“Κάτι αρχίζει να αλλάζει”

Ο Γρηγόρης Πολυχρονίδης είναι Χρυσός Παραολυμπιονίκης, Παγκόσμιος Πρωταθλητής και Πρωταθλητής Ευρώπης στο παραολυμπιακό άθλημα μπότσια. Είναι απόφοιτος του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών και τώρα εργάζεται στο Διεθνές Κέντρο Ολυμπιακής Εκεχειρίας. Είναι παντρεμένος με την Κατερίνα Πολυχρονίδη-Πατρώνη, με την οποία αγωνίζονται μαζί ενώ πρόσφατα απέκτησαν μία κόρη. Η πρώτη του συμμετοχή σε Παραολυμπιακούς Αγώνες ήταν στην Αθήνα το 2004. Έχει κερδίσει έξι παραολυμπιακά μετάλλια, χρυσό στο «Λονδίνο 2012», ασημένιο και χάλκινο στο «Τόκιο 2020», ασημένιο και χάλκινο στο «Ρίο 2016» και ασημένιο στο «Πεκίνο 2008». Συνολικά, έχει κερδίσει 38 μετάλλια, 18 χρυσά, 11 ασημένια και 9 χάλκινα σε επίσημους διεθνείς αγώνες και είναι 19 φορές πρωταθλητής Ελλάδας. Στους Παραολυμπιακούς Αγώνες του Ρίο το 2016, ήταν ο σημαιοφόρος της ελληνικής ομάδας στην τελετή έναρξης των Αγώνων. Είναι πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Παραολυμπιονικών, μέλος της εκτελεστικής επιτροπής του “Ζήσε Αθλητικά” του Υφυπουργείου Αθλητισμού και μέλος της “Επιτροπής των Κανονισμών”, της “Επιτροπής των Αθλητών” και της “Επιτροπής των Μπαλών” της παγκόσμιας ομοσπονδίας του μπότσια.

Πριν λίγες μέρες επισκέφθηκε τη Σύρο για ολιγοήμερες διακοπές με την οικογένειά του και μίλησε στην Κοινή Γνώμη για την εμπειρία του και τις εντυπώσεις του, κυρίως σε ό,τι αφορά τα θέματα προσβασιμότητας.

Η Σύρος, εδώ και κάποια χρόνια, έχει τη φήμη ενός φιλικού προς τα άτομα με αναπηρία, νησιού. Ποιά είναι η άποψή σας μετά την επίσκεψή σας στο νησί;

“Να ξεκινήσω με το ότι επέλεξα τη Σύρο γιατί έψαχνα να βρω που έχω περισσότερες επιλογές με seatrac ώστε να μπορώ να μπαίνω στη θάλασσα. Ψάχνοντας, είδα ότι είναι το μοναδικό νησί με 4 seatrac. Αυτό, χωρίς δεύτερη σκέψη, με κέρδισε. Η αλήθεια είναι πως χρειάζομαι πολλές “ανέσεις”, να το πω έτσι χαριτολογώντας, για να μπορώ να κάνω μπάνιο, όπως για παράδειγμα, να μην έχει κύμα. Για να τα βρεις όλα πρέπει να έχεις επιλογές. Αν δηλαδή κάπου δεν είναι καλά, να μπορείς να πας αλλού. Όταν είδα τα 4 seatrac, είπα θα πάμε Σύρο. Η έκπληξη ήταν ότι, αφού φτάσαμε, είδα ότι εμφανίστηκε στο χάρτη και 5ο seatrac. Ενθουσιάστηκα, αν και, κανονικά, κάθε παραλία πρέπει να έχει ένα seatrac ή έστω κάτι αντίστοιχο ώστε να είναι προσβάσιμη σε έναν ανάπηρο πολίτη. Εμάς αυτό ήταν που μας κέρδισε αρχικά και ήρθαμε. Το λιγότερο που μπορώ να πω είναι ότι έμεινα κατευχαριστημένος από το νησί”.

Πώς βρήκατε τις εγκαταστάσεις και τις υπόλοιπες παροχές στις παραλίες του νησιού;

Οι εγκαταστάσεις ήταν πολύ καλές. Υπήρχαν και θέσεις για πάρκινγκ και χημικές τουαλέτες και στην παραλία της Βάρης συγκεκριμένα, είχε περισσότερες παροχές από όσες αναγράφονταν στο site. Επιπροσθέτως, όπου πήγαμε, υπήρχε ναυαγοσώστης, κάτι πολύ σημαντικό και για την ασφάλεια όλων φυσικά αλλά και για οποιαδήποτε άλλη βοήθεια μπορεί να χρειαστεί κάποιος συνάνθρωπός μας. Στον Γαλησσά, την πρώτη μέρα που πήγαμε, παρατηρήσαμε ότι ο ξύλινος διάδρομος της παραλίας ήταν κάπως χαλασμένος. Την επόμενη όμως, που πήγαμε ξανά, είδαμε ότι έχει επισκευαστεί. Αυτό δείχνει ότι δεν είναι αφημένα στην τύχη τους και είναι σημαντικό γιατί, όποια εγκατάσταση κι αν φτιάξεις, αν δεν την προσέξεις και δεν την συντηρείς, σε ένα χρονικό διάστημα δεν θα είναι χρήσιμη. Είναι γεγονός πως, για να μπορεί να είναι κάτι προσβάσιμο, πρέπει να είναι από την αρχή μέχρι το τέλος. Αν κάπου, κάτι, στη μέση σπάσει, ή δεν υπάρχει, ή είναι λάθος τοποθετημένο, απευθείας όλη η κατασκευή δεν μπορεί να λειτουργήσει. Αν δεν μπορεί ο άνθρωπος με αναπηρία να φτάσει στον προορισμό του, για τον οποιονδήποτε λόγο, είναι σαν να μην υπάρχει η κατασκευή. Πρέπει επομένως όλα να λειτουργούν σωστά”.

