Επιταγές εργασίας υπό το βάρος καταγγελιών

Νέο πρόγραμμα του ΟΑΕΔ, με «επιταγές εισόδου στην αγορά εργασίας» (Voucher), που αφορούν ανέργους από 29 έως 64 ετών, επιχειρεί να μειώσει τους υψηλότατους δείκτες ανεργίας, ενώ η επισημοποίηση του ρόλου των ιδιωτικών Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ), ενισχύει τον μεσιτικό τους ρόλο στην αγορά εργασίας.

Το πρόγραμμα

Η νέα δράση του ΟΑΕΔ με τον τίτλο «Επιταγή κατάρτισης ανέργων σε τομείς οικονομικής δραστηριότητας με υποχρεωτική εγγυημένη απασχόληση», χρηματοδοτείται με 112 εκ. ευρώ από το Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο και απευθύνεται τόσο σε ανέργους όσο και σε παρόχους κατάρτισης και αδειοδοτημένα Κέντρα Δια Βίου Εκπαίδευσης.

Ο αριθμός των ανέργων που θα συμμετάσχουν στο πρόγραμμα ανέρχεται στους 16.600, προς τους οποίους θα παρέχεται κατάρτιση, πρακτική άσκηση, πιστοποίηση των αποκτώμενων δεξιοτήτων και δίμηνη απασχόληση.

Η δήλωση των ενδιαφερομένων θα γίνεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση www.voucher.gov.gr, που για μεν τους ανέργους η κατάθεση των αιτήσεων θα πρέπει να γίνεται από τις 10 έως τις 31 Οκτωβρίου 2014 και για δε τους παρόχους εκπαίδευσης από τις 20 Οκτωβρίου έως τις 10 Νοεμβρίου 2014, ενώ η διάρκεια υλοποίησης του προγράμματος θα είναι έως τις 31 Δεκεμβρίου 2016.

Η δράση περιλαμβάνει πρόγραμμα θεωρητικής άσκησης 100 ωρών, πρακτική άσκηση σε επιχειρήσεις του ιδιωτικού τομέα διάρκειας 300 ωρών, υπηρεσίες υποστήριξης και συμβουλευτικής καθοδήγησης από τον πάροχο κατάρτισης, πιστοποίηση των επαγγελματικών προσόντων που θα αποκτηθούν κατά τη διάρκεια του προγράμματος και εγγυημένη απασχόληση μετά την ολοκλήρωση του

προγράμματος, τουλάχιστον για το 25% των εκπαιδευθέντων για χρονικό διάστημα τουλάχιστον 2 συνεχών μηνών με ελάχιστες αποδοχές 25 ημερομίσθια ανά μήνα.

Η επιλογή των ανέργων και η εγγραφή τους στο Μητρώο Ωφελουμένων θα γίνει με μοριοδότηση βάσει κριτηρίων που αφορούν στην ηλικία του υποψηφίου, την διάρκεια συνεχόμενης ανεργίας, το ετήσιο φορολογητέο εισόδημα και την αποδεδειγμένη εργασιακή εμπειρία στα αντικείμενα του κλάδου που επιλέγει. Η μέγιστη προβλεπόμενη μοριοδότηση είναι 120 μόρια.

Οι κλάδοι στους οποίους θα αφορά το πρόγραμμα κατάρτισης είναι κατασκευαστικού-τεχνικού, διαχείρισης στερεών και υγρών αποβλήτων και νέων τεχνολογιών.

Ειδικά για την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου ο αριθμός των ανέργων που θα απορροφηθούν από το πρόγραμμα ανέρχεται σε 424 άτομα, εκ των οποίων, ανά κλάδο, είναι 255 στον κατασκευαστικό –τεχνικό, 77 στη διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων και 92 στον κλάδο νέων τεχνολογιών, με το συνολικό ποσόν της δαπάνης για την Περιφέρεια να ανέρχεται σε 2,856 εκ. ευρώ.

Πολιτική πρακτική

Και σε αυτή την ανακοίνωση προγράμματος του ΟΑΕΔ είναι εμφανής η ακολουθούμενη πολιτική λογική, που πέραν της πλασματικής μείωσης των δεικτών ανεργίας με μικρής χρονικής διάρκειας απασχόληση, επιχειρείται η αλλοίωση των εννοιών περί παροχής εργασίας, αλλά και των δικαιωμάτων που από αυτή εκπορεύονται.

Η αντικατάσταση της λέξης εργαζόμενος από την λέξη «ωφελούμενος», η οποία χρησιμοποιείται όλο το τελευταίο διάστημα στις εγκυκλίους, τις ανακοινώσεις και τις υπουργικές ρυθμίσεις, όπως επίσης και στα προγράμματα του ΟΑΕΔ, κάνει εμφανή τον τρόπο αντιμετώπισης του εργατικού δυναμικού.

Οι παρέχοντες έργο που ονομάζονται εργαζόμενοι και βρέθηκαν εξαιτίας της εφαρμογής συγκεκριμένων πολιτικών, υπό το βάρος μίας βαθιάς οικονομικής ύφεσης, στην θέση του ανέργου, πλέον αποκαλούνται «ωφελούμενοι», χαρακτηρισμός που υποδηλώνει την υποτέλεια που πρέπει να συνοδεύει όσους εντάσσονται στο εκάστοτε ολιγόμηνο πρόγραμμα.

Η παρεχόμενη εργασία συνοδεύεται από πενιχρές απολαβές, πολύ κατώτερες ακόμα και του βασικού μισθού, από απώλεια κάθε εργασιακού δικαιώματος, προσφέρεται για περιορισμένο χρονικό διάστημα και δεν προϋποθέτει κανένα εργασιακό μέλλον.

Αυτή επιχειρείται επικοινωνιακά να παρουσιαστεί ως «ωφέλεια» του ανέργου, υποβάλλοντας τεχνηέντως ότι θα πρέπει να αρκείται και να ικανοποιείται με όλα τα ανωτέρω.

Η υιοθέτηση των vouchers ειδικά για τους νέους ανέργους, οι οποίοι καλούνται μέσω αυτών των «επιταγών εργασίας» να προσφέρουν τις υπηρεσίες τους, έναντι «πινακίου φακής», αποτελούν το νέο πολιτικό εφεύρημα διαχείρισης, για περιορισμένο χρονικό διάστημα, της διογκούμενης και ανεξέλεγκτης πλέον ανεργίας, που στις νεαρές ηλικίες έχει φτάσει στο 60%.

Παράλληλα να σημειωθεί ότι η αποπληρωμή των εργαζομένων από τις επιχειρήσεις στις οποίες προσλαμβάνονται, μέσω των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, γίνεται στο τέλος του προγράμματος, όσους μήνες αυτό διαρκεί και όχι με μηναία καταβολή των αποδοχών τους.

Όσο δε παρέχεται η ευχέρεια στις μετέχουσες επιχειρήσεις να απασχολούν τους ανέργους ανάλογων προγραμμάτων, με μισθούς κατά πολύ χαμηλότερους του βασικού και χωρίς το βάρος των ασφαλιστικών εισφορών, αυτομάτως περιορίζεται ο αριθμός προλήψεων για να καλύψουν τις ανάγκες τους, ανοίγοντας την αγορά εργασίας.

Καταγγελίες για τα ΚΕΚ

Πόρτες κλειστές φαίνεται να συναντούν οι συνεχείς καταγγελίες για τον κερδοσκοπικό ρόλο των ΚΕΚ και την εκμετάλλευση των προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, αλλά και των ίδιων των ανέργων, ελέω πολιτείας.

Ήδη εκ μέρους των εργαζομένων του ΟΑΕΔ έχουν επισημανθεί οι αθέμιτες πρακτικές που ακολουθούνται από τις ιδιωτικές επιχειρήσεις των ΚΕΚ προς πάσα κατεύθυνση, όπως επισημάνθηκε και στις καταγγελίες της Ομοσπονδίας Υπαλλήλων του ΟΑΕΔ, χωρίς να έχει υπάρξει ακόμα εκ μέρους του αρμόδιου υπουργείου η λήψη σχετικής απόφασης, ενώ αντιθέτως δηλώσεις αρμοδίων έχουν επιρρίψει το βάρος της ευθύνης προστασίας στους ίδιους τους ανέργους.

Η Ομοσπονδία Υπαλλήλων ΟΑΕΔ στην καταγγελία της είχε μιλήσει για «κυνήγι ανέργων» και «εμπόριο ελπίδας» εκ μέρους των ΚΕΚ, που έχουν εγκατασταθεί έξω από τα Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης του ΟΑΕΔ, σε μία «αγωνιώδη προσπάθειά να προσεγγίσουν ανέργους με κάθε τρόπο, για τη δική τους επιχείρηση».

Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως «Τα «λεφτά από ότι φαίνεται είναι πολλά» και ο ανταγωνισμός μεταξύ τους, τους έχει εξωθήσει σε συμπεριφορές και πρακτικές που προσβάλουν κυρίως τους ίδιους τους ανέργους» και καλείται το Υπουργείο Εργασίας «να επανεξετάσει τη στάση του απέναντι στα ΚΕΚ και να σταματήσει να εκδίδει προγράμματα τύπου Voucher που απλώς στέλνουν πελάτες στα ΚΕΚ, χωρίς όφελος για τους ανέργους και με τεράστια ποσά να πηγαίνουν στους «ΚΕΚάρχες» αντί στους ανέργους».

Οι εργαζόμενοι του ΟΑΕΔ έχουν ήδη ζητήσει τη διαχείριση των πολιτικών απασχόλησης, καθώς ο Οργανισμός «απαρτίζεται από ένα έμψυχο δυναμικό με πείρα και γνώση επάνω στις τοπικές αγορές εργασίας», χωρίς τη διαμεσολάβηση των ΚΕΚ «ή εταιρειών διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού (γραφείων ευρέσεως εργασίας) επ’ αμοιβή».

Σημειώνουν δε πως «Πολιτική στη απασχόληση δεν μπορεί να υπάρξει με μεσάζοντες. Ας μας πουν πόσα χρήματα καρπώνονται αυτοί οι ιδιωτικοί φορείς για τον κάθε άνεργο ξεχωριστά που εντάσσουν στα προγράμματά τους, για να τους πούμε πόσες ουσιαστικές ενεργητικές πολιτικές (με ΑΜΕΣΟ αποτέλεσμα για τον άνεργο και την κοινωνία) θα μπορούσαμε να δημιουργήσουμε».