησιά που αποτελούν κορυφαίους προορισμούς, ο ίδιος μίλησε αναλυτικά στην εφημερίδα για την επιχειρησιακή ετοιμότητα του ΕΚΑΒ το καλοκαίρι του 2022, για τις μεγάλες ανάγκες ενίσχυσης σε προσωπικό, για το πρόβλημα της αναζήτησης στέγης στα νησιά για την παραμονή των διασωστών, καθώς όμως και για την καλύτερη οργάνωση του ΕΚΑΒ προκειμένου να ανταποκρίνεται στις ιδιαίτερες συνθήκες της νησιωτικότητας.

Ο κ. Παπαευσταθίου αναφέρθηκε ιδιαίτερα και στο κομμάτι των διακομιδών και αεροδιακομιδών στα νησιά των Κυκλάδων, ενώ έδωσε στοιχεία για την ανταπόκριση του ΕΚΑΒ στο νομό κατά το τετράμηνο Μαΐου – Αυγούστου. Ο ίδιος ρωτήθηκε ακόμη και για τη λειτουργία του ΕΚΑΒ στη Σύρο με φόντο την ύπαρξη της πτητικής βάσης, για την αεροδιακομιδή όλων των ασθενών από τα νησιά στην πρωτεύουσα του νομού.

• Η καλοκαιρινή σεζόν ολοκληρώθηκε, ωστόσο ακόμη σε ορισμένα νησιά των Κυκλάδων παραμένουν αρκετοί επισκέπτες. Η ύπαρξη αυξημένων αναγκών στο κομμάτι των διακομιδών ήταν εξ αρχής γνωστή. Πώς κύλησε αυτό το διάστημα της θερινής περιόδου στο νησιωτικό νομό;

“To EKAB αποτελεί τον βασικό επιχειρησιακό βραχίονα του Υπουργείου Υγείας αναφορικά με το συντονισμό και την παροχή επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας στους βαρέως πάσχοντες ασθενείς πανελλαδικά αλλά και με το συντονισμό διαχείρισης εκτάκτων καταστάσεων και κρίσεων. Το επιχειρησιακό έργο του ΕΚΑΒ επιτελείται 365 μέρες το χρόνο, 24 ώρες το 24ώρο, μέσω 12 Παραρτημάτων και 123 Τομέων σε όλη τη χώρα. Αυτό προϋποθέτει πως οι διασώστες, οι νοσηλευτές και οι γιατροί του ΕΚΑΒ βρίσκονται σε πλήρη και συνεχή ετοιμότητα για να αντιμετωπίσουν οποιαδήποτε έκτακτη κατάσταση ή υγειονομική κρίση, προασπίζοντας το αγαθό της Δημόσιας δωρεάν υγείας. Βάσει λοιπόν των σταθερών ειδικών συνθηκών (πχ καλοκαιρινή σεζόν) αλλά και των έκτακτων κρίσεων και καταστάσεων (πανδημία, πυρκαγιές, σεισμοί) πάντα υλοποιούνται συγκεκριμένα επιχειρησιακά σενάρια για τη βέλτιστη διαχείριση των επειγόντων περιστατικών σε όλη την επικράτεια.

Ειδικά κατά τη φετινή καλοκαιρινή περίοδο, η οποία παρατείνεται ακόμη σε πολλές νησιωτικές περιοχές, οι διασώστες, οι νοσηλευτές και οι γιατροί ΕΚΑΒ αλλά και τα στελέχη του Κέντρου Επιχειρήσεων Υγείας (ΚΕΠΥ-ΕΚΑΒ) ανταποκρίθηκαν και συνεχίζουν να ανταποκρίνονται πλήρως σε όλα τα επείγοντα περιστατικά που έχρηζαν και χρήζουν παροχή επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας διακομίζοντάς τα στους πλησιέστερους, κατάλληλους Υγειονομικούς Σχηματισμούς.

Ενδεικτικά σας αναφέρω ότι κατά το 4μηνο Μαΐου-Ιουνίου-Ιουλίου-Αυγούστου οι διασώστες, οι νοσηλευτές και οι γιατροί του ΕΚΑΒ ειδικά στα νησιά των Κυκλάδων, πραγματοποίησαν περισσότερες από 300 αεροδιακομιδές και 350 διακομιδές με χρήση πλωτών μέσων προς τους ανάλογους Υγειονομικούς Σχηματισμούς. Αν συγκρίνουμε τα παραπάνω στοιχεία με τις προηγούμενες καλοκαιρινές περιόδους παρατηρούμε ότι καταγράφεται μία αντίστοιχη αύξηση των περιστατικών η οποία είναι συνυφασμένη με τη φετινή αύξηση της επισκεψιμότητα τουριστών αλλά και της εν γένει παράτασης της τουριστικής περιόδου.”.

