“Η τέχνη ξύνει συναισθήματα”

Βήμα και φωνή στη γυναίκα, στην κάτοικο ενός κόσμου οικείου, καθημερινού, γεμάτου αντιφάσεις και προκλήσεις έδωσε το 7ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινουμένων Σχεδίων aniμαsyros μέσα από το αφιέρωμα “Woman in Anima”, μια δημιουργική πρόταση της Γενικής Γραμματείας Ισότητας των Φύλων του Υπουργείου Εσωτερικών.

Οι επιλεγμένες ταινίες του αφιερώματος ξενάγησαν το κοινό σε έναν κόσμο σιωπηλό, εσωτερικό, συχνά αθέατο, αλλά και συγκλονιστικό, αποτυπώνοντας την ιδιαιτερότητα της γυναικείας φύσης, τους φόβους και τις επιθυμίες της, την ψυχική ασθένεια, το υπαρξιακό βήμα της μητρότητας, καθώς και τον εφιάλτη της έμφυλης βίας και του βιασμού.

Για την πρωτοβουλία αυτή μίλησαν στο web tv της “Κοινής Γνώμης” η Γενική Γραμματέας Ισότητας των Φύλων, Βάσω Κόλλια και ο Πρόεδρος της Εταιρίας Αστικού Πολιτισμού “Πλατφόρμα”, Βασίλης Καραμητσάνης, σύμφωνα με τον οποίο το “Woman in Anima” αποτέλεσε το πιο δημοφιλές τμήμα της φετινής διοργάνωσης. Σημείωσε μάλιστα πως η αθρόα προσέλευση του κόσμου μαρτυρούν ότι ο διάλογος, ο αγώνας και η συζήτηση για τα δικαιώματα των γυναικών και της πρόσβασής τους στην πολιτική, την κοινωνία και την οικογένεια δεν τελειώνουν ποτέ.

Η Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων ένωσε για πρώτη φορά τις δυνάμεις της με το animasyros. Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Βάσω Κόλλια: “Με τον Βασίλη Καραμητσάνη γνωριζόμαστε σχεδόν δέκα χρόνια από τότε που κατείχα μία θέση στη Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς. Πέραν της συνεργασίας που έχει καλλιεργηθεί μεταξύ των δυο μας, επιθυμία μας ήταν να φύγουμε από τα στενά κυβερνητικά όρια, απαντώντας σε εκείνους που χαρακτηρίζουν την ισότητα ως κάτι παλιό, που έχει επιτευχθεί. Μπορεί να έχουμε τυπική ισότητα, αλλά για να πετύχουμε την πραγματική ισότητα μεταξύ άνδρα και γυναίκα, χρειάζεται πολλή δουλειά. Επομένως, συμμετέχουμε σε ένα φεστιβάλ κινουμένων σχεδίων, με την πεποίθηση πως η τέχνη είναι αυτή που μας βοηθά να φτάσουμε πολύ πιο εύκολα στο κοινό. Είναι αυτή που ξύνει συναισθήματα και λογική, που μας χτυπά το καμπανάκι στις απόψεις και στις ιδέες μας και που με τρόπο πολύ μαγικό μας οδηγεί σε μονοπάτια λίγο πιο ανθρώπινα. Γιατί με το animasyros; Γιατί πίσω από τη μίζερη, γεμάτη θλίψη και γκρίζα Ελλάδα των τελευταίων χρόνων, υπάρχει και αυτή η Ελλάδα, την οποία πρέπει να βοηθούμε όσο περισσότερο γίνεται”.

Βασίλης Καραμητσάνης: “Το αφιέρωμα γεννήθηκε από μία ιδέα της κ. Κόλλια και κατάφερε να γίνει το highlight όλου του φεστιβάλ. Μεταξύ των θεατών ήταν και πολλά παιδιά, που σημαίνει ότι οι νέοι άνθρωποι αντιλαμβάνονται και παίρνουν τα μηνύματα ενός πιο δίκαιου κόσμου για το μέλλον. Μιλώντας με την Βάσω, κατάλαβα ότι οι γυναίκες πληρώνονται λιγότερο, έχουν λιγότερη πρόσβαση με τα ίδια προσόντα σε μια θέση εργασίας και ότι υφίστανται πολύ μεγάλο μέρος του βάρους της πίεσης που έχει δημιουργήσει η κρίση στην οικογένεια. Οι ταινίες που είδαμε έδειξαν ότι η κρίση και η έννοια της ισότητας είναι πράγματα αλληλένδετα. Και ίσως φτάσαμε στην κρίση γιατί δεν είχαμε ρίξει όσο βλέμμα χρειάζεται στους ανθρώπους και περισσότερο στις γυναίκες”.

Η κρίση επιδείνωσε το πρόβλημα της ενδοοικογενειακής βίας ή πρόκειται για μία “καραμέλα” την οποία χρησιμοποιούμε σε κάθε ευκαιρία;

Βάσω Κόλλια: “Από τα πρώτα πράγματα που με ρωτούν από τότε που ανέλαβα τη Γενική Γραμματεία Ισότητας των Φύλων είναι αν η κρίση ευθύνεται για την ενδοοικογενειακή βία. Όπως προκύπτει μέσα από έρευνες, η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα παλιό πρόβλημα, το οποίο κρύβαμε κάτω από το χαλί, όπως συνηθίζει να κάνει η ελληνική κοινωνία με τα προβλήματά της. Η κρίση δεν επιδείνωσε το πρόβλημα, το έβγαλε στην επιφάνεια. Μπορεί να το επιδείνωσε ποιοτικά, αλλά όχι και ποσοτικά. Δηλαδή ο βίαιος άντρας, απλά γίνεται πιο βίαιος. Αν ένας άνθρωπος δεν ήταν βίαιος στη ζωή του, δεν θα γίνει λόγω της κρίσης. Η βία είναι φαινόμενο το οποίο δεν αναγνωρίζει κανέναν αποκλεισμό. Η Πολιτεία, έχοντας φτιάξει τα τελευταία χρόνια αυτό το δίκτυο δομών των Συμβουλευτικών κέντρων, των Ξενώνων Φιλοξενίας Γυναικών Θυμάτων Βίας και των παιδιών τους και τη γραμμή 15900 για άμεση βοήθεια έχει βοηθήσει με αυτό τον τρόπο να βγει το πρόβλημα στην επιφάνεια, να συζητάμε για αυτό και οι ίδιες οι γυναίκες να έρχονται σε ημερίδες και να μοιράζονται το πρόβλημά τους με άλλες γυναίκες. Δεν είναι θέμα ταμπού και πρέπει να το συζητούμε, προκειμένου να το λύσουμε. Η κρίση αν ήταν οικονομική, μπορεί να είχαμε καταφέρει να τη λύσουμε. Αλλά είναι βαθύτατα κοινωνική, πολιτισμική και ηθική. Και εν τέλει το πρόβλημα της χώρας δεν είναι ένα, αλλά πάρα πολλά μικρά προβλήματα. Από το σκουπίδι που δεν έχουμε μάθει να το ρίχνουμε στον κάδο των απορριμμάτων αλλά στο δρόμο, μέχρι το σοβαρότερο που μπορεί να το συναντάς στα ανώτατα κυβερνητικά ή πολιτικά κλιμάκια”.

Τι απαντάτε σε εκείνους που υποστηρίζουν ότι η βία κατά των γυναικών είναι ένα θέμα ιδιαίτερα βαρύ για ταινίες που απευθύνονται και σε μικρές ηλικίες.

Βάσω Κόλλια: “Πρέπει επιτέλους σε αυτή τη χώρα να αρχίσουμε να μιλάμε ανοιχτά για τα προβλήματά μας, χωρίς ταμπού, χωρίς ντροπές. Το πρόβλημα της βίας υπάρχει είτε το αναδεικνύουμε μέσα από ταινίες, είτε μέσα από το θέατρο, είτε μέσα από καθημερινούς διαλόγους, είτε μέσα από τα συμβουλευτικά κέντρα. Καλό είναι γιατί ο κόσμος ενημερώνεται και μπορεί να το αντιμετωπίσει. Τον Μάρτιο στο πλαίσιο της ελληνικής προεδρίας, παρουσιάστηκε η μεγαλύτερη έρευνα που έχει γίνει παγκοσμίως για το θέμα της βίας κατά των γυναικών. Στην έρευνα αυτή συμμετείχαν όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έπρεπε να την παρουσιάσω εγώ ως Γενική Γραμματεία Ισότητας στις Βρυξέλλες. Όταν ήρθαν τα αποτελέσματα στο γραφείο, χαρήκαμε ιδιαιτέρως γιατί η Ελλάδα δεν ήταν στις πολύ υψηλές θέσεις. Η αλήθεια ήταν ότι είναι χαμηλότερο το ποσοστό μας σε σχέση με τις βόρειες χώρες γιατί εκεί οι κοινωνίες είναι ανοιχτές και οι γυναίκες το καταγγέλλουν, δεν το ανέχονται. Και όχι μόνο οι γυναίκες. Υπάρχουν και άντρες που καταγγέλλουν φαινόμενα βίας. Δεν είναι ένας αγώνας γυναικείος, αλλά ένας αγώνας πραγματικά ανθρώπινος και πρέπει τα δύο φύλα να δουλέψουν μαζί πάνω σε αυτό, όπως και σε όλα τα άλλα προβλήματα, προκειμένου να αλλάξουν την κοινωνία μας, γιατί η ανισορροπία δεν βοηθάει την κοινωνία την ίδια να προοδεύσει και να αναπτυχθεί”.

Βασίλης Καραμητσάνης: “Το θέμα της ανισότητας, της καταπίεσης και της βίας είναι ένα βαρύ θέμα, στο οποίο δεν θα κλείσουμε τα στόματα και θα το αντιμετωπίσουμε με τη βαρύτητα που έχει. Δεν είναι εύκολο να πέφτεις θύμα άνισης μεταχείρισης, ούτε να αμείβεσαι λιγότερο, ενώ έχεις τα ίδια προσόντα με έναν άντρα. Για μένα είναι ανεπίτρεπτο και βαρύ θέμα και ως βαρύ θέμα θα αντιμετωπιστεί και από το φεστιβάλ”.