Άνοιγμα των νέων προορισμών

Η προοπτική της κρουαζιέρας και η χρήση τεχνογνωσίας των ανεπτυγμένων περιοχών στον τομέα αυτό, αποτέλεσαν το κύριο σημείο ενδιαφέροντος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, με τον πρόεδρο του να τοποθετείται επί της συγκεκριμένης τουριστικής προοπτικής για τη Σύρο.

Η προσέγγιση της κρουαζιέρας, οι μειωμένοι φορολογικοί συντελεστές των νησιών και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας ήταν τα θέματα στα οποία επικέντρωσε το ενδιαφέρον του το Επιμελητήριο Κυκλάδων, στο 15ο ετήσιο φόρουμ του Δικτύου Νησιωτικών Επιμελητηρίων της Ευρώπης.

Στην πόλη Μαλίνσκα στο νησί Κρκ της Κροατίας πραγματοποιήθηκε στις 6 και 7 Νοεμβρίου το ετήσιο νησιωτικό επιμελητηριακό ευρωπαϊκό φόρουμ με θέμα “Έξυπνες πολιτικές για έξυπνα νησιά” (Smart Policies for smart islands»), με την συμμετοχή εκπροσώπων νησιωτικών Επιμελητηρίων, όπως Κορσικής, της Κροατίας, της Μάλτας, Μαγιόρκας, της Γουαδελούπης, αλλά και ελληνικών νησιωτικών περιοχών, μεταξύ των οποίων και του Επιμελητηρίου Κυκλάδων. 

Μεταξύ των θεμάτων, αυτά που παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την περιοχή των Κυκλάδων, στα οποία έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα και ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννης Ρούσσος, ήταν το μειωμένο καθεστώς ΦΠΑ των νησιών, η ενεργειακή αυτοτέλεια μικρών νησιών μέσω ανανεώσιμων πηγών, αλλά και οι συναντήσεις που επεδίωξε ειδικά για την προοπτική της κρουαζιέρας νέων προορισμών.

Φορολογικοί συντελεστές και  ενεργειακή αυτοτέλεια 

Για τους φορολογικούς συντελεστές των νησιών, όπως ενημέρωσε ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου, κατόπιν εισήγησης του και σε συνεννόηση με τον πρόεδρο του Επιμελητηρίου Μυτιλήνης, βγήκε ομόφωνη απόφαση με την οποία εξουσιοδοτήθηκε ο πρόεδρος του Δικτύου Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρώπης και πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Γιώργος Μπενέτος, ο οποίος αναλαμβάνει την ολοκλήρωση της παρέμβασης προς τους εκπροσώπους των 4 θεσμών που λαμβάνουν τις σχετικές αποφάσεις.

Η παρέμβαση προσανατολίζεται προς τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, Μ. Ντράγκι, τον πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζ.Κ. Γιούνκερ, τον πρόεδρο του Ευρωκοινοβουλίου, Μ. Σούλτς και την πρόεδρο του ΔΝΤ, Κ. Λαγκάρντ.

Πρόκειται για μία τεκμηριωμένη παρέμβαση, η οποία θα έρθει να συμπληρώσει τις ενέργειες των άλλων φορέων, όπως η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, η Εθνική Συνομοσπονδία Ελληνικού Εμπορίου κ.λ.π., προκειμένου να επανεξεταστεί και να αποτραπεί η προοπτική κατάργησης των φορολογικών συντελεστών των νησιών.

Ερωτώμενος ο κ. Ρούσσος για την σημασία αυτής της κίνησης, απάντησε ότι “Παρευρέθηκαν και στελέχη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και δόθηκε η ευκαιρία, πέραν αυτής της κίνησης να γίνει μία πλήρης ανάπτυξη του θέματος”. 

Ένα από τα θέματα που συζητήθηκαν κατά την διάρκεια του διήμερου φόρουμ ήταν και οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας στα νησιά, με αναλυτική παρουσίαση του projekt του Επιμελητηρίου Κυκλάδων και του τρόπου αντιμετώπισης του ενεργειακού θέματος στα μικρά νησιά.