• Δέχτηκε ενίσχυση το ΕΚΑΒ στις Κυκλάδες το καλοκαίρι σε ανθρώπινο δυναμικό; Μιλήστε μας με στοιχεία.

“Κάθε καλοκαιρινή περίοδο όλοι οι Τομείς του ΕΚΑΒ που βρίσκονται σε νησιωτικές και τουριστικές περιοχές ενισχύονται με διασώστες που μετακινούνται από Τομείς της ηπειρωτικής χώρας που δεν αντιμετωπίζουν μεγάλη πίεση. Ο αριθμός των μετακινούμενων διασωστών εξαρτάται τόσο από τις επιχειρησιακές ανάγκες όσο και από τη δυνατότητα εξεύρεσης καταλυμάτων στους τουριστικούς προορισμούς. Στους Τομείς των Κυκλάδων από τον Ιούνιο μέχρι και Σεπτέμβριο μετακινήθηκαν κατά διαστήματα συνολικά 145 διασώστες από διάφορες περιοχές της Ελλάδας.”.

• Κατά καιρούς έχει γίνει γνωστό ότι η πρωτεύουσα των Κυκλάδων μένει με ένα ασθενοφόρο εξαιτίας μη ύπαρξης ικανού αριθμού διασωστών, την ίδια στιγμή που πρέπει να “τρέξει” και να καλύψει όχι μόνον τις ανάγκες του νησιού, αλλά και όλων των Κυκλάδων. Θα βελτιωθεί η κατάσταση του ΕΚΑΒ στη Σύρο;

“Η υπάρχουσα δύναμη του Τομέα του ΕΚΑΒ στη Σύρο καλύπτει καθ’ όλο το 24ωρο το νησί της Σύρου, ενώ παράλληλα βρίσκεται σε πλήρη λειτουργία η τοπική βάση των αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ με ακόμη τέσσερις διασώστες και ένα γιατρό. Σε κάθε περιοχή, άρα και στη Σύρο, αναλόγως τις εκάστοτε συνθήκες και τις πραγματικές ανάγκες που προκύπτουν (καταγραφή εκτάκτων περιστατικών ανά χρονική περίοδο), πραγματοποιούνται ενέργειες παροδικής ενίσχυσης των δυνάμεων. Ο βασικός γνώμονας της Διοίκησης του ΕΚΑΒ είναι πάντα η εύρυθμη λειτουργία όλων των Τομέων του ΕΚΑΒ σε όλη τη χώρα και υπό αυτό το πρίσμα προβαίνουμε σε όλες τις απαιτούμενες υπηρεσιακές ενέργειες. Επειδή το θέμα της επιπλέον κάλυψης τόσο της Σύρου όσο και άλλων Τομέων των Κυκλάδων είναι υπαρκτό και διαχρονικό, έχει υποβληθεί τεκμηριωμένη εισήγηση για πρόσληψη μόνιμου αλλά και επικουρικού προσωπικού.”.

• Μπορεί να υπάρξει εξέλιξη στην κατεύθυνση της ενίσχυσης του ΕΚΑΒ με προσλήψεις μόνιμου(!) χαρακτήρα;

“Με βάση το επιχειρησιακό σχέδιο της πανελλαδικής λειτουργίας του ΕΚΑΒ αλλά και το δεκαετές αναπτυξιακό πρόγραμμα, η Διοίκηση του Οργανισμού έχει εισηγηθεί στο Υπουργείο Υγείας τον συνολικό αριθμό οργανικών θέσεων που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία του, σχετικά με τη παροχή επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας. Ο αριθμός των ατόμων της ειδικότητας “διασώστης - πλήρωμα ασθενοφόρου” που έχουμε εισηγηθεί για πρόσληψη προέρχεται πάντα από τον συνδυαστικό παράγοντα αποχωρήσεων εργαζομένων (πχ συνταξιοδότηση) και του απαιτούμενου αριθμού κάλυψης των 12 Παραρτημάτων και των 123 Τομέων πανελλαδικά, έτσι ώστε να υφίσταται 24ωρη κάλυψη του επείγοντος στις περιοχές ευθύνης τους, λαμβάνοντας υπόψη και τις ειδικές συνθήκες που μπορεί να επικρατούν σε κάποιες περιοχές.”.

