EastMed

Πέστε με εθνομηδενιστή. Εγώ αγαπώ τη χώρα μου, αλλά δεν μισώ τις άλλες, ακόμη και αν είναι εχθρικές. Δυστυχώς δεν σκέφτονται το ίδιο οι περισσότεροι ούτε από τους συμπατριώτες μου ούτε από τις άλλες χώρες. Το αίσθημα της ιδιοκτησίας, πως κάτι μου ανήκει κι ό,τι θέλω το κάνω, ακόμη και να το καταστρέψω, αλλά δεν αφήνω άλλον να το αγγίξει, να ωφεληθεί από αυτό ή, προφανώς, να το καταστρέψει, δεν υπάρχει μόνο στα άτομα, αλλά και στους λαούς, στα κράτη.

Τα τελευταία χρόνια η Ελληνική εξωτερική πολιτική έχει αρχίσει να είναι πιο δημιουργική. Οι συμφωνίες με τους γύρω μας, Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο, Βόρεια Μακεδονία και, εντελώς πρόσφατα, με Κύπρο και Ισραήλ, είναι εξαιρετικά σημαντικές, καθώς ορίζουν μια φιλική ζώνη γύρω μας, παρά τις παραχωρήσεις που έχομε αναγκασθεί να κάνουμε για να την πετύχουμε. Συγχωρήστε με, αλλά θα κάνω τώρα το δικηγόρο του διαβόλου, μπαίνοντας στη θέση του "αντιπάλου".

Η Τουρκία είναι μεγάλη δύναμη στην περιοχή, αδρά οκταπλάσια από την Ελλάδα σε πληθυσμό. Γενικά είναι μια εύφορη περιοχή και είναι μεγάλη δυστυχία που πριν από ένα αιώνα αναγκασθήκαμε να εγκαταλείψουμε όσα εδάφη από αυτήν κατείχαμε οι Έλληνες από την εποχή του Τρωικού πολέμου. Η ευθύνη μας γι΄ αυτό τον όλεθρο είναι τεράστια. Να θυμίσω όμως πως οι ευθύνες μας είναι διαχρονικά τεράστιες. Η Τουρκία είναι ισχυρότερη από εμάς. Όποτε αναμετρηθήκαμε μαζί της, πάντοτε μας νίκησε (1897, 1922, 1974). Σε όλες αυτές τις περιπτώσεις, εμείς είμαστε περισσότερο υπεύθυνοι από τους Τούρκους για τη σύγκρουση. Όχι πως κι αυτοί δεν έφταιγαν, αλλά θυμίζω πως ακόμη και η τραγωδία της Κύπρου άρχισε όταν οι τότε κρατούντες στην Ελλάδα (χούντα) θέλησαν να την κάνουν βίαια Ελληνική και ο τότε νόμιμος Πρόεδρος δήλωσε παγκοσμίως ότι η Κύπρος δέχθηκε επίθεση από την Ελλάδα. Όσες φορές νικήσαμε την Τουρκία, ήταν πάντοτε με συμμάχους. Οι μεγάλες δυνάμεις μας "ελευθέρωσαν", υπό την προστασία τους στην Επανάσταση, οι συμμαχίες με τους γείτονές μας και με τις μεγάλες δυνάμεις που τελικά νίκησαν ήταν εκείνες που μεγάλωσαν την επικράτειά μας, με τελευταίο μεγάλωμα τα Δωδεκάνησα, Ελληνικά στον πληθυσμό, που μας παραχωρήθηκαν από τους νικητές, ως τρόπαιο για τη συμμετοχή μας στον πόλεμο.

Ξαφνικά, τα τελευταία χρόνια, έχει αναφανεί ότι η αξία της θάλασσας είναι μεγαλύτερη από την αξία της στεριάς. Όλοι εικάζουν πως κάτω από το βυθό της βρίσκεται ενεργειακός θησαυρός πιο πολύτιμος από τον τροφικό που φύεται στην επιφάνεια της στεριάς. Αν και νικητές το 1922, οι Τούρκοι δέχθηκαν να μας παραχωρήσουν όλα τα νησιά, εκτός από Ίμβρο και Τένεδο (κι αυτά ελληνοκατοικημένα τότε). Κοιτάξτε τώρα το χάρτη. Αυτή η μεγάλη, σχετικά με μας, χώρα, περιβάλλεται από θάλασσα, πάνω στην οποίαν δεν έχουν σχεδόν κανένα δικαίωμα. "Αδικία!" Και ξεκινά η κατάρα της ιδιοκτησίας. Δικά μας. Βρέθηκε ο ικανός, αλλά υπερφίαλος, ηγέτης σ΄ αυτούς. Όχι δικά μας, αλλά δικά τους. Και είναι ισχυρότεροι από εμάς. Και βρισκόμαστε στην κόψη του ξυραφιού. Κοιτάξτε ξανά το χάρτη. Τόση ενδοχώρα που στις τρεις από τις τέσσερις πλευρές της περιβάλλεται από θάλασσα στην οποίαν όμως δεν έχουν άλλη έξοδο εκτός από τον Ελλήσποντο. Σα στραγγαλισμένη φαίνεται η Τουρκία από την Ελληνική επικράτεια.