Η ανάπτυξη του θέματος προξένησε ιδιαίτερο ενδιαφέρον στους παρευρισκόμενους της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, αλλά κυρίως στους εκπροσώπους της Ευρωπαϊκής Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής, όπως και των ευρωπαϊκών νησιών μικρότερου μεγέθους, τα οποία και έχουν ανάγκη ενεργειακής αυτοτέλειας, προκαλώντας εν συνεχεία εκτενή συζήτηση του θέματος.

Η προοπτική της  κρουαζιέρας

Στο πλαίσιο του φόρουμ ζητήθηκε από το Επιμελητήριο Κυκλάδων και επετεύχθη, μία συνάντηση με θέμα την κρουαζιέρα, επειδή το Δίκτυο Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρώπης συμμετέχει μαζί με την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή σε ένα πρόγραμμα που αφορά την συνεύρεση προορισμών που εκπροσωπούνται από τους Οργανισμούς Λιμένων των περιοχών της κρουαζιέρας στην Ευρώπη, αλλά και των εταιρειών κρουαζιέρας που προσεγγίζουν την Ευρώπη.

Έγιναν συναντήσεις και συζητήσεις, καθώς έχει εμπλοκή το Δίκτυο Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρώπης και της Τεχνικής Επιτροπής του με τους δύο φορείς που συνδέονται με την κρουαζιέρα, δηλαδή αυτούς που υποδέχονται την κρουαζιέρα και αυτούς που την φέρνουν.

Κατόπιν αιτήματος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων πραγματοποιήθηκε μία σύσκεψη, στην οποία μετείχαν το Επιμελητήριο της Βενετίας, το οποίο διαχειρίζεται την κρουαζιέρα μέσω εταιρειών εκμετάλλευσης (holding) που διαθέτει και ο Οργανισμός Λιμένος Βενετίας, κατά τη οποία δόθηκε η ευκαιρία να διαπιστωθούν τα αρνητικά και θετικά στοιχεία της κρουαζιέρας.

Τι  αποκόμισε το Επιμελητήριο Κυκλάδων;

Γ. Ρ.: “Το Επιμελητήριο Κυκλάδων, εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα έχει ξεκινήσει μία προσπάθεια εμπλουτισμού της υποδομής του αλλά και της τεχνογνωσίας του ώστε να φανεί χρήσιμο στον τομέα της κρουαζιέρας, πιο ενεργά και πιο ουσιαστικά από ότι έχει πράξει μέχρι τώρα, σε δύο άξονες. Πρώτον σε προορισμούς κρουαζιέρας ονομαστούς, όπως είναι η Σαντορίνη και η Μύκονος και οι μικρότεροι νέοι προορισμοί”.

Ποιά  τα θέματα που χρειάζονται  προσεκτική αντιμετώπιση σχετικά με τους φτασμένους προορισμούς;

Γ. Ρ.: “Η υπερπροσέγγιση κρουαζιερόπλοιων στο νησί έχει και αρνητικές συνέπειες. Σε αυτό υπήρχε κοινό στοιχείο με την Βενετία, με τις προσεγγίσεις των κρουαζιερόπλοιων να είναι κάτι το ασύλληπτο, δημιουργώντας τεράστια προβλήματα στην πραγματική ζωή της πόλης, ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, αφού δεν ελέγχεται ο κόσμος και κατά συνέπεια αναζητούνται εναλλακτικές λύσεις. Το εκπληκτικό και αυτό που πρέπει να μας προβληματίσει και να το μεταφέρουμε στα δικά μας δεδομένα είναι ότι στην Βενετία δεν ζήτησαν την μείωση της προσέγγισης των πλοίων ώστε να διώξουν τουρισμό, αλλά επέλεξαν μία πιο απλή κίνηση. Δημιουργούν ένα νέο λιμάνι, μέσω του Επιμελητηρίου, όπου εκεί θα προσεγγίζει ένας μεγάλος αριθμός μεγαλύτερων κρουαζιερόπλοιων ώστε να επιτευχθεί μία ομαλή ροή επισκεψιμότητας στην πόλη, χωρίς να φύγει ο κόσμος, αλλά ταυτόχρονα να αξιοποιηθεί και μία δεύτερη περιοχή έξω από το κέντρο της πόλης. Οι υπεύθυνοι των φορέων της Βενετίας έδωσαν στη διάθεση του Επιμελητηρίου όλα τα σχετικά στοιχεία τεχνογνωσίας τους. Σε αυτό τον τομέα οι εμπειρίες ήταν συγκλονιστηκές”.

