Η πολιτική του Υπουργείου Παιδείας για τα Επαγγελματικά Λύκεια

Απάντηση του Υφυπουργού Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων κ. Δημήτρη Μπαξεβανάκη, σε ερώτηση βουλευτών της ΝΔ σχετικά με την πολιτική του ΥΠΠΕΘ για τα ΕΠΑΛ.

Για τη σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας η Επαγγελματική Εκπαίδευση και Κατάρτιση (ΕΕΚ) αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, γεγονός που αποδεικνύεται από το σύνολο των αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχουμε δρομολογήσει για την ουσιαστική της αναβάθμιση. Οι αλλαγές αυτές ήταν απαραίτητες ώστε να αναθεωρηθούν ριζικά οι εκπαιδευτικές πολιτικές του παρελθόντος, που είχαν οδηγήσει σε σταδιακή απαξίωση την ΕΕΚ.

Αποκατάσταση των καταργημένων τομέων και ειδικοτήτων

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η απόφαση (2013) που οδήγησε στη διαθεσιμότητα χιλιάδες εκπαιδευτικούς των ΕΠΑΛ, αποδυναμώνοντας το ανθρώπινο δυναμικό τους και στερώντας από τους μαθητές την πρόσβαση σε ποιοτικά αναβαθμισμένη παιδεία. Με σεβασμό, λοιπόν, στο ανθρώπινο δυναμικό το Υπουργείο:

α) επανέφερε τους 2.500 εκπαιδευτικούς της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης που ήταν σε καθεστώς διαθεσιμότητας – απόλυσης,

β) επαναλειτούργησε όλες τις καταργημένες ειδικότητες και τομείς στα ΕΠΑΛ και

γ) άλλαξε τους σχεδιασμούς των προηγούμενων κυβερνήσεων να οδηγήσουν τους νέους μας στην πρόωρη κατάρτιση από την ηλικία των 15 ετών, καταργώντας την αποτυχημένη εκπαιδευτικά δομή των ΣΕΚ, με τις οποίες προβλέπονταν πρόωρη κατάρτιση μετά το γυμνάσιο και μαθητεία ανηλίκων μαθητών.

Στρατηγικός σχεδιασμός

Παράλληλα, εντός του 2016 ολοκληρώθηκε ένας λεπτομερής Στρατηγικός Σχεδιασμός για την ΕΕΚ και τη Μαθητεία, με στόχο να επιτευχθεί η ποιοτική αναβάθμιση της ΕΕΚ ώστε να συναντά την αποδοχή γονέων, μαθητών/τριών, εκπαιδευτικών αλλά και της ευρύτερης κοινωνίας. Ο σχεδιασμός αυτός βασίζεται στην ολιστική θεώρηση ολόκληρου του συστήματος της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης, στην αναγνώριση και ενίσχυση του κοινωνικού ρόλου της, με τον περιορισμό των κοινωνικών ανισοτήτων, στην ανάγκη συνεχούς εναρμόνισής της με τις απαιτήσεις της ελληνικής κοινωνίας και οικονομίας, στην ανάγκη παροχής ποιοτικής εκπαίδευσης στους μαθητές και στις μαθήτριες που την επιλέγουν, στην ανάγκη παροχής ασφαλών επαγγελματικών διεξόδων στους αποφοίτους της, στην εμπέδωση εργασιακής ασφάλειας και στη διαμόρφωση ενός ρεαλιστικού οράματος για τους εκπαιδευτικούς.

Στόχος είναι η ΕΕΚ να καταστεί από μια επιλογή ανάγκης, όπως ίσχυε μέχρι σήμερα, σε μια συνειδητή επιλογή για τους μαθητές/τριες και τους νέους κι ως προς αυτό καταβάλλεται κάθε δυνατή προσπάθεια.

Με συντονισμένες προσπάθειες του Υπουργείου Παιδείας το 2016, εξασφαλίστηκε η αναγκαία χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ για την υλοποίηση της μαθητείας, αλλά πρωτίστως για τη συνολική αναβάθμιση της ΕΕΚ.

Αλλαγές στη δομή του ΕΠΑ.Λ.

