Ο «πόλεμος σιτηρών» στην παραπαίουσα Ευρωπαϊκή Ένωση

Του Γιώργου Μαρκατάτου

Παραμένει γεγονός ότι η ομιλία της προέδρου της Κομισιόν στις 13/9/2023 στην ολομέλεια ου Ευρωκοινοβουλίου τάραξε τα νερά της ΕΕ. Η βασική αιτία ήταν η διγλωσσία, τόσο ως προς το τι δεν έγινε, ενώ θα έπρεπε ήδη να έχει γίνει και οι κριτικές που ακούστηκαν, που δεν άγγιζαν τα όρια ευγένειας, γιατί ακόμη και οι  συνοδοιπόροι της άφησαν πολλαπλές αιχμές για την λάθος διακυβέρνηση των τεσσάρων ετών της εκτελεστικής εξουσίας. Παράλληλα, οι λάθος κυρώσεις κατά της Ρωσίας, έναντι της χρήσης εντατικής διπλωματίας στη ρωσοουκρανική διένεξη, που αρχίζουν όλοι να συνειδητοποιούν ότι είχε έναρξη του 2014 και όχι του 2022, άφησαν βαθιές πληγές στην ΕΕ.  Εις όφελος των Αμερικάνων και δευτερευόντως των Ρώσων. Το ερώτημα λοιπόν που τίθεται είναι η στάση των ταγών της Ευρώπης λάθος, ή επιβάλλεται να ακολουθηθεί.

Αρχίζουν να ξεδιαλύνουν πλέον οι προβλέψεις, που οι ταγοί της ΕΕ αρνούνται να δουν. Γι αυτό παρακάμπτουμε τις έντονες αντιδράσεις και κριτικές που ασκήθηκαν κατά της εκτελεστικής εξουσίας στο Στρασβούργο, πριν 2 εβδομάδες, και θα ασχοληθούμε με τη γεωργία για την οποία η κυρία πρόεδρος της Κομισιόν είπε στην ομιλία της «Πολλοί υποστηρίζουν ήδη σήμερα τη στροφή σε μια πιο βιώσιμη γεωργία». Και έσβησε έτσι, με μια μονοκονδυλιά  την ήδη προβληματική πολιτική που υποστήριξε τα χρόνια της διακυβέρνησής της «από το αγρόκτημα στο πιάτο», αναφέροντας ότι «θέλουμε να ξεκινήσουμε στρατηγικό διάλογο για το μέλλον της γεωργίας στην ΕΕ».

Στην ουσία μας προτρέπει η κυρία πρόεδρος να προχωρήσουμε σε ένα νέο διάλογο, διαγράφοντας μονοκονδυλιά όλα όσα έχουν γίνει μέχρι σήμερα. Αυτά που οδήγησαν στην υγιή επάρκεια αγαθών σε μια κατεστραμμένη ήπειρο μετά το μεγάλο πόλεμο. Έστω και αν αστοχίες διαχρονικά οδήγησαν σε πλεονάσματα που ήταν ικανά να περιτυλίξουν ολόκληρο τον πλανήτη. Το 1986 ο σύμβουλος του προέδρου Ντελόρ, Μισέλ Ζακώ είχε δημοσιεύσει ότι ένα πακέτο 250 γραμμαρίων βουτύρου μήκους 12 εκατοστών μπορεί να περιτυλίξει ολόκληρη τη γη αν μετατρέψουμε τις ποσότητες της παρέμβασης (αποθήκευσης) του προϊόντος αυτού σε τέτοια πακέτα! 

Γίνεται κατανοητό ότι και για το θέμα της γεωργίας και των τροφίμων, τόσο από την πλευρά της επισιτιστικής ασφάλειας, όσο και από την πλευρά της ορθής λειτουργίας των διατροφικών αλυσίδων γιατί  η ΕΕ παραπαίει φανερά, ακόμη και σε ένα τομέα που είχαν λυθεί μακροχρόνια και διαρθρωτικά προβλήματα πολλά χρόνια πριν!

Με λύπη μου διαπιστώνω ότι  η διαδικασία αυτή θα χειροτερεύσει αν δεν αντιδράσουν οι πολίτες της Ένωσης, πριν είναι ήδη (που είναι) αργά!

Ας δούμε εν συντομία, τι γίνεται με τα ουκρανικά σιτηρά και ορισμένες χώρες της ΕΕ που αρνούνται πλέον τις εισαγωγές και την υποβάθμιση των αγροτών τους, εις όφελος της Ουκρανίας[1].

Όπως αναλύεται σε άρθρο στο έγκυρο euractiv «Κλιμακώνεται ο πόλεμος σιτηρών μεταξύ Πολωνίας και Ουκρανίας.