Πέραν των φτασμένων  προορισμών, πως μπορούν  να βοηθηθούν τα νησιά  που προσβλέπουν  άνοιγμα στην αγορά  κρουαζιέρας;

Γ. Ρ.: “Επειδή το Επιμελητήριο θέλει να φανεί χρήσιμο και σε νησιά που ξεκινούν τώρα τον τουρισμό, όπως η Σύρος, αλλά και για τα νησιά που θα ξεκινήσουν αργότερα, έχει αποκτήσει ένα δίκτυο επαφών και γνωριμιών ώστε εάν χρειάζεται κάποιος φορέας των νησιών την συνδρομή του Επιμελητηρίου, να μπορεί αυτό να ανταπεξέλθει. Η άποψη του Επιμελητηρίου είναι ότι όταν θέλει να μπει ένας προορισμός στην κρουαζιέρα, άσχετα εάν ο προορισμός αυτός είναι μικρός και δεν είναι του μεγέθους μεγάλων προορισμών, τα χαρακτηριστικά, οι κινήσεις και τα βήματα που πρέπει να γίνουν είναι ίδια. Το Επιμελητήριο έχει αποκτήσει ήδη και τις γνωριμίες και τις προσβάσεις για να φανεί χρήσιμο σε προορισμούς οι οποίοι αναπτύσσονται τώρα, να μη γίνουν λάθη και να λάβουν έτοιμη την τεχνογνωσία που υπάρχει”.

Πως θα μπορούσαν με παραδείγματα να γίνουν κατανοητά  αυτά;

Γ. Ρ.: “Υπάρχουν κρουαζιέρες που έχουν επιβάτες χαμηλού εισοδήματος, οι οποίοι αφήνουν και χαμηλό κέρδος στους προορισμού, όμως υπάρχουν και κρουαζιέρες οι οποίες έχουν ανεβασμένο επίπεδο επιβατών. Πως θα επιλεγούν αυτές οι εταιρείες; Πέραν του ότι ο κάθε προορισμός έχει την ζήτηση και την αξία του. Τώρα υπάρχει έντονη ζήτηση και αναζήτηση νέων προορισμών από τις εταιρείες που διακινούν την κρουαζιέρα στην Ευρώπη. Ευτυχώς οι Κυκλάδες έχουν νέους προορισμούς, ασχέτως εμείς αν μερικές φορές δεν το αντιλαμβανόμαστε και όπως ακούγεται για παράδειγμα εδώ στη Σύρο για το τι έχει να δείξει το νησί. Δεν είναι έτσι. Η αναζήτηση νέων προορισμών σχετίζεται με το ότι τους αναζητεί ο ίδιος ο επισκέπτης. Είναι μία χρυσή ευκαιρία στο νομό Κυκλάδων, που έχει δύο από τους παγκόσμια φημισμένους προορισμούς, την Μύκονο και την Σαντορίνη, να εκμεταλλευτούν και τα υπόλοιπα νησιά όχι μόνο την γειτνίαση τους με τους δύο αυτούς προορισμούς αλλά και την ρότα των πλοίων που περνούν κοντά από αυτά τα νησιά”. 

Τι  αποκόμισε το Επιμελητήριο από την εμπειρία των συνομιλητών  του;

Γ. Ρ.: “Το Επιμελητήριο σε συνέχεια αυτών που έχει κάνει για την κρουαζιέρα, με εκπαίδευση, ομιλητές κ.λ.π., έχει ετοιμαστεί για το κάτι παραπάνω για την συνέχεια είτε αφορά στη Σύρο είτε οποιοδήποτε άλλο νησί θα έχει το ενδιαφέρον και ζητήσει από το Επιμελητήριο την υποδομή του. Αυτό που ολοκληρώσαμε είναι η επαφή μας με κάποιους φορείς που διακινούν την κρουαζιέρα, αλλά κυρίως το άνοιγμα των επαφών μας με τους προορισμούς, γιατί από εκεί θα αντλήσουμε την εμπειρία των αδυναμιών ή των αρνητικών ή με ποιο τρόπο επιτυγχάνονται τα θετικά”.