• Πόσα άτομα παραμένουν ανεμβολίαστα στο προσωπικό του ΕΚΑΒ στη Σύρο και στις Κυκλάδες; Τι πρόκειται να γίνει με αυτά τα άτομα; Επιστρέφουν κανονικά;

“Στη παρούσα χρονική στιγμή στους 9 Τομείς του ΕΚΑΒ στις Κυκλάδες (Τομείς Άνδρου, Θήρας, Ίου, Μυκόνου, Νάξου, Πάρου, Σύρου, Τήνου & Μήλου) το ανεμβολίαστο σε αναστολή υγειονομικό προσωπικό ανέρχεται μόλις στα 2 άτομα. Είναι προφανές πως το τι μέλλει γενέσθαι μετά τις 31/12/2022, αναφορικά με το ανεμβολίαστο υγειονομικό προσωπικό γενικότερα (άρα και του ΕΚΑΒ), θα καθορισθεί με απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης.”.

• Υπήρξαν ημέρες που δεν ήταν εφικτή η αεροδιακομιδή περιστατικών στη βάση του ΕΚΑΒ στη Σύρο, επειδή τα πτητικά μέσα δεν επαρκούσαν και ο αριθμός των περιστατικών ήταν μεγάλος; Ποια ήταν η διαχείρισή σας;

“Κατ’ αρχήν θα πρέπει να υπενθυμίσουμε πως όλα τα στελέχη του ΕΚΑΒ ανταπεξέρχονται 24 ώρες το 24ώρο σε όλες τις έκτακτες ανάγκες και υγειονομικές κρίσεις, με τη χρήση όλων τα υπαρχόντων και διαθέσιμων μέσων διακομιδών που πληρούν αυστηρά διεθνή πρωτόκολλα ασφάλειας.

Υπό αυτό το πρίσμα και οι αεροδιακομιδές του ΕΚΑΒ βρίσκονται συνεχώς σε ύψιστη επιχειρησιακή ετοιμότητα, με το ειδικευμένο Ιατρικό και Υγειονομικό προσωπικό του (ιπτάμενοι διασώστες & γιατροί) να υλοποιούν καθημερινά έναν άρτιο σχεδιασμό που βασίζεται στον διυπηρεσιακό συντονισμό της Πολεμικής Αεροπορίας (δεδομένου ότι τα πτητικά μέσα διατίθενται από την Πολεμική Αεροπορία, την Αεροπορία Στρατού και το Πυροσβεστικό Σώμα), των αερολιμένων, των Παραρτημάτων αλλά και των Τομέων του ΕΚΑΒ, έτσι ώστε να επιτευχθεί η ασφαλής διακομιδή του εκάστοτε βαρέως πάσχοντος ατόμου προς την πλησιέστερο και καταλληλότερο υγειονομικό σχηματισμό.

Για τη πραγματοποίηση μίας αεροδιακομιδής ενός βαρέως πάσχοντος ασθενούς, θα πρέπει να πληρούνται πρώτα απ’ όλα οι απαιτούμενες συνθήκες ασφάλειας της αεροπλοΐας (καιρικές συνθήκες κ.α.) αλλά και τα ανάλογα υγειονομικά πρωτόκολλα που προϋποθέτουν την επιτυχή ολοκλήρωση της.

Εν κατακλείδι, τα πτητικά μέσα που διατίθενται στο ΕΚΑΒ επαρκούν για την κάλυψη των απαιτούμενων επειγουσών αεροδιακομιδών και ουδέποτε έχει καταγραφεί αδυναμία αεροδιακομιδής λόγω έλλειψης τους. Το ειδικευόμενο και έμπειρο ιατρικό προσωπικό του συντονιστικού κέντρου των Αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ, κατά την υποδοχή του κάθε αιτήματος αεροδιακομιδής περιστατικού από τον γιατρό κάποιου Υγειονομικού Σχηματισμού, κατ’αρχάς εκτιμά βάσει των πρωτόκολλων του επείγοντος το περιστατικό και κατόπιν αιτείται τη χρήση του κατάλληλου πτητικού μέσου στη Πολεμική Αεροπορία. θα σας αναφέρω ότι ακόμη και σε πολλαπλά ταυτόχρονα αιτήματα πραγματικά επειγόντων περιστατικών ανά την Ελλάδα, υπό την άρτια διαχείριση το συντονιστικού κέντρου των αεροδιακομιδών του ΕΚΑΒ, όλα τα περιστατικά αεροδιακομίστηκαν με συνδυαστική χρήση διαφορετικών πτητικών μέσων πληρώντας τα διεθνή υγειονομικά πρωτόκολλα ασφάλειας.”.

