Επενδύσεις και επιχειρηματικότητα στον πρωτογενή τομέα

Την αναπτυξιακή στρατηγική του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, με έμφαση στην αγροτική επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις στην πρωτογενή παραγωγή, παρουσίασε ο Υπουργός, Βαγγέλης Αποστόλου, στο Συνέδριο «Επενδύσεις στην Ελλάδα & Αναπτυξιακή Προοπτική 2018» της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδος.

Στην ομιλία του ο κ. Αποστόλου αναφέρθηκε στις δύο σημαντικότερες προκλήσεις μπροστά στις οποίες βρίσκεται ο πρωτογενής τομέας, με πρώτη, «να σηκώσει ένα μεγάλο βάρος της παραγωγικής ανασυγκρότησης που χρειάζεται η χώρα για να βγει από την κρίση» και δεύτερη, «να ανταποκριθεί, όχι μόνο στις διατροφικές ανάγκες της χώρας, αλλά και στη μεγάλη ζήτηση των ελληνικών προϊόντων στις διεθνείς αγορές».

Για τις δύο αυτές προκλήσεις ο υπουργός σημείωσε ότι «νοιώθουμε ευτυχείς γιατί μπορούμε να ανταποκριθούμε σ’ αυτές τις προκλήσεις, όχι μόνο γιατί έχουμε την πολιτική βούληση και το στρατηγικό σχέδιο, αλλά και γιατί διαθέτουμε και σημαντικούς πόρους προκειμένου να εφαρμόσουμε τις πολιτικές μας».

Συγκεκριμένα αναφέρθηκε στους πόρους της ΚΑΠ που στην τρέχουσα προγραμματική περίοδο 2014-2020 και φτάνουν τα 19,7 δις ευρώ δημόσια δαπάνη, με τον Πυλώνα Ι να συνεισφέρει 2 δις ετησίως περίπου για άμεσες ενισχύσεις στους παραγωγούς και τον Πυλώνα ΙΙ με 5,7 δις ευρώ για την υλοποίηση μιας σειράς αναπτυξιακών μας προτεραιοτήτων μέσω των μέτρων και δράσεων του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020.

Στήριξη της επιχειρηματικότητας

Οι προτεραιότητές αυτές, όπως σημείωσε ο υπουργός, σε σχέση με την στήριξη της επιχειρηματικότητας και την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας στον πρωτογενή τομέα εστιάζουν:

1- Στην ενθάρρυνση εκκίνησης επιχειρήσεων στον πρωτογενή τομέα  για την αντιμετώπιση της ανεργίας και τη δημιουργία και διατήρηση θέσεων απασχόλησης, ιδιαίτερα στη κατηγορία των νέων συμβάλλοντας στην ηλικιακή ανανέωση του τομέα. Στην κατεύθυνση αυτή διατέθηκαν πάνω από 300 εκ. € σε δύο προκηρύξεις του προγράμματος πρώτης εγκατάστασης νέων γεωργών για την στήριξη 16.000 νέων στην υλοποίηση των επιχειρηματικών τους σχεδίων.

 2- Στον εκσυγχρονισμό και την αναδιάρθρωση των παραγωγικών κλάδων και τομέων της αγροτικής μας οικονομίας μέσω επενδύσεων στις γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Για το σκοπό αυτό προκηρύχθηκε, με 316 εκ. €, το πρόγραμμα των σχεδίων βελτίωσης, παρέχοντας ως κίνητρο υψηλά ποσοστά ενίσχυσης που φτάνουν το 85%.

3- Στην ανάδειξη των συγκριτικών πλεονεκτημάτων και της ποιότητας των αγροτικών μας προϊόντων μέσω της τυποποίησης, πιστοποίησης και προώθησής τους σε εγχώριες και ξένες αγορές.

Στηρίζεται η μεταποίηση αγροτικών προϊόντων καθώς και η καθετοποίηση της παραγωγής με επενδύσεις από ΜΜΕ για την αύξηση της προστιθέμενης αξίας και την ενίσχυση του εξαγωγικού προσανατολισμού των προϊόντων τους.

Προκηρύχθηκε το πρόγραμμα για επενδύσεις άνω των 600 χιλ. € με δημόσια δαπάνη 150 εκ. €, προσελκύοντας εξαιρετικά αυξημένο επενδυτικό ενδιαφέρον με προτάσεις που ανέρχονται σε 600 εκ. €, προσφέροντας δυνατότητες επένδυσης σε όλους τους τομείς μεταποίησης και εμπορίας της γεωργίας και της κτηνοτροφίας. Σύντομα θα ακολουθήσουν οι προκηρύξεις και για επενδυτικά σχέδια κάτω των 600 χιλ. € από τα τοπικά προγράμματα LEADER.

4-Στην παροχή κινήτρων για την ενθάρρυνση δημιουργίας ή ενδυνάμωσης υγιών παραγωγικών σχημάτων, ενώσεων, ομάδων και οργανώσεων παραγωγών αλλά και διεπαγγελματικών οργανώσεων. Στην κατεύθυνση αυτή ενεργοποιήθηκε το πρόγραμμα για την ενίσχυση και ενθάρρυνση σύστασης Ομάδων και Οργανώσεων Παραγωγών, το οποίο προκηρύξαμε με πόρους 25 εκ. €.