Τα σχεδόν 6000 νησιά μας γύρω από τη Τουρκία, εκτός από διψήφιο αριθμό τους που είναι τουριστικά και συμβάλλουν στο σύνολό μας 2 μήνες το χρόνο, τα άλλα τα έχομε εγκαταλείψει να φθείρονται, να μετατρέπονται σε άγονα βράχια, εντελώς ανεκμετάλλευτα. Κι όμως πληρώνομε πολλά σε αμυντικές δυνάμεις για να τα υπερασπιζόμαστε. Το μόνο που μας προσφέρουν είναι κυριαρχία στη γύρω τους θάλασσα.

Και κάπου εδώ αρχίζει ο παραλογισμός, δικός τους και δικός μας. Αν μπορέσαμε να κάνουμε, σωστά, συμφωνίες, με Κύπρο, Ισραήλ, Αίγυπτο, γιατί δεν θα μπορούσαμε να συμπεριλάβουμε και την Τουρκία σε ανάλογες συμφωνίες; Πέρα από την παλιά ιστορία, ξεκινώντας από τη μάχη του Μαντζικέρτ, ο κύριος σύγχρονος λόγος είναι ότι αυτό θα ήταν συναισθηματικά αποδεκτό από εμάς, μόνο αν δεν διατηρούσαν οι Τούρκοι στρατό κατοχής πάνω στη Βόρεια Κύπρο Η παρουσία του στρατού τους είναι παράνομη, αλλά όχι εντελώς αδικαιολόγητη, αφού ο Πρόεδρος είχε δηλώσει εισβολή της Ελληνικής χούντας στο νησί. Αφορμή γύρευαν, καθώς το αίτημα της Ένωσης με την Ελλάδα ήταν διαχρονικό. Πριν από την περιπέτεια της Κύπρου, ζήσαμε μια αρκετά μακρά ομαλή περίοδο βασισμένη στη συμφωνία που είχαν κάνει οι 2 μεγάλοι ηγέτες των χωρών μας. Οι Τούρκοι απαιτούν το πιο εύφορο μέρος της Κύπρου δικό τους και όχι άλλου.

Πού καταλήγω; Αγαπάμε τη χώρα μας και θα την υπερασπισθούμε αμυνόμενοι ως το θάνατό μας. Όμως δεν μισούμε κανέναν. Αναγνωρίζομε τα όποια όχι μόνο τυπικά, αλλά και ουσιαστικά, δίκαια έχουν και οι άλλοι. Είμαστε έτοιμοι, για να αξιοποιήσουμε την περιοχή γύρω μας, να συνεργασθούμε με οποιονδήποτε, χωρίς να αποκλείουμε κανένα. Οι περισσότεροι συμπατριώτες μου θα ήταν έτοιμοι να κάνουμε οικονομικές συμφωνίες με Αμερική, Ρωσία, Κίνα, οποιαδήποτε Ευρωπαϊκή ή Ασιατική ή Αφρικανική χώρα, αλλά όχι με τους Τούρκους. Κάτι ανάλογο συμβαίνει κι από την άλλη μεριά του Αιγαίου.  Κι όμως, για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα στο μέλλον, οι δυο λαοί θα ζήσουμε πλάι πλάι. Η αντιπαράθεσή μας είτε με θερμό πόλεμο είτε με οικονομικό, οποιοσδήποτε κι αν νικήσει, θα έχει τεράστιο κόστος και για τους δύο λαούς. Μα οι Τούρκοι, θα μου πείτε, δεν έχουν μπέσα, δεν είναι αξιόπιστοι. Έχομε μήπως εμείς; Ή μήπως την αναξιοπιστία μας την αποσιωπούμε στην ιστορία που διδασκόμαστε; Και πέστε μου ένα λαό που να είχε πάντοτε μπέσα! Θα είμαστε λοιπόν έτοιμοι να αμυνθούμε και εναντίον οποιασδήποτε αναξιοπιστίας του άλλου. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι δεν μπορούμε να συνεργασθούμε. Μήπως, όταν κάνετε μια εταιρεία με έναν άλλο, δεν υπάρχει πάντοτε ο κίνδυνος να σας γελάσει; Βάζετε σεις τα λεφτά κι ο άλλος την πείρα· κι όταν διαλυθεί η εταιρεία, ο άλλος έχει τα λεφτά και σεις την πείρα! Κι όμως η συνεργασία είναι δυνατή. Και απαραίτητη. Εννοώ ότι η Επικράτειά μας έχει πλούτο, κυρίως ενεργειακό. Τόσο επιφανειακό, ανέμους, ήλιο, κύματα κλπ όσο και, πιθανότατα, υποθαλάσσιο. Έτσι κι αλλιώς μόνοι μας δεν μπορούμε να τον εκμεταλλευθούμε. Χρειαζόμαστε εταίρους. Αν παραμερισθούν, οι ιδιοκτησιακές, πάνω στην επικράτεια, ιδεοληψίες και από τις δύο πλευρές του Αιγαίου, γιατί όχι; Θα ζήσουμε πλάι πλάι μ΄ αυτούς εσαεί.