Νέες "ματιές" στη δραστηριότητα των ηφαιστείων

Η Σαντορίνη είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη λέξη ηφαίστειο και το Ινστιτούτο Μελέτης και Παρακολούθησης Ηφαιστείου Σαντορίνης (ΙΜΠΗΣ) έχει φροντίσει εδώ και χρόνια να παρακολουθεί τη δραστηριότητά τους και να ενημερώνει σε τακτά χρονικά διαστήματα, τόσο την επιστημονική κοινότητα, όσο και τους κατοίκους του νησιού για την κατάσταση τους.

Συγκεκριμένα και για ακόμη μία φορά, σε συνεργασία με τη ΓΕΩΘΗΡΑ ΜΑΕ και τον Δήμο Θήρας, το Σάββατο16 Νοεμβρίου, το ΙΜΠΗΣ προσκάλεσε το κοινό και τις αρχές της Σαντορίνης, σε μία νέα ενημερωτική εκδήλωση με θέμα: "Τα Ηφαίστεια της Σαντορίνης – Ενημέρωση για την κατάστασή τους". Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο της δράσης με τίτλο: "Γνωριμία με το ηφαίστειο, τον συγκάτοικο μας στην Σαντορίνη" και στόχο είχε να ενημερώσει την τοπική κοινωνία για την τρέχουσα κατάσταση και παρακολούθηση του ηφαιστείου, αλλά και τη σχέση του με το φυσικό περιβάλλον και την κοινωνία του νησιού.

Σημαντικές ομιλίες στην εκδήλωση

Στην διάρκεια της εκδήλωσης πραγματοποιήθηκαν δύο πολύ σημαντικές ομιλίες. Η πρώτη αφορούσε στη συμβολή της υποδομής «NOA-Aegis» του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών στην παρακολούθηση και μελέτη των ηφαιστειακών κέντρων της Ελλάδας, με εισηγητή τον διευθυντή Ερευνών και αναπληρωτή γενικό διευθυντή του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, Βασίλειο Καραστάθη.

Η δεύτερη ομιλία πραγματοποιήθηκε από τον Δρ. Ηφαιστειολογίας ΕΑΓΜΕ και πρόεδρο του ΙΜΠΗΣ, Γιώργο Βουγιουκαλάκη και αφορούσε στα προκαταρκτικά αποτελέσματα για την εκτίμηση του ηφαιστειακού κινδύνου του ηφαιστείου του Κουλούμπου.

Γ. Βουγιουκαλάκης: "Τα ηφαίστεια Καμμένη και Κολούμπο, βρίσκονται σε κατάσταση ηρεμίας"

Ο κ. Βουγιουκαλάκης μίλησε στην "Κοινή Γνώμη" για το περιεχόμενο της νέας ημερίδας. Συγκεκριμένα, ανέφερε ότι "η ημερίδα αφορούσε στην φθινοπωρινή ενημέρωση των Θηραίων για την κατάσταση του ηφαιστείου και είχε δύο θέματα συζητήσεων. Το ένα παρουσίασε ο Βασίλης Καραστάθης, που μίλησε για ένα σημαντικό ευρωπαϊκό πρόγραμμα που αφορά στην προμήθεια και αγορά εξοπλισμού και οργάνων, ένα μεγάλο μέρος των οποίων θα χρησιμοποιηθούν για την παρακολούθηση των ενεργών ηφαιστείων, οπότε και μας παρουσίασε τα συγκεκριμένα όργανα, που κάποια θα τοποθετηθούν στη Σαντορίνη και κάποια στη Νίσυρο. Στο δεύτερο κομμάτι της ημερίδας, έκανα εγώ μία παρουσίαση με συμπυκνωμένα τα αποτελέσματα από την μελέτη που είχαμε κάνει για την επικινδυνότητα του Κολούμπου. Το πρόγραμμα που κάναμε ως ΕΑΓΜΕ ολοκληρώθηκε τον Ιούνιο και παρουσίασα σύντομα τα ποσοτικά και πιθανολογικά αποτελέσματα για όλους τους ενδεχόμενους κινδύνους, για τη στάχτη, το τσουνάμι, τα αέρια, πυροπλαστικών ρευμάτων, κλπ".

Παράλληλα και αναφερόμενος, στην κατάσταση στην οποία βρίσκονται σήμερα τα δύο ηφαίστεια του νησιού, τόνισε ότι "τα ηφαίστεια και η Καμμένη και το Κολούμπο, βρίσκονται σε κατάσταση ηρεμίας. Δεν υπάρχουν ενδείξεις που να δείχνουν ότι υπάρχει οποιαδήποτε δραστηριοποίηση ή οποιαδήποτε ανησυχία ή επικινδυνότητα. Τα πράγματα είναι ήρεμα και εμείς θα συνεχίσουμε, όπως πάντα κάνουμε να τα παρακολουθούμε, για να είμαστε σε θέση να ενημερώνουμε για οτιδήποτε μπορεί να προκύψει".

Η ανακοίνωση για τη δημιουργία παρατηρητηρίου

Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε, λίγες ημέρες μετά τη γνωστοποίηση στην εφημερίδα, από την πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Θήρας, Γεωργία Νομικού για την πρόθεση ώστε να δημιουργηθεί στο νησί, ηφαιστειολογικό παρατηρητήριο στην Οία, αλλά και κέντρο τεκμηρίωσης της γεωλογικής ιστορίας του νησιώτικου συμπλέγματος.

Συγκεκριμένα, η κα. Νομικού, για τη συμμετοχή του Δήμου στο πρόγραμμα της Περιφέρειας για τον εναλλακτικό τουρισμό, είχε αναφέρει στην "Κοινή Γνώμη", ότι, "το συγκεκριμένο πρόγραμμα στο οποίο ενέκρινε τη συμμετοχή του Δήμου Θήρας η Δημοτική Επιτροπή με την 328/2024 απόφαση αφορά την πιθανή χρηματοδότηση δύο σημαντικών έργων για τη Σαντορίνη. Την δημιουργία ηφαιστειολογικού παρατηρητηρίου στην Οία, με σκοπό την παρακολούθηση των ηφαιστείων της Σαντορίνης σε επιχειρησιακό επίπεδο, και την ίδρυση κέντρου τεκμηρίωσης της γεωλογικής ιστορίας του νησιώτικου συμπλέγματος της Θήρας στην Έξω Γωνία, στο αρχοντικό του Σαλιβέρου. Και τα δύο έργα προς υλοποίηση είναι αφιερωμένα στα ηφαίστεια του νησιού και τη σπουδαιότητα τους. Το κέντρο τεκμηρίωσης της γεωλογικός ιστορίας του νησιού, το οποίο θα είναι επισκέψιμο, θα αποτελέσει με την ολοκλήρωση του έναν χώρο αφιερωμένο στη γεωλογία του νησιού, την οποία μέσα στη νέα τουριστική καμπάνια αναδεικνύουμε με σκοπό την προώθηση της αθέατης εικόνας της Σαντορίνης. Αναμένουμε για τις εξελίξεις".

"Θα είναι πολύ καθοριστικό και καμπή στην ιστορία της παρακολούθησης των ηφαιστείων της Σαντορίνης"

Ο πρόεδρος του ΙΜΠΗΣ τοποθετήθηκε στο συγκεκριμένο ζήτημα και στη σπουδαιότητα, του να αποκτήσει η Σαντορίνη ένα παρατηρητήριο για την ηφαιστειακή δραστηριότητα. Μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι "η δημιουργία παρατηρητηρίου για τη Σαντορίνη είναι εντελώς απαραίτητη. Είναι μία διαδικασία που και εμείς, από τότε που ήρθαμε στο νησί και φτιάξαμε το ΙΜΠΗΣ, μία βασική συνιστώσα που θα αναβάθμιζε ριζικά τη δουλειά μας εδώ και τη δυνατότητα της παρακολούθησης, θα ήταν η δημιουργία ενός μόνιμου παρατηρητηρίου με μία υποδομή και στη θέση που πρέπει. Συμβάλαμε και εμείς καθοριστικά ώστε να συνταχθεί η πρόταση και ελπίζουμε αυτή η πρόταση που κατατέθηκε από τον Δήμο στο πρόγραμμα της Περιφέρειας για τον εναλλακτικό τουρισμού, να προχωρήσει και να υπάρξει χρηματοδότηση γιατί θα είναι πολύ καθοριστικό και καμπή στην ιστορία της παρακολούθησης των ηφαιστείων της Σαντορίνης. Θα σου δίνει τη δυνατότητα να οργανωθείς πολύ καλύτερα".

Αναφορικά, με το τι μπορεί ουσιαστικά να προσφέρει ένα παρατηρητήριο για όσους δεν γνωρίζουν με επιστημονικούς όρους, τι αυτό σημαίνει, ο κ. Βουγιουκαλάκης, τόνισε ότι, "ένα παρατηρητήριο είναι μία απαραίτητη υποδομή. Σε περίπτωση ηρεμίας σε βοηθάει πολύ το να έχεις ένα σταθερό σημείο, που θα έχεις τα όργανά σου και τους δέκτες των σημάτων σε πραγματικό χρόνο, που συλλέγουν τις πληροφορίες. Το πολύ πιο σημαντικό θα είναι, ότι σε περίπτωση της οποιασδήποτε κρίσης, αν εμφανιστεί οποιαδήποτε διέγερση στο μέλλον, το παρατηρητήριο θα είναι το στρατηγείο μας, στο οποίο θα υπάρχουν επιστημονικές ομάδες, που θα μπορούν να στήσουν μία σειρά από όργανα, που είναι απαραίτητα σε περίπτωση κρίσης, για να φανεί πότε θα γίνει έκρηξη ή το νέφος το οποίο σηκώνεται, τι στάχτη έχει και σε τι κατεύθυνση θα πάει. Με αυτό τον τρόπο θα υπάρχει μία συνεχής επικοινωνία με την Πολιτική Προστασία για να μπορείς να ενημερώνεις για άμεση επέμβαση. Είναι καθοριστικής σημασίας να υπάρχει μία τέτοια δομή, η οποία θα έχει μία αυτονομία, η οποία θα μπορεί να λειτουργεί ακόμα και αν υπάρχει πρόβλημα με τις επικοινωνίες ή με την ηλεκτροδότηση".