Γιατί το Επιμελητήριο αναζητά  την τεχνογνωσία  από το εξωτερικό  και όχι από  τα νησιά τα ελληνικά στα οποία καλπάζει η κρουαζιέρα;

Γ. Ρ.: “Κάθε άλλο, φυσικά και έχει την εμπλοκή και την εμπειρία των ανθρώπων που συνεργάζεται από Μύκονο και Σαντορίνη, αλλά δεν παύουν η Μύκονος και η Σαντορίνη να έχουν μία ροή κεκτημένη, που και αδυναμίες να υπάρχουν χρειάζεται μεν να καλυφθούν, δεν αποτελούν όμως τις αιτίες για να σταματήσει η ροή και η ζήτηση που υπάρχει για τα δύο αυτά νησιά. Το Επιμελητήριο ενδιαφέρεται να βρει την επιχειρηματολογία και την τεχνογνωσία που θα βοηθήσουν τους νέους προορισμούς να αναπτυχθούν, δείχνοντας και αξιοποιώντας τα συγκριτικά τους πλεονεκτήματα”.

Με  δεδομένο το διευρυμένο ενδιαφέρον νέων προορισμών κρουαζιέρας, τι κινήσεις έχουν γίνει προς το Επιμελητήριο και με ποιές προοπτικές;

Γ. Ρ.: “Σαν Επιμελητήριο μέχρι στιγμής η ενασχόληση μας είναι με τη Σύρο γιατί από εκεί υπήρξε η ανάγκη και από εκεί υπήρξε η ζήτηση. Εάν έρθει και άλλος προορισμός και μας ζητήσει στήριξη εννοείται ότι θα το κάνουμε. Υπάρχουν οι λεγόμενε έξυπνες κινήσεις. Όσο και εάν φαίνεται παράξενο λέμε εάν έχει υποδομές ένα νησί να υποδεχθεί κρουαζιέρα. Ρωτάμε εάν έχει λιμάνι εάν έχει ντόκους να δέσουν τα κρουαζιερόπλοια. Η απάντηση είναι εάν έχει λιμάνι η Σαντορίνη. Δεν έχει, δεν έχει ούτε δέστρες όμως μπορεί να δεχθεί ακόμα και 150 κρουαζιέρες τον μήνα. Άρα ναι μεν οι υποδομές, οι οποίες είναι απαραίτητες, είτε μετακίνησης από αρόδου στη στεριά είτε πρόσδεσης, αλλά ταυτόχρονα είναι και οι υποδομές τις στεριάς, τις οποίες πρέπει να έχει ρόλο το Επιμελητήριο αφού αυτές σχετίζονται με τους παραγωγικούς φορείς. Τα λεωφορεία τα έχουν τα μέλη μας, επίσης οι εκδρομές ή η υποδοχή, ή το να είναι ζωντανή η πόλη με εκδηλώσεις, με καταστήματα ανοιχτά, κατάλληλα για την κρουαζιέρα κ.λ.π. Στη συνέχεια έρχεται ο κάθε Δήμος που θα πρέπει να αναλάβει την έξωθεν καλή μαρτυρία. Είναι ένας συνδυασμός πραγμάτων και πιστεύω ότι εάν υπάρχει συνεργασία και θέληση έχει τη δυνατότητα ο νομός Κυκλάδων να αναπτύξει γρήγορα πολλούς προορισμούς”. 