Με τη νέα δομή των ΕΠΑ.Λ. εξασφαλίζεται στους μαθητές η παροχή αφενός στέρεων γενικών γνώσεων, αφετέρου εξειδικευμένων τεχνολογικών και επαγγελματικών γνώσεων και δεξιοτήτων, αποφεύγοντας την πρόωρη ειδίκευση. Παρέχεται, δηλαδή η ενιαία βάση, όπου ο μαθητής διαμορφώνει την επιλογή του ως προς την ειδικότητα που ακολουθεί, βάσει των ενδιαφερόντων, των κλίσεων και των ικανοτήτων του. Για το λόγο αυτό προωθείται πρόγραμμα δράσεων και υποστήριξης των μαθητών/-τριών μας μέσω συμβουλευτικής και ενισχυτικής διδασκαλίας (προσαρμοσμένης στις μαθησιακές ανάγκες τους) καθώς και υποστήριξης των εκπαιδευτικών των ΕΠΑ.Λ. κυρίως μέσω επιμορφωτικών προγραμμάτων.

Στους αποφοίτους των ΕΠΑ.Λ. χορηγείται απολυτήριο Λυκείου, ισότιμο του Γενικού Λυκείου και επαγγελματικό πτυχίο ειδικότηταςεπιπέδου 4 του Εθνικού Πλαισίου Προσόντων (αντίστοιχο των Ευρωπαϊκών).

Επίσης στη Β΄ τάξη των ΕΠΑΛ μπορούν να εγγράφονται και απόφοιτοι όλων των τύπων Λυκείων οι οποίοι μπορούν, αφού παρακολουθήσουν ΜΟΝΟ τα μαθήματα τομέα και ειδικότητας (23 ώρες στη Β΄ τάξη και 23 ώρες στη Γ΄ τάξη), να αποκτήσουν πτυχίο της  ειδικότητας που θα επιλέξουν και να δοκιμάσουν μια δεύτερη ευκαιρία για την εισαγωγή τους στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με τις ειδικές εξετάσεις των ΕΠΑ.Λ..

Ανάπτυξη του μεταλυκειακού έτους

Με το «Μεταλυκειακό  Έτος – Τάξη Μαθητείας», που αποτελεί εκπαιδευτική μεθοδολογία αναβάθμισης δεξιοτήτων,  δίνεται μεγάλη βαρύτητα στην αναβάθμιση της εργασιακής προοπτικής των αποφοίτων των ΕΠΑ.Λ.,  στην ομαλή και ασφαλή είσοδό τους στην αγορά εργασίας με στόχο τη σύζευξη της επαγγελματικής εκπαίδευσης με την απασχόληση και τη στήριξη των αποφοίτων, μετά την απόκτηση του πτυχίου τους.

Με επιτυχία συνεχίζεται για 2η σχολική χρονιά η λειτουργία του νέου θεσμού του Μεταλυκειακού έτους – τάξης μαθητείας των ΕΠΑΛ που καθιερώθηκε με το ν.4386/16.

Σχεδιάζεται η υλοποίηση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών των ΕΠΑΛ στη μαθητεία, μέσα από την πράξη του ΕΣΠΑ «Επιμόρφωση εκπαιδευτικών/εκπαιδευτών σε θέματα μαθητείας», συνολικού προϋπολογισμού 0,917 εκατ. ευρώ.

Τέλος σχεδιάζονται προγράμματα τοπικών συμπράξεων με επιμελητήρια και κοινωνικούς εταίρους με στόχο την προσφορά ποιοτικών θέσεων μαθητείας.

Η υλοποίηση της μαθητείας έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό 30.270.282€ για δύο χρόνια με προοπτική παράτασης μέχρι το 2023.

Μία νέα αρχή για τα ΕΠΑ.Λ.

Από τη σχολική χρονιά 2017-18 εξελίσσεται μια φιλόδοξη δράση που στοχεύει στην αναβάθμιση των ΕΠΑ.Λ. με τίτλο «Μια νέα Αρχή στα ΕΠΑ.Λ.». Η δράση αυτή ξεκίνησε φέτος σε 9 πιλοτικά ΕΠΑ.Λ. και από την επόμενη χρονιά θα γενικευθεί σε όλα τα ΕΠΑ.Λ. της χώρας. Το πρόγραμμα αφορά τους μαθητές της Α΄ τάξης των ΕΠΑ.Λ. και επιδιώκει να στηρίξει τους μαθητές κατά τη μετάβασή τους στην επαγγελματική εκπαίδευση. Στοχεύει στην αναβάθμιση της ποιότητας του ΕΠΑ.Λ.  και τη βελτίωση της εικόνας του στην κοινωνία και τους ίδιους τους μαθητές, μέσα από ένα σύνολο δράσεων.