Διασπάσθηκε η ψεύτικη αρραγής ενότητα με ένα ουσιαστικά μικρό γεγονός, που αφορά την άρνηση κρατών μελών  να θέσουν σε δυσχερή θέση τους αγρότες τους. Βασικά πρόκειται για την Πολωνία, τη Σλοβακία και την Ουγγαρία που υποστηρίζουν ότι υπερασπίζονται τους δικούς τους παραγωγούς σιτηρών από την πτώση της ζήτησης και των τιμών που έχει πλήξει τις εγχώριες αγορές κατά το παρελθόν έτος. Και η Ουκρανία λέει ότι θα ανταποδώσει τους περιορισμούς στην εισαγωγή ορισμένων κατηγοριών αγαθών από την Πολωνία και την Ουγγαρία εάν οι χώρες αυτές δεν άρουν τις μονομερείς απαγορεύσεις τους.

Στην περίπτωση της Πολωνίας, θα επιβληθεί εμπάργκο στα μήλα, το λάχανο, τα κρεμμύδια και τις πατάτες.

Το μέτρο αυτό θα δημιουργήσει σημαντικά προβλήματα, ιδίως για τους καλλιεργητές μήλων, οι οποίοι ήδη υποφέρουν από μειωμένη ζήτηση για τις καλλιέργειές τους λόγω της υπερβολικής εισροής φθηνού χυμού μήλου από την Ουκρανία στην Πολωνία. Η Ουκρανία είναι ο τέταρτος μεγαλύτερος εισαγωγέας πολωνικών μήλων, σύμφωνα με την Πολωνική Ένωση Καλλιεργητών Φρούτων (ZSP).

«Δεν μεταφέρουμε πλέον όπλα στην Ουκρανία επειδή τώρα εξοπλίζουμε την Πολωνία με πιο σύγχρονα όπλα», δηλώνουν οι Πολωνοί, χωρίς να θέσουν εμπόδια στις παραδόσεις όπλων από άλλες χώρες, δεδομένου ότι η Πολωνία είναι ένας κρίσιμος στρατιωτικός κόμβος για τη μεταφορά όπλων στην Ουκρανία.

Πολλοί έχουν επικρίνει τους Ουκρανούς ολιγάρχες των σταριών και τις δηλώσεις του Ζελένσκι αφού επισημαίνουν ότι ο διάδρομος διέλευσης υπήρχε και εξακολουθεί να υπάρχει.

Άλλο όμως ο διάδρομος διέλευσης και άλλο να μένουν για ευκολία των χονδρεμπόρων τα φτηνά σιτηρά στην Πολωνία και σε άλλα εδάφη της ΕΕ, αντί να προορίζονται για τους αγοραστές κυρίως των πτωχότερων περιοχών του κόσμου.

Δυστυχώς, ήταν οι Ουκρανοί ολιγάρχες που καταχράστηκαν την εμπιστοσύνη και πλημμύρισαν τις αγορές των χωρών της ΕΕ με τα σιτηρά τους αντί να τα μεταφέρουν περαιτέρω», έγραψε στο X.

«Αυτά που λέει σήμερα ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι είναι υπαινιγμοί ανάξιοι ενός τόσο σοβαρού πολιτικού», πρόσθεσε ο Σίντλο.

Εν τω μεταξύ, ο πρόεδρος της Πολωνίας Άντρζεϊ Ντούντα συνέκρινε την Ουκρανία με έναν πνιγμό.

«Όποιος έχει σώσει ποτέ ένα άτομο που πνίγεται γνωρίζει ότι ένα άτομο που πνίγεται είναι απίστευτα επικίνδυνο και μπορεί να σε παρασύρει στα βάθη... Ένας άνθρωπος που πνίγεται προσκολλάται σε ό,τι μπορεί», είπε.

Το Παρίσι εκφράζει τη λύπη του για τη διαμάχη μεταξύ Ουκρανίας και Πολωνίας και η Γερμανία κατηγορεί την Πολωνία[2] ότι το κυβερνών κόμμα διεξάγει προεκλογική εκστρατεία «εις βάρος της Ουκρανίας».

Η κρίση σίγουρα θα επιλυθεί, αν δεν έχει ήδη επιλυθεί, αλλά το πρόβλημα παραμένει. Και βαδίζει προς τη χειροτέρευσή του με βάση ανάλυση της δεξαμενής σκέψης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου [3] για την απόφαση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ιουνίου 2022, να χορηγήσει καθεστώς υποψήφιας χώρας στην Ουκρανία και τη Μολδαβία.

Θέμα που θα μας απασχολήσει στο εγγύς μέλλον.

[1] https://www.euractiv.fr/section/politique/news/la-guerre-des-cereales-sintensifie-entre-la-pologne-et-lukraine/?utm_source=EURACTIV&utm_campaign=960f205c4c-EMAIL_CAMPAIGN_2023_09_15_08_31_COPY_01&utm_medium=email&utm_term=0_-5ce3234738-%5BLIST_EMAIL_ID%5D

[2] https://www.euractiv.fr/section/elections/news/pologne-le-parti-au-pouvoir-mene-une-campagne-aux-depens-de-lukraine-selon-un-haut-responsable-allemand/?utm_source=EURACTIV&utm_campaign=65ebd87439-EMAIL_CAMPAIGN_2023_09_15_08_31_COPY_01&utm_medium=email&utm_term=0_-5ce3234738-%5BLIST_EMAIL_ID%5D

[3] https://www.europarl.europa.eu/thinktank/el/document/EPRS_STU(2023)747454