• Τι πτητικά μέσα χρησιμοποιείται για τα νησιά; Γίνονται κανονικά οι έλεγχοι και οι συντηρήσεις;

“Τα πτητικά μέσα που χρησιμοποιούνται για τις διακομιδές ασθενών είναι της Πολεμικής Αεροπορίας (αεροπλάνα C-130 & C-27 J, ελικόπτερα super puma), της Αεροπορίας Στρατού (ελικόπτερα Chinook & NH90) και του Πυροσβεστικού Σώματος (ελικόπτερα super puma & ΒΚ117). Επίσης, πετούν και συντηρούνται από προσωπικό της Πολεμικής Αεροπορίας 2 ελικόπτερα (Agusta 109 Trekker) και 2 αεροπλάνα (King Air 350C) της δωρεάς του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος που είναι ιδιοκτησία του Υπουργείου Υγείας.”.

• Έχει γνωστοποιηθεί πως στην πρωτεύουσα του νομού Κυκλάδων δεν λειτουργεί τηλεφωνικό κέντρο του ΕΚΑΒ και όλες οι κλήσεις απαντώνται από τη Ρόδο; Θα αλλάξει αυτή η κατάσταση; ΕΚΑΒ σημαίνει αμεσότητα...

“Το ΕΚΑΒ απαιτείται να συμπλεύσει με τις απαιτήσεις της εποχής και των σύγχρονων υγειονομικών προτύπων της επείγουσας προνοσοκομειακής φροντίδας αλλά και των αντίστοιχων υπηρεσιών διαχείρισης εκτάκτων καταστάσεων και κρίσεων. Αυτό συνεπάγεται πως οι διασώστες, οι νοσηλευτές και οι γιατροί του ΕΚΑΒ θα πρέπει να διαθέτουν όλα τα εχέγγυα που θα τους δώσουν τη δυνατότητα της βέλτιστης επιχειρησιακής ετοιμότητας ώστε να ανταπεξέλθουν στο ομολογουμένως δύσκολο καθημερινό έργο τους. Εδώ ακριβώς καθοριστικό ρόλο επιτελεί το Συντονιστικό Κέντρο το οποίο καλείται να διαχειριστεί, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, όλες τις κλήσεις από οπουδήποτε κι αν προέρχονται...

Τα στελέχη του τηλεφωνικού - συντονιστικού κέντρου θα πρέπει να διαχειριστούν κατά τέτοιον τρόπο τις κλήσεις έτσι ώστε οι διασώστες μας που βρίσκονται στα μέσα διακομιδής να έχουν τη δυνατότητα να προσεγγίσουν άμεσα και με ασφάλεια στο σημείο του κάθε επείγοντος συμβάντος.

Βάσει των παραπάνω η Διοίκηση του ΕΚΑΒ, για πρώτη φορά, έχει εκπονήσει ένα πλήρες επιχειρησιακό σχέδιο (βάσει των αντίστοιχων στατιστικών στοιχείων που διαθέτουμε) το οποίο προβλέπει την εγκατάσταση δύο ξεχωριστών Συντονιστικών Κέντρων, ένα για το Βόρειο Αιγαίο και ένα για το Νότιο Αιγαίο. Η υλοποίηση του εν λόγω σχεδίου θα λειτουργήσει καθοριστικά στη βέλτιστη διαχείριση των κλήσεων αλλά και στην εξοικονόμηση ανθρώπινων πόρων αφού κατ’ αυτόν τον τρόπο όλοι οι διασώστες, οι νοσηλευτές και οι γιατροί θα απασχολούνται στην αντιμετώπιση των επειγόντων περιστατικών.”.

• Συχνά βλέπουν το φως της δημοσιότητας περιπτώσεις διασωστών που αναζητούν στέγη στα νησιά. Υπάρχει σοβαρό πρόβλημα. Πώς το αντιμετωπίζετε;

"Είναι πάγιο και διαχρονικό το πρόβλημα της αδυναμίας εύρεσης καταλύματος - ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες λόγω πληρότητας ή δυσανάλογου κόστους - σε κάποιους τουριστικούς προορισμούς για τους διασώστες που μετακινούνται για να συνδράμουν τις τοπικές δυνάμεις του ΕΚΑΒ. Παρόλα αυτά, είμαστε σε αγαστή συνεργασία με όλους τους δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς (Περιφέρειες, Δήμους αλλά και τις κατά τόπους Ενώσεις Τουριστικών Καταλυμάτων), οι οποίοι συνδράμοντας και αναγνωρίζοντας το μείζονος σημασίας κοινωνικό έργο που προσφέρουν τα στελέχη μας, εξασφαλίζουν καταλύματα διαμονής, όπου παρουσιάζεται πρόβλημα.”.