Προς νομιμοποίηση οι λιμένες των Μ. Κυκλάδων

Οι Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, με τις σημειώσεις από πλευράς του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κυκλάδων, εγκρίθηκαν ομόφωνα από το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου, για τις λιμενικές εγκαταστάσεις των νησιών στις Μικρές Κυκλάδες, με αποτέλεσμα αυτές να διανύουν ένα ακόμη θετικό βήμα προς τη νομιμοποίησή τους.

Τις Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τη νομιμοποίηση των λιμενικών εγκαταστάσεων στα νησιά της Δονούσας, της Σχοινούσας και του Κουφονησίου, ενέκρινε ομόφωνα το Περιφερειακό Συμβούλιο, υιοθετώντας τις παρατηρήσεις, που έγιναν εκ μέρους του Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κυκλάδων, κατά τη διάρκεια τις διαδικασίας γνωμοδότησης του συγκεκριμένου φορέα.

Δεδομένου, πως οι εν λόγω μελέτες έλαβαν ακόμη μία θετική γνωμοδότηση, “ανοίγει” ο δρόμος για τη νομιμοποίηση των λιμενικών εγκαταστάσεων στις Μικρές Κυκλάδες και κατά συνέπεια, θα μπορέσουν να πραγματοποιηθούν έργα για τη βελτίωση και τη συντήρησή τους, καθώς σε διαφορετική περίπτωση, κάθε παρέμβαση σε μη αδειοδοτημένο περιβαλλοντικά έργο, απαγορεύεται.

Ο Φορέας δίνει “πράσινο φως” στο λιμάνι της Σχοινούσας, γνωμοδοτεί θετικά, με την προϋπόθεση να συμπληρωθεί ο φάκελος της μελέτης για το λιμάνι της Δονούσας, ενώ σχετικά με το λιμένα του Κουφονησίου ο ΦΔΠΠ Κυκλάδων προτείνει αυτή να επανυποβληθεί, καθώς διαπίστωσε σημαντικές ελλείψεις στο φάκελο.

Αξίζει να σημειωθεί, πως τα τρία λιμάνια μελετώνται ιδιαίτερα, καθώς στις ΜΠΕ τους, περιλαμβάνονται προστατευόμενες περιοχές του Δικτύου Natura 2000 και συγκεκριμένα η περιοχή «Μικρές Κυκλάδες: Ηρακλειά, Σχοινούσα, Κουφονήσια, Κέρος, Αντίκερος και θαλάσσια ζώνη», η οποία αποτελεί Ειδική Ζώνη Διατήρησης, όπως και η περιοχή «Μικρές Κυκλάδες, βορειοανατολική Αμοργός, ανατολικές ακτές Δονούσας, γύρω νησίδες και θαλάσσια περιοχή», που αποτελεί Ζώνη Ειδικής Προστασίας.

Λιμένας Σχοινούσας

Ο λιμένας της Σχοινούσας εξυπηρετεί Ε/Γ-Ο/Γ πλοία, ωστόσο λόγω έλλειψης άλλης λιμενικής υποδομής στο νησί, το λιμάνι χρησιμοποιείται επίσης για την εξυπηρέτηση αλιευτικών σκαφών, ενώ περιστασιακά εξυπηρετούνται και τουριστικά σκάφη κατά τους θερινούς μήνες.

Οι υφιστάμενες προς νομιμοποίηση λιμενικές εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν τον επιβατικό λιμένα Σχοινούσας, όπου το κύριο μέτωπο του κρηπιδώματος χρησιμοποιείται για την πρυμνοδέτηση Ε/Γ-Ο/Γ πλοίων ενώ το υπόλοιπο κρηπίδωμα χρησιμοποιείται για την εξυπηρέτηση αλιευτικών σκαφών, όπως και ένα μικρότερο κρηπίδωμα το οποίο βρίσκεται βορειότερα και εξυπηρετεί μικρά αλιευτικά σκάφη.

Η περιοχή του λιμένα έχει εξομοιωθεί με χερσαία ζώνη λιμένα, οπότε και περιήλθε στην αρμοδιότητα του ΔΛΤ Νάξου. Επίσης, στη συγκεκριμένη περιοχή έχουν καθοριστεί οι οριογραμμές αιγιαλού και παραλίας.

Ο εν λόγω λιμένας είναι ζωτικής σημασίας, δεδομένου, ότι αποτελεί το μοναδικό σημείο ακτοπλοϊκής πρόσβασης στο νησί, επομένως είναι άμεσης προτεραιότητας ενέργεια η νομιμοποίησή του, καθώς και η συντήρηση και βελτίωσή του στο άμεσο μέλλον. Σε περιφερειακό και εθνικό επίπεδο δεν αναμένεται άμεση επίδραση καθώς το έργο είναι μικρό και τοπικού χαρακτήρα.

Οι περιβαλλοντικοί όροι, οι οποίοι είναι απαραίτητο να τηρηθούν καθώς αφορούν αποκλειστικά στη φάση λειτουργίας και στην ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων κατά τη διάρκεια αυτής, είναι οι εξής:

1. Τακτικός καθαρισμός του χερσαίου και υδάτινου περιβάλλοντος από τα απορρίμματα και απαιτούμενη συντήρηση των υποδομών, ώστε να διασφαλίζεται συνολικά ευπρεπής εικόνα του λιμένα

2. Πιστή εφαρμογή των προβλέψεων του εγκεκριμένου «Σχεδίου Έκτακτης Ανάγκης για την αντιμετώπιση περιστατικών ρύπανσης από πετρέλαιο και άλλες επιβλαβείς ουσίες»

3. Διαχείριση των στερεών αποβλήτων (ομοιαζόντων με τα οικιακά) στη ζώνη λιμένα

4. Διάθεση υγρών αποβλήτων στην ΕΕΛ του νησιού

5. Εφαρμογή μέτρων πυροπροστασίας

6. Έλεγχος ποιότητας θαλάσσιου ύδατος, σύμφωνα με το πρόγραμμα παρακολούθησης

Οι παράμετροι της περιβαλλοντικής παρακολούθησης που προτείνεται να παρακολουθούνται είναι οι μετρήσεις θορύβου, αλλά και ο έλεγχος ποιότητας του θαλάσσιου ύδατος κολύμβησης της ευρύτερης περιοχής του όρμου, όπου βρίσκεται το λιμάνι. Ενδεικτικά και όχι περιοριστικά, προτείνονται τρία σταθερά σημεία δειγματοληψίας, ενώ κατ' ελάχιστο προτείνεται να ελέγχονται παράμετροι όπως θερμοκρασία, pH, διαλυμένο οξυγόνο, χρωματισμός, κωλοβακτηριειδή, αιωρούμενα στερεά, πετρελαϊκοί υδρογονάνθρακες, μέταλλα κ.α.

Λιμένας Δονούσας

Με στόχο την περιβαλλοντικά άρτια λειτουργία των λιμενικών εγκαταστάσεων της Δονούσας, ο ΦΔΠΠ Κυκλάδων γνωμοδότησε θετικά, υπό την αίρεση της υλοποίησης και τήρησης των περιβαλλοντικών όρων που διατυπώνει.

Οι Περιβαλλοντικοί Όροι που ο ΦΔΠΠΚ ζητά να τηρούνται αφορούν, μεταξύ άλλων στα παρακάτω:

1. Στη συγκεκριμένη περιοχή έχουν καθοριστεί οι οριογραμμές Αιγιαλού και Παραλίας, ωστόσο τα όρια αυτά στη χερσαία ζώνη λιμένα δεν αποτυπώνονται στο τοπογραφικό διάγραμμα της περιοχηής, που συνοδεύει τη συγγραφή της ΜΠΕ, ενώ αναφέρεται ότι η Κτηματική Υπηρεσία έχει διατυπώσει την ανάγκη επανακαθορισμού. Επομένως, ο ΦΔΠΠΚ ζητά να αποσαφηνιστεί η άποψη της Κτηματικής Υπηρεσίας, για επανακαθορισμό, αν αυτός εκκρεμεί, ή η διαδικασία έχει ολοκληρωθεί.

2. Οι περιοχές και τα προστατευτέα είδη περιγράφονται από το οικοσκόπιο. Σύμφωνα με τον ΦΔΠΠΚ θα ήταν προτιμότερο αυτές να έχουν ως πηγή αναφοράς τους χάρτες του ΥΠΕΝ και του ΕΚΒΥ.

3. Εφόσον πρόκειται για υφιστάμενο έργο, τα αντιρρυπαντικά μέτρα για τη φάση λειτουργίας πρέπει τουλάχιστον να περιγραφούν, καθώς υπάρχουν προστατευτέα είδη που απέχουν περίπου 250μ. από το λιμάνι και είναι απαραίτητο να καθοριστεί ο τρόπος αντιμετώπισης ενδεχόμενου ατυχήματος ρύπανσης

4. Θα πρέπει να ενσωματωθούν στη μελέτη αναλυτικά (μηνιαία και ετήσια) ανεμολογικά στοιχεία της περιοχής, ώστε να τεκμηριωθεί η διαστασιολόγηση του έργου από τον προβλεπόμενο κρατικό φορέα (ΕΜΥ) και από σταθμό πλησίον της περιοχής

5. Τέλος, είναι απαραίτητο να εκπονηθεί ακτομηχανική μελέτη και ωκεανογραφική μελέτη για να εκτιμηθεί η διαστασιολόγηση και η αντοχή του λιμένα στον κυματισμό.

Λιμένας Κουφονησίου

Ο λιμένας του Κουφονησίου εξυπηρετεί Ε/Γ-Ο/Γ πλοία, καθώς και αλιευτικά και τουριστικά σκάφη. Προς εγκατάσταση της αποτελεσματικότερης προστασίας του λιμένα έγινε εκβάθυνση της λιμενολεκάνης στο ενιαίο βάθος -5 μέτρα, έργα προστασίας της υφισταμένης προβλήτας από τεχνικούς ογκόλιθους και υλικά επίχωσης τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα τη διαπλάτυνση αυτού καθώς και του παραλιακού κρηπιδώματος, όπως επίσης και ύφαλα έργα της υφιστάμενης προβλήτας από σκυρόδεμα, πλάκα προστασίας ποδός και λιθοροπή.

Ο ΦΔΠΠΚ δεν ήταν δυνατό να διαμορφώσει γνώμη με τα διαθέσιμα στοιχεία, ενώ σημειώνει ότι θα γνωμοδοτήσει θετικά ως προς τη ΜΠΕ για τη λειτουργία των υφιστάμενων λιμενικών εγκαταστάσεων του Κουφονησίου, εφόσον διορθωθεί και συμπληρωθεί η μελέτη, έτσι ώστε να επανυποβληθεί για αξιολόγηση, διότι οι βασικές ελλείψεις που αναφέρονται παρακάτω αποτελούν σημαντικά στοιχεία για τη μελέτη.

Από τον Φορέα Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών Κυκλάδων προτείνονται τα εξής:

1. Να αποτυπωθούν τα όρια αιγιαλού και παραλίας της χερσαίας ζώνης του λιμένα στο τοπογραφικό διάγραμμα, και να διαπιστωθεί αν η Κτηματική Υπηρεσία έχει διατυπώσει ανάγκη επανακαθορισμού των ορίων.

2. Να περιγραφούν τα αντιρρυπαντικά μέτρα για τη φάση λειτουργίας του λιμένα, καθώς επίσης υπάρχουν προστατευτέα είδη που απέχουν από το λιμάνι περίπου 250μ.

3. Ανεξάρτητα από το αν έχει αναρτηθεί ή όχι ο δασικός χάρτης και αν υπάρχουν δασικές εκτάσεις χαρακτηρισμένες, θα καθοριστούν από τις καθ' ύλη αρμόδιες Δασικές Υπηρεσίες εφόσον υπάρχουν δεδομένα και σαφώς όχι από το οικοσκόπιο

4. Είναι απαραίτητο να γίνει καθορισμός των υδατορεμάτων στην περιοχή, επίσης, είναι σημανιτκό να γίνει προκαταρκτική εκτίμηση πλημμυρικής επικινδυνότητας

5. Να διευκρινιστεί και να διερευνηθεί το περιβαλλοντικά αδειοδοτημένο λιμάνι που βρίσκεται σε κοντινή απόσταση από το Έργο, τι είδους επιπτώσεις θα έχει, δεδομένου ότι η περιοχή είναι στο δίκτυο Νatura 2000

6. Θα πρέπει να αποδειχτεί με κατάλληλη μελέτη αν έχει υπολογιστεί η στερεο-μεταφορά ιζημάτων που ενδέχεται να υπάρχει προς την προβλήτα λόγω κυματισμού

7. Επίσης, θα πρέπει να ενσωματωθούν τα ανεμολογικά στοιχεία της περιοχής, από την ΕΜΥ και με στοιχεία από κοντινό σταθμό ή από το σταθμό του Εθνικού Αστεροσκοπείου που λειτουργεί στην περιοχή.

8. Και για το λιμάνι του Κουφονησίου είναι απαραίτητο να εκπονηθούν ακτομηχανική και ωκεανογραφική μελέτη, ώστε να εκτιμηθεί η αντοχή του