Πώς ήταν η εμπειρία σας και από τα υπόλοιπα μέρη του νησιού που επισκεφθήκατε;

“Το ένα βράδυ, από τις δύο ημέρες που μείναμε συνολικά, πήγαμε στην Ερμούπολη. Πάλι προς μεγάλη μου έκπληξη, είδα ότι σχεδόν παντού υπήρχαν μεταλλικές ράμπες για τα πεζοδρόμια. Αν και δεν γυρίσαμε όλο το νησί ώστε να έχω ολοκληρωμένη άποψη, όπου πήγα είχε ράμπες. Θέσεις παρκαρίσματος δεν είχε πάρα πολλές αλλά εξυπηρετηθήκαμε. Η μεγαλύτερη δυσκολία ήταν σε κάποιους δρόμους που ήταν πολύ στενοί ή γρανιτένιοι. Φυσικά, δεν φταίει ο δήμος γι’ αυτό, γιατί πρόκειται για δρόμους φτιαγμένους πριν πάρα πολλά χρόνια. Δυστυχώς, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορούν να φτιαχτούν και κάποια άλλα που δεν γίνεται”.

Πόσο σημαντικά είναι τελικά ακόμα και αυτά τα λίγα και βασικά που προσφέρει η Σύρος;

Τα περισσότερα νησιά δεν έχουν υποδομές. Στα υπόλοιπα, οι περισσότερες δεν είναι σε λειτουργία κι αυτό είναι απογοητευτικό. Η Σύρος σαν επιλογή ήταν μονόδρομος για εμένα και μακάρι να γίνει παράδειγμα προς μίμηση. Εγώ έμεινα πολύ ευχαριστημένος γιατί είδα ότι υπάρχουν άνθρωποι που βρίσκονται από πίσω και διεκδικούν κάποια δικαιώματα. Δεν τους γνωρίζω αλλά, όποιοι κι αν είναι, θα ήθελα να τους πω πολλά συγχαρητήρια γιατί τα έχουν καταφέρει πολύ καλά. Δεν είναι όλα τέλεια και όπως θα έπρεπε να είναι, αλλά είναι πολύ καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο νησί έχω επισκεφθεί”.

Αν και η Σύρος αποτελεί μια φωτεινή εξαίρεση, η Ελλάδα, ακόμα και στα μεγάλα αστικά της κέντρα, είναι αρκετά πίσω σε θέματα προσβασιμότητας. Έχετε παρατηρήσει να αλλάζει αυτό τα τελευταία χρόνια;

“Η αλήθεια είναι ότι, όπως είπατε, είμαστε πίσω στο θέμα της πρόσβασης. Η Αθήνα, πράγματι, δεν είναι μία φιλική πόλη. Μπορεί μετά τους Ολυμπιακούς του 2004 να έγιναν αρκετά βήματα αλλά έχουμε ακόμα πολύ δρόμο. Τα περισσότερα πεζοδρόμια δεν έχουν ράμπες, κάποια έχουν ράμπα για να ανέβεις αλλά όχι για να κατέβεις ενώ οι περισσότερες ράμπες είναι πολύ κακοφτιαγμένες κι εξίσου δύσκολο να τις χρησιμοποιήσεις. Το θέμα είναι ό,τι φτιάχνεται να είναι και λειτουργικό. Το μόνο απόλυτα προσβάσιμο μέρος της Αθήνας είναι το μετρό. Οι δημόσιες υπηρεσίες, ευτυχώς, τα τελευταία χρόνια έχουν εκσυγχρονιστεί και υπάρχει μια στοιχειώδης πρόσβαση. Σε γενικές γραμμές όμως, η Αθήνα δεν είναι μία προσβάσιμη πόλη κι αυτό δημιουργεί προβλήματα ακόμα πιο σημαντικά όπως είναι ο αποκλεισμός των αναπήρων από την αγορά εργασίας. Είναι μια δύσκολη περίοδος για όλους εργασιακά. Ένας αρτιμελής όμως, που έχει δέκα επιλογές μπορεί να πάει και στις δέκα. Ο ανάπηρος θα μπορεί από τις δέκα να πάει μόνο στις δύο για να εργαστεί. Το αισιόδοξο που θέλω να βλέπω εγώ είναι ότι εξελισσόμαστε και αρχίζει να αλλάζει και η νοοτροπία του κόσμου. Στο παρελθόν, πριν το 2000, η κοινωνία συμπεριφερόταν σαν να μην υπάρχει ανάπηρος που είναι παραγωγικός και θέλει να πάει στη δουλειά του, να πάει μια επίσκεψη, μια βόλτα ή σε ένα μαγαζί. Ακόμα και στις λίγες ράμπες που υπήρχαν, πάντα θα έβρισκες ένα αυτοκίνητο παρκαρισμένο να εμποδίζει ή ακόμα και έναν κάδο σκουπιδιών. Αυτά, σιγά σιγά, βλέπω ότι διορθώνονται. Αρχίζουν όλοι να αντιλαμβάνονται ότι ο ανάπηρος πολίτης είναι ίσος, παραγωγικός και πρέπει να τον σεβαστούμε. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα αλλά συνεχώς βλέπω ότι προχωράμε μπροστά”.