«Κόλπος γεμάτος πλαστικά “κοράλλια”»

Το αποτέλεσμα της οικολογικής καταστροφής του 2011 στη Σταυροπέδα της Άνδρου, δηλαδή το σχηματισμό “πλαστικών κοραλλιών”, το οποίο ανακάλυψαν οι δύτες της Aegean Rebreath στο βυθό του νησιού, αναμεταδίδει με δημοσίευμά του το πρακτορείο Reuters.

Πριν από περίπου μία εβδομάδα εθνικές διαστάσεις έλαβε η “ανακάλυψη” της ομάδας της Aegean Rebreath, η οποία δημοσιοποίησε φωτογραφικό υλικό από τη θάλασσα της Άνδρου, όπου εντοπίστηκαν θαλάσσιοι... σχηματισμοί, που δημιουργήθηκαν από τα βουνά σκουπιδιών, που κατέληξαν εκεί, μετά την κατάρρευση της παράνομης χωματερής πριν από περίπου 8 χρόνια.

Σήμερα, όλος αυτός ο όγκος των απορριμμάτων που κατέληξαν στο βυθό της θάλασσας πέρα από την παραλία του Σχινιά, η οποία βρίσκεται κάτω από τη Σταυροπέδα, έχει σχηματίσει έναν “ύφαλο”, ο οποιος συνεχίζει να μολύνει το θαλάσσιο οικοσύστημα.

«Τρομακτικό θέαμα»

«Όπως τα πολύχρωμα κοράλλια, ταλαντεύονταν στο υποβρύχιο ρεύμα», ξεκινά το δημοσίευμα του πρακτορείου Reuters, που δημοσιεύτηκε την 31η Ιουλίου, με φωτογραφίες του Στέλιου Μισινα και τίτλο «Στο Αιγαίο οι δύτες βρίσκουν ύφαλο από πλαστικά κοράλλια». «Μόνο που αυτοί, δεν ήταν φυσικοί πανέμορφοι ύφαλοι, που διαμορφώθηκαν μετά από αιώνες, αλλά πλαστικές σακούλες, που έχουν “κολλήσει” στο βυθό του Αιγαίου με τη χρυσή άμμο, από τότε που μία χωματερή κατέρρευσε στο νερό, οκτώ χρόνια πριν».

Συνεχίζοντας το δημοσίευμα αναφέρει, πως «χιλιάδες πλαστικές σακούλες βγήκαν από τη θάλασσα της Άνδρου, από μία ομάδα δυτών και περιβαλλοντολόγων, που περιγράφουν αυτό που βρήκαν ως έναν “κόλπο γεμάτο από πλαστικά κοράλλια”».

Όπως αναφέρει το Reuters, «οι μολυσμένες με πλαστικό θάλασσες, έχουν γίνει ένα από τα πιο τρομακτικά σύμβολα παγκοσμίως, για τη ζημιά που προκαλεί η ανθρωπότητα στον πλανήτη».

Μάλιστα, στο πρακτορείο μιλά και μία από τις εθελόντριες δύτες, της Aegean Rebreath, της ομάδας που ιδρύθηκε το 2017 και πραγματοποιεί μεταξύ άλλων υποβρύχιους και παράκτιους καθαρισμούς, η Αραμπέλλα Ρος. «Ήταν ένα πολύ τρομακτικό θέαμα», σημειώνει στο Reuters η Αραμπέλα. «Με συγκλόνισε και νομίζω ότι πραγματικά συγκλόνισε και όλους, όσοι το είδαν».

Η Μεσόγειος κατατάσσεται ανάμεσα στις θάλασσες του πλανήτη με τα υψηλότερα επίπεδα πλαστικής ρύπανσης στον κόσμο, σύμφωνα με έκθεση που δημοσίευσε το Παγκόσμιο Ταμείο για την Άγρια Ζωή (WWF) τον φετινό Ιούνιο.

Η Ελλάδα παράγει περίπου 700.000 τόνους πλαστικών απορριμμάτων σε ετήσια βάση, ή περί τα 68 κιλά ανά άτομο, σημειώνεται στην έκθεση του WWF, εκ των οποίων περίπου 11.500 τόνοι καταλήγουν κάθε χρόνο στη θάλασσα, ενώ το 70% αυτών επιστρέφει στην ακτογραμμή της χώρας, η οποία είναι μία από τις μεγαλύτερες στον κόσμο.

«Η θαλάσσια ρύπανση από την Άνδρο θεωρείται ότι χρονολογείται από το 2011, όταν προκλήθηκε η κατάρρευση ενός παράνομου χώρου διάθεση αποβλήτων, με τα περισσότερα σκουπίδια να καταλήγουν στη θάλασσα», αναφέρει το Reuters.

«Οι δύτες της Aegean Rebreath έβγαλαν μπλε, μαύρες και κίτρινες πλαστικές σακούλες, οι οποίες ήταν μπερδεμένες ανάμεσα στους υφάλους και ταλαντεύονταν ανάμεσα στα ψάρια.”Ήταν σαν τον παράδεισο της θάλασσας της Καραϊβικής, όπου μπορεί κανείς να βρει κοραλλιογενείς υφάλους κάθε χρώματος παντού. Ήταν ακριβώς το ίδιο πράγμα, αλλά αντί για κοράλλια, υπήρχαν σακούλες”, λέει η Ρος», σημειώνεται, ενώ διευκρινίζεται, ότι «η ομάδα κατάφερε να μαζέψει μόνο ελάχιστα από τα πλαστικά σκουπίδια που βρήκαν», καθώς ο όγκος ήταν τεράστιος, με την Ρος να λέει, πως ακόμη κι αν επιχειρούσαν επί ένα μήνα 60 άτομα και πάλι δεν θα κατάφερναν να τα καθαρίσουν όλα.

«Επίσης, ανέσυραν και περίπου 300 κιλά από αλιευτικά δίχτυα – γνωστά και ως “δίχτυα φαντάσματα” – από το βυθό της Άνδρου. Σε μία διαφορετική επιχείρηση τον Ιούνιο στη Σαλαμίνα, ένα μικρό νησί κοντά στην Αθήνα, έβγαλαν περίπου 2 τόνους».

«“Αν οι άνθρωποι αναρωτιούνται πού καταλήγουν τα σκουπίδια τους, εμείς το βλέπουμε κάθε φορά που μπαίνουμε στη θάλασσα”, λέει η Ρος», σημειώνει καταλήγοντας το δημοσίευμα του διεθνούς πρακτορείου ειδήσεων.

40 χρόνια... ρύπανση

Αξίζει να σημειωθεί, πως το τεράστιο ζήτημα της ρύπανσης στο βυθό της Άνδρου γνωστοποίησε η Aegean Rebreath, με ανάρτησή της στις 24 Ιουλίου στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Η ανάρτηση ανέφερε αναλυτικά:

«Έχετε δει ποτέ έναν κόλπο γεμάτο «πλαστικά κοράλλια»; Αυτή την πολύ άσχημη εμπειρία είχαμε κατά τη διάρκεια της πρώτης δράσης μας στην Άνδρο, η οποία πραγματοποιήθηκε με την υποστήριξη του Κοινωφελούς Ιδρύματος Α Κ Λασκαρίδη - A C Laskaridis Charitable Foundation. Η ομάδα μας σοκαρίστηκε στη θέα των «πλαστικών υφάλων» που πλήρως κάλυπταν το βυθό της θάλασσας.

Ένα ακόμα ξεκάθαρο παράδειγμα από την ύπαρξη των παράνομων χωματερών που προκαλούν τεράστια προβλήματα στις γειτονικές περιοχές. Όπως πιθανόν να γνωρίζετε η χωματερή κατέρρευσε το 2011 και κατέληξε στη θάλασσα! Θα επιστρέψουμε με περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον τρόπο που θα κινηθούμε σε αυτό το ζήτημα!»

Η τεράστια οικολογική ζημιά αποδίδεται στην κατάρρευση της παράνομης χωματερής στη Σταυροπέδα στις αρχές του 2011, όταν λόγω μεγάλης νεροποντής, ρέμα, που είχε μπαζωθεί “κατέβασε” νερό και παρέσυρε τόνους σκουπιδιών, που “έθαψαν” σχεδόν εξ ολοκλήρου την παραλία του Σχινιά και έφτασαν έως και 200 μέτρα μέσα στη θάλασσα.

Προσπαθώντας να περιορίσει τη ρύπανση, η τότε Λιμενική Αρχή τοποθέτησε πλωτό φράγμα, προκειμένου να σταματήσει τη διαφυγή των σκουπιδιών προς τη θάλασσα, ωστόσο το φράγμα καταστράφηκε λόγω των κακών καιρικών συνθηκών, με αποτέλεσμα να παρασυρθεί από τα θαλάσσια ρεύματα.

Έτσι, τα σκουπίδια της Σταυροπέδας “ταξίδεψαν” στο Αιγαίο, φτάνοντας σε άλλα νησιά των Κυκλάδων, ακόμη και στις ακτές των Δωδεκανήσων.

Αξίζει να σημειωθεί, πως η χωματερή της Σταυροπέδας βρισκόταν σε συνεχή λειτουργία από τη δεκαετία του 1970 και μάλιστα εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου Στρόφιλα – Σταυροπέδας – Αγίου Γεωργίου Παντουκίων, σε πολύ μικρή απόσταση από νεολιθικό οικισμό του Στρόφιλα.

Παρά το γεγονός, ότι οι σημαντικότατες αρχαιολογικές ανακαλύψεις στάθηκαν αφορμή πίεσης για διακοπή της λειτουργίας της χωματερής, η χρήση της συνεχίστηκε.

Η χωματερή συνέχισε να λειτουργεί ακόμη και μετά την κατάρρευσή της και την πρόκληση της τεράστιας οικολογικής καταστροφής, καθώς η Άνδρος δεν διέθετε – και δεν διαθέτει ακόμη – νόμιμο Χώρο Υγειονομικής Ταφής. Παρά το γεγονός, ότι έχουν γίνει ενέργειες για την αποκατάσταση της Σταυροπέδας, αφού στην Άνδρο πλέον λειτουργεί δεματοποιητής για τη διαχείριση των απορριμμάτων, γίνεται ακόμη και σήμερα χρήση της περιοχής ως χώρου ανεξέλεγκτης διάθεσης, διαιωνίζοντας τις βλαβερές οικολογικές συνέπειες για τον υδροφόρο ορίζοντα, το περιβάλλον εν γένει και τη θάλασσα της Άνδρου.