Οι βασικές δράσεις του προγράμματος είναι:

Εφαρμογή εναλλακτικής ενισχυτικής διδασκαλίας στα μαθήματα των Νέων Ελληνικών και των Μαθηματικών, στελέχωση των ΕΠΑ.Λ. με ψυχολόγους, υλοποίηση σχεδίων δράσης, εξοπλίζονται τα ΕΠΑ.Λ. με υποδομές τηλεδιασκέψεων - τηλε-εκπαίδευσης και Ενεργοποίηση και προώθηση του θεσμού του Συμβούλου Καθηγητή και του Συμβούλιου Τάξης.

Το πρόγραμμα αυτό έχει ενταχθεί στο ΕΣΠΑ με προϋπολογισμό  26.276.376,00 €  για 4 σχολικά έτη με προοπτική συνέχισης μέχρι το 2023.

Νέα προγράμματα σπουδών

Ολοκληρώθηκε ήδη ο σχεδιασμός των μεταβατικών προγραμμάτων για όλες τις τάξεις των ΕΠΑΛ και τα ημερήσια σχολεία λειτουργούν από το σχολικό έτος 2017-18 και στις τρεις  τάξεις με τη νέα δομή, ενώ στα εσπερινά η Δ΄ τάξη από τη σχολική χρονιά 2018-19.

Προκειμένου να εξασφαλιστεί η βελτίωση της ποιότητας των σπουδών προωθείται η αναβάθμιση και επικαιροποίηση των Προγραμμάτων Σπουδών των ΕΠΑΛ, η συγγραφή νέου εκπαιδευτικού υλικού (εργαστηριακοί οδηγοί, βιβλία) και η σχετική επιμόρφωση σε αυτά των εκπαιδευτικών των ΕΠΑΛ.

Το ΙΕΠ αποτελεί τον αποκλειστικό δικαιούχο της πρόσκλησης και της αντίστοιχης Πράξης του ΕΣΠΑ 2014-2020 με τίτλο: «Αναβάθμιση περιεχομένου σπουδών στη Δευτεροβάθμια Επαγγελματική Εκπαίδευση και στο Μεταλυκειακό έτος-τάξης μαθητείας» συνολικού προϋπολογισμού έως 12.530.000 €.

Έκδοση επαγγελματικών δικαιωμάτων αποφοίτων

Με απόφαση που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως (ΦΕΚ τ. Β΄ 771, 5/3/18), αποδίδονται επαγγελματικά δικαιώματα σε αποφοίτους ΕΠΑ.Λ. του Ν. 4386/2016.

Συγκεκριμένα, με την απόφαση αυτή γίνεται αντιστοίχιση των επαγγελματικών δικαιωμάτων των κατόχων τίτλων ΕΠΑ.Λ. του Ν. 4386/2016 με τα επαγγελματικά δικαιώματα των κατόχων τίτλων ειδικοτήτων που αποκτήθηκαν στο πλαίσιο της Δευτεροβάθμιας Επαγγελματικής Εκπαίδευσης.

Αναβάθμιση εργαστηριακού εξοπλισμού

Στο πλαίσιο της αναβάθμισης των σπουδών και του τεχνολογικού - εργαστηριακού εξοπλισμού της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΕΚ), το Υπουργείο Παιδείας, Έρευνας & Θρησκευμάτων σχεδίασε και υλοποιεί διά μέσου των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων (ΠΕΠ) και του τομεακού ΕΣΠΑ του ΥΠΠΕΘ πρόγραμμα προμηθειών τεχνολογικού - εργαστηριακού εξοπλισμού, το κόστος του οποίου έχει προϋπολογισμό τα 23.750.951 €, για όλες τις μονάδες της Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (ΕΠΑΛ, ΕΚ και ΙΕΚ).

Οι παραπάνω ενέργειες, αποφάσεις και δράσεις του Υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και θρησκευμάτων αποτελούν την επιβεβαίωση στην πράξη των όσων επανειλημμένα έχουν διακηρυχθεί: ότι για τη σημερινή κυβέρνηση η Επαγγελματική Εκπαίδευση αποτελεί σημαντική προτεραιότητα, γεγονός που αποδεικνύεται και από το σύνολο των αλλαγών και μεταρρυθμίσεων που έχουμε δρομολογήσει για την ουσιαστική της αναβάθμιση.