5-Στην ανάπτυξη βασικών δομών, για τη τεχνική και επιστημονική συμβουλευτική υποστήριξη των παραγωγών, καθώς και τις δομές για τη μεταφορά γνώσης και την προώθηση της καινοτομίας στον πρωτογενή τομέα.

Εντός του μήνα θα προκηρυχθεί το πρόγραμμα της συνεργασίας για την προώθηση της καινοτομίας με 60 εκ. € ώστε να δοθεί η ευκαιρία ανάπτυξης επιχειρησιακών συνεργειών μεταξύ των φορέων της αγροτοδιατροφικής αλυσίδας, με στόχο τη σύνδεση της έρευνας με την γεωργική πρακτική και τις επενδύσεις στον πρωτογενή τομέα.

6-Συνολική ενίσχυση της επιχειρηματικότητας στις αγροτικές περιοχές με την δημιουργία εναλλακτικών και συμπληρωματικών εισοδημάτων στους αγρότες αλλά και στους κατοίκους της υπαίθρου, προκειμένου να δημιουργηθούν συνθήκες διατήρησης του πληθυσμού στις αγροτικές περιοχές και ανάπτυξης του οικονομικού και κοινωνικού τους ιστού.

Στην κατεύθυνση αυτή διατέθηκαν 400 εκ. € για την έγκριση 50 συνολικά τοπικών προγραμμάτων LEADER, για την ενίσχυση επενδύσεων ίδρυσης και εκσυγχρονισμού Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων στους τομείς του αγροτουρισμού, της οικοτεχνίας και βιοτεχνίας, της μεταποίησης καθώς και των υπηρεσιών.

7- Για την εξοικονόμηση και αξιοποίηση των υδατικών πόρων των αγροτικών περιοχών με στόχο την αύξηση της παραγωγικότητας προκηρύχθηκε πρόσφατα και το πρόγραμμα χρηματοδότησης των μεγάλων εγγειοβελτιωτικών και αρδευτικών έργων με πόρους ύψους 180 εκ. €.

Συνολικά, οι πόροι του ΠΑΑ που μέχρι σήμερα έχουν δεσμευτεί σε νέες προκηρύξεις και συνεχιζόμενα έργα ξεπέρασαν τα 4 δις €, δηλαδή το 70% της δημόσιας δαπάνης του προγράμματος.

Με τις νέες προκηρύξεις μάλιστα που προγραμματίζουμε και θα εκδοθούν εντός του α΄ εξαμήνου 2018 θα έχει δεσμευτεί πάνω από το 80% των πόρων του ΠΑΑ.

Σε επίπεδο πληρωμών, οι πληρωμές του ΠΑΑ για την τριετία 2015-2017 είναι οι υψηλότερες κατ΄ έτος της τελευταίας δεκαετίας, συμπεριλαμβανομένης ολόκληρης της προηγούμενης προγραμματικής περιόδου.

Συνολικά, οι πληρωμές του νέου ΠΑΑ ανέρχονται σήμερα σε 1,5 δις € δημόσια δαπάνη, πόροι που αντιστοιχούν σε απορρόφηση κοινοτικής συμμετοχής της τάξης του 33% και κατευθύνθηκαν στην ελληνική οικονομία και στον πρωτογενή τομέα ειδικότερα.

Αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων

Η αποκέντρωση πόρων και αρμοδιοτήτων στις ελληνικές Περιφέρειες αποτελεί μια σημαντική πρωτοβουλία και τομή στην εφαρμογή της αγροτικής πολιτικής γιατί αφενός διασφαλίζει την συμμετοχή, αποδοχή και συναίνεση των τοπικών κοινωνιών στην υλοποίηση σημαντικών αναπτυξιακών παρεμβάσεων και αφετέρου συμβάλει στην μείωση της γραφειοκρατίας, την απλούστευση και επιτάχυνση των διαδικασιών προς όφελος των πολιτών και των δικαιούχων των προγραμμάτων.

Ο κ. Αποστόλου υποστήριξε ότι με αυτό το στρατηγικό σχεδιασμό και αυτούς τους στόχους που υπηρετούμε πιστά και με αφοσίωση από την πρώτη στιγμή επιδιώκουμε, αξιοποιώντας με τον αποτελεσματικότερο και αποδοτικότερο τρόπο τους πόρους που διαθέτουμε από τα αναπτυξιακά μας προγράμματα, να επιτύχουμε τη σταδιακή μετάβαση του παραγωγικού μας συστήματος, σε ένα σύγχρονο, ισχυρό, ανταγωνιστικό και βιώσιμο αγροδιατροφικό μοντέλο.

Σε αυτή την προσπάθεια απαιτείται αλλαγή νοοτροπίας, συστράτευση δυνάμεων και ουσιαστική εμπλοκή του συνόλου του πολιτικού, παραγωγικού και επιστημονικού δυναμικού της χώρας μας, γιατί η ανάπτυξη δεν είναι ευθύνη της πολιτείας μόνο, των δημοσίων ή των ιδιωτικών φορέων αποσπασματικά, αλλά συλλογική υπόθεση όλων μας.