Τροπολογία για τους ΟΤΑ

Ρύθμιση διαφόρων θεμάτων των ΟΤΑ με τροπολογία του υπουργείου Εσωτερικών στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Παιδείας, Έρευνας και Θρησκευμάτων «Ρυθμίζεις για την έρευνα και άλλες διατάξεις», η συζήτηση του οποίου ξεκίνησε εχθές και ολοκληρώνεται σήμερα στη Βουλή.

Η τροπολογία περιλαμβάνει αλλαγές που αφορούν στον Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων (ν. 3463/2006), σύμφωνα με τις οποίες μετά την πάροδο του τριμήνου απαγορεύεται να γίνει οποιαδήποτε δαπάνη με βάση τον προϋπολογισμό του περασμένου έτους, πλην αυτών που αφορούν: α) τις αποδοχές προσωπικού και την καταβολή των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών, β) την καταβολή των χορηγούμενων από τους δήμους προνοιακών επιδομάτων και γ) την καταβολή του επιδόματος ένδειας στους δικαιούχους.

Διευρύνονται οι κατηγορίες δαπανών δήμων και περιφερειών, οι οποίες μπορούν να διενεργούνται, με βάση τον προϋπολογισμό του προηγούμενου έτους και μετά την πάροδο τριμήνου από τη λήξη αυτού.

Η ρύθμιση των συγκεκριμένων ζητημάτων κρίνεται αναγκαία, προκειμένου να εξυπηρετηθεί πλήρως και αποτελεσματικά ο σκοπός των ανωτέρω διατάξεων, που αποτελούν πολιτική επιλογή του υπουργείου Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης, προκειμένου να στηριχθούν οι εν λόγω υπηρεσίες σε προσωπικό και να ανασχεθεί η πορεία σταδιακής εκχώρησης τους σε ιδιώτες.

Προνοιακά επιδόματα

Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση, ο πρώτος βαθμός τοπικής αυτοδιοίκησης είναι αρμόδιος και για τη διενέργεια δαπανών με αποδέκτες ιδιαίτερα ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, που χρήζουν αυξημένης προστασίας. Τέτοιες είναι οι δαπάνες για την καταβολή των προνοιακών επιδομάτων και τους επιδόματος ένδειας στους δικαιούχους. Ως εκ τούτου κρίνεται επιβεβλημένο οι ως άνω ιδιαίτερης κοινωνικής σημασίας δαπάνες, να συμπεριληφθούν στις εξαιρούμενες από την απαγορευτική διάταξη του Κώδικα Δήμων και Κοινοτήτων, κάτι το οποίο επιδιώκεται με την προτεινόμενη διάταξη.

Συγκεκριμένα επιτρέπεται εφεξής να καταβάλλονται μετά τη λήξη του προϋπολογισμού του προηγούμενου έτους και τα χορηγούμενα από τους δήμους προνοιακά επιδόματα, καθώς και το επίδομα ένδειας στους κατά περίπτωση δικαιούχους. Κατά τα ισχύοντα επιτρέπεται μόνο η καταβολή αποδοχών προσωπικού και των αντίστοιχων ασφαλιστικών εισφορών.

Η προτεινόμενη εξαιρετική ρύθμιση, που αφορά τη δυνατότητα καταβολής προνοιακών επιδομάτων και επιδόματος ένδειας στους δικαιούχους, εκ μέρους δήμων που δεν διαθέτουν, ως όφειλαν, εν ισχύ προϋπολογισμό την 1η Απριλίου του έτους, κρίνεται απαραίτητη καθώς έρχεται να προστατεύσει τους δικαιούχους των ως άνω επιδομάτων, που κατά κανόνα ανήκουν σε ευαίσθητες κοινωνικά ομάδες, από τυχόν αβελτηρία των δημοτικών οργάνων κατά την κατάρτιση και ψήφιση του προϋπολογισμού.

Μεταφορά μαθητών

Με τη δεύτερη παράγραφο ρυθμίζεται η περίπτωση της καταβολής των δαπανών που προκύπτουν από τις διαδικασίες μεταφοράς των μαθητών των δημοσίων σχολείων και μέχρι τη σύναψη της σύμβασης, λόγω ματαίωσης διαγωνισμών για οποιοδήποτε λόγο, αφού έχει ακολουθήσει επαναπροκήρυξη τους.

Σύμφωνα με τα όσα επισημαίνει η έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους συμπεριλαμβάνονται και οι διαγωνισμοί οι οποίου έχουν για οποιονδήποτε λόγο επαναπροκηρυχθεί στις περιπτώσεις κατά τις οποίες η Οικονομική Επιτροπή μπορεί με απόφασή της να παρατείνει την εκτέλεση των συμβάσεων μεταφοράς μαθητών που ήταν σε ισχύ στις 30-6-2015.

Καταβάλλονται νόμιμα οι δαπάνες ακυρωθέντων και επαναπροκηρυχθέντων για οποιονδήποτε λόγο διαγωνισμό μεταφοράς μαθητών δημοσίων σχολείων που πραγματοποιούνται από την έναρξη της σχολικής χρονιάς 2015-2016, καθώς και οι δαπάνες που πραγματοποιήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα των διαδικασιών επαναπροκήρυξης των σχετικών διαγωνισμών, εφόσον πληρούνται οι οριζόμενες προϋποθέσεις και τηρείται η σχετική διαδικασία.