Οι  ελλείψεις και  οι προοπτικές προσέγγισης  της κρουαζιέρας  για τη Σύρο;

Γ. Ρ.: “Ειδικά για τη Σύρο αυτό που λείπει είναι ένα οργανωμένο πακέτο που θα περιγράφει επακριβώς από το Α μέχρι το Ω την εξέλιξη της κρουαζιέρας. Όσο και να λέμε ότι μετά από δύο χρόνια αποδίδει μία κίνηση για να έρθει η κρουαζιέρα, εάν δεν υπάρχει αυτό το πλάνο μετά από δύο χρόνια θα ζητάμε άλλα δύο χρόνια. Χρειάζεται λοιπόν ένα πλάνο από σήμερα για τα επόμενα πέντε χρόνια και σε αυτό χρειάζεται να βοηθήσουν όλοι, ο Δήμος, το Επιμελητήριο, οι φορείς αλλά και ο κάθε μεμονωμένος επιχειρηματίας που έχει επαφή με τον τουρισμό είτε εκσυγχρονίζοντας και προσαρμόζοντας την επιχείρηση του για να μπορεί να είναι χρήσιμος στην κρουαζιέρα και να μπορεί και ο ίδιος να κερδίσει είτε συμβάλλοντας με άλλες κινήσεις, όπως με το άνοιγμα των καταστημάτων όταν έρχεται κρουαζιέρα. Αυτό δεν μπορεί να το κάνει ο Δήμος ή το Επιμελητήριο, πρέπει να αλλάξει η νοοτροπία. Για να αλλάξει όμως η νοοτροπία πρέπει να υπάρχει ένας συντονισμός και να δει ο επιχειρηματίας την προοπτική. Πρέπει να γίνει λοιπόν συνδυασμένα και οργανωμένα για να φτάσεις να έχεις την κρουαζιέρα και ένας προορισμός να χτίσει σιγά-σιγά την ταυτότητα του για να έρθει η κρουαζιέρα”.

Σε  τι βάθος χρόνου βλέπετε  το χτίσιμο της  ταυτότητας για τη Σύρο;

Γ. Ρ.: “Επειδή υπάρχει η δυνατότητα να έρθουν κρουαζιέρες, όπως από έκτακτα γεγονότα προσεγγίζουν τη Σύρο κρουαζιερόπλοια. Εμείς θα πρέπει να κινηθούμε σαν νησί σε δύο άξονες. Ο ένας είναι να εκσυγχρονίσουμε το γρηγορότερο τις υποδομές και τις ανάγκες αυτών που ζητάνε οι εταιρείες. Να έχουμε δηλαδή το τεχνικό εγχειρίδιο για το λιμάνι, για τις εκδρομές και ότι άλλο υπάρχει και όταν αυτό γίνει να προσεγγίσουμε οργανωμένα τις εταιρείες, με συμμετοχή στην σχετική έκθεση στο Μαϊάμι και επαφές. Στη διάρκεια αυτών των δύο χρόνων που απαιτείται τουλάχιστον για να μπει ως προορισμός σε έναν προγραμματισμό να μπορεί να φιλοξενήσει έκτακτες περιπτώσεις, όταν υπάρχουν οι υποδομές. Αυτός είναι ο δεύτερος στόχος, καθώς έχουμε δει περιπτώσεις όπως με την Τουρκία όπου όταν γίνεται ένα έκτακτο γεγονός φεύγουν και μοιράζονται σε άλλους προορισμούς. Όταν τύχουν τέτοιες περιπτώσεις θα διεκδικήσουν από αυτή την πίτα των ακυρώσεων οι πιο έτοιμοι προορισμοί. Επειδή η Σύρος είναι σε μία ρότα που τα πλοία περνούν απ' έξω για να πάνε στην Τουρκία ή δίπλα για να πάνε στη Μύκονο μπορεί να εκμεταλλευτεί έναν συγκεκριμένο αριθμό πλοίων σε τέτοιες έκτακτες περιπτώσεις, οι οποίες υπάρχουν τακτικά. Πρέπει να γίνουν πιο εντατικά και πιο οργανωμένα βήματα για να μη φτάσουμε στο σημείο να έρχονται οι κρουαζιέρες και να γράφονται αρνητικά σχόλια από τους επισκέπτες και να γίνεται δυσφήμιση αντί για διαφήμιση. Δεν είναι απλά να έρθει η κρουαζιέρα, αλλά να έρθει και να έχει ευχαριστημένους πελάτες ώστε να γίνει ξανά προγραμματισμός από τις ίδιες εταιρείες και να μπορέσει να διεκδικήσει και άλλες εταιρείες, μεγαλύτερου οικονομικού επιπέδου επισκέπτες, όμως αυτό για να γίνει θα πρέπει και εμείς να είμαστε πιο έτοιμοι”.

Ενώ και το Επιμελητήριο από την πλευρά του έχει κάνει  ενέργειες για την προώθηση της κρουαζιέρας, έχει υπάρξει κάποια συνεννόηση ή κοινή γραμμή με τον Δήμο που προσανατολίζεται προς αυτή την κατεύθυνση;

Γ. Ρ.: “Κάτι συγκεκριμένο όχι, αν και η πρόθεση υπήρχε. Για αύριο Τετάρτη το Επιμελητήριο έχει συγκαλέσει όλους τους επαγγελματικούς φορείς σε μία συνάντηση εργασίας για να δούμε πως μπορούμε να συντονιστούμε καλύτερα και ο κάθε ένας από την πλευρά του να φανεί λίγο πιο χρήσιμος για τον τόπο από ότι μέχρι σήμερα. Στη συνέχεια θα έχουμε επαφές και με τον Δήμο για να δούμε που μπορούμε να βοηθήσει το Επιμελητήριο να γίνουν λίγο πιο γρήγορα τα πράγματα και να γίνει ένας καλύτερος συντονισμός από όλους τους φορείς ώστε να υπάρξει ένα καλύτερο αποτέλεσμα”.

Υπάρχει ο φόβος να δούμε  να επαναλαμβάνεται  η τακτική προσώπων που κατέχουν διοικητικές θέσεις στις τοπικές κοινωνίες για προσωπική ή πολιτική εκμετάλλευση της όποιας κίνησης γίνεται και προς αυτή την κατεύθυνση;

Γ. Ρ.: “Θέλω να πιστεύω ότι κανένας σε αυτό το νησί που βλέπει την οικονομική κατάσταση που επικρατεί δεν θα πρέπει να προβάλλει οποιοδήποτε άλλο συμφέρον εκτός από το νησί. Σε αυτή την κρίσιμη στιγμή θα πρέπει να βγαίνουν προσωπικά θέματα και πολιτικές σκοπιμότητες έξω, γιατί μόνο από κοινού προσπάθεια μπορεί να αποδώσει. Αυτό δεν είναι θεωρητικό όταν μέσα στο νόμο υπάρχουν παραδείγματα Δήμων που συνεδριάζουν τακτικότατα με όλους του φορείς και συναποφασίζουν και σε περιοχές που είναι πιο πίσω σε ανάπτυξη από τη Σύρο. Βλέπουμε ότι σε θέματα γενικότερου συμφέροντος υπάρχει συντονισμός και κοινές γραμμές. Αυτό θα πρέπει το περιφρουρήσουμε όλοι και ν επιμένουμε και όπου εντοπίζονται θέματα προσωπικών επιθυμιών ή πολιτικών θα πρέπει να παραμερίζονται αν θέλουμε να γίνει κάτι, αλλιώς δεν έχουμε καμία τύχη. Αποσπασματικές κινήσεις και όχι επιστημονικά τεκμηριωμένες δεν έχουν τύχη αυτή την εποχή. Σε άλλες εποχές υπήρχε το περιθώριο να χάνονται μέρες ή μήνες, δυστυχώς είμαστε υποχρεωμένοι τώρα να τρέχουμε και οι κινήσεις να είναι ταχύτατες. Γι' αυτό το Επιμελητήριο προσπαθεί να πάρει την τεχνογνωσία έτοιμη από αλλού για να μην αυτοσχεδιάζει. Δεν είμαστε ειδικοί για όλα τα θέματα. Υπάρχουν άλλοι πριν από μας που έχουν χρησιμοποιήσει τεχνικές που αν τις επικαλεστούμε και υπάρχει σύμπνοια, το αποτέλεσμα μπορεί να έρθει γρηγορότερα”. 

<