Εξαιρούνται από τον προληπτικό έλεγχο νομιμότητας του Ελεγκτικού Συνεδρίου οι συμβάσεις μεταφοράς μαθητών δημοσίων σχολείων, για τις οποίες οι σχετικοί προκηρυχθέντες από τις οικείες περιφέρειες διαγωνισμοί εκκρεμούν.

Όσον αφορά στην αναγκαιότητα της εν λόγω ρύθμισης επισημαίνεται πως η μη εκκαθάριση των δαπανών για τη μεταφορά μαθητών δημιουργεί κώλυμα στην όλη διαδικασία καθόσον οι μεταφορείς δεν προχωράνε στην υλοποίηση των σχετικών δρομολογίων. Στόχος της ρύθμισης είναι η απρόσκοπτη εκτέλεση της μεταφοράς μαθητών.

Προσωπικό καθαριότητας

Παρέχεται η δυνατότητα κάλυψης των δαπανών μισθοδοσίας και ασφαλιστικών εισφορών του προσωπικού καθαριότητας των ΟΤΑ α΄βαθμού για το τρέχον οικονομικό έτος και από κάθε είδους γενικά και μη προοριζόμενα για την κάλυψη συγκεκριμένης δαπάνης έσοδα αυτών, στην περίπτωση που δεν επαρκούν τα έσοδα της ανταποδοτικής υπηρεσίας καθαριότητας.

Η συγκεκριμένη ρύθμιση κρίνεται αναγκαία προκειμένου να αντιμετωπισθούν οι ερμηνευτικές και τεχνικές δυσκολίες που ανέκυψαν κατά την εφαρμογή με τις μεταγενέστερες ρυθμίσεις του αρθρ. 50 του ν. 4351/2015 και του αρθρ. 12 της από 30/12/2015 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου, με τις οποίες παρατάθηκαν μέχρι την 31/12/2016, ως ατομικές συμβάσεις έργου, οι συμβάσεις των υπό οποιοδήποτε καθεστώς απασχολούμενων στις υπηρεσίες καθαριότητας των ΟΤΑ α΄βαθμού.

Με τις διατάξεις της προτεινόμενης τροπολογίας, επιδιώκεται η αποσαφήνιση του εργασιακού και φορολογικού πλαισίου που διέπει τους απασχολούμενους στις υπηρεσίες καθαριότητας των ΟΤΑ α΄βαθμού, προκειμένου αυτοί να αντιμετωπίζονται με τρόπο ισότιμο με τους υπόλοιπους απασχολούμενους στις ίδιες υπηρεσίες, ενώ ταυτόχρονα επιδιώκεται η διευκόλυνση των δήμων στην καταβολή της μισθοδοσίας του ανωτέρω προσωπικού.

Όπως σημειώνεται στην έκθεση αξιολόγηση των συνεπειών των ρυθμίσεων, ωφελούνται άμεσα οι εργαζόμενοι στον τομέα καθαριότητας των ΟΤΑ α΄βαθμού, στους οποίους αφορά, ενώ εμμέσως η διάταξη έχει θετικό αντίκτυπο στις επιμέρους τοπικές κοινωνίες, αφού εξασφαλίζει την ομαλή λειτουργία των κρίσιμης κοινωνικής και υγειονομικής σημασίας υπηρεσιών καθαριότητας.

Από τις προτεινόμενες διατάξεις δεν προκύπτουν δαπάνες του κρατικού προϋπολογισμού, ενώ αντίθετα προκύπτουν δαπάνες σε βάρος των προϋπολογισμών των ΟΤΑ κατά περίπτωση, για την παροχή μέσων ατομικής προστασίας στους εργαζόμενους στους οποίους αφορά η ρύθμιση, καθώς και για την κάλυψη της σχετικής μισθολογικής και ασφαλιστικής δαπάνης, σε περίπτωση που ο προϋπολογισμός των ανταποδοτικών υπηρεσιών του οικείου ΟΤΑ δεν επαρκεί για τον σκοπό αυτό. Ωστόσο, η επιβάρυνση είναι περιορισμένης έκτασης, ενώ από την αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας της λειτουργίας των υπηρεσιών καθαριότητας των ΟΤΑ, σε συνδυασμό με τη μείωση της ανάγκης για ανάθεση αντίστοιχων υπηρεσιών σε εξωτερικούς εργολάβους, αναμένονται μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα θετικές επιδράσεις.

Η αποτελεσματική εφαρμογή της παράτασης των ατομικών συμβάσεων στον τομέα της καθαριότητας των ΟΤΑ α΄βαθμού, αφ’ ενός μεν επιδρά θετικά στη διατήρηση της συγκεκριμένης κατηγορίας εργαζομένων – που αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από ευάλωτες κοινωνικές ομάδες – στην απασχόληση, και μάλιστα σε εξασφαλισμένο εργασιακό, ασφαλιστικό και φορολογικό καθεστώς. Αφ’ ετέρου δε έχει θετικές συνέπειες συνολικά στις τοπικές κοινωνίες, με δεδομένο ότι η προάσπιση του δημόσιου χαρακτήρα και της αποτελεσματικής λειτουργίας των υπηρεσιών καθαριότητας των ΟΤΑ, διασφαλίζει τη δημόσια υγεία, το περιβάλλον και την καλαισθησία των πόλεων και των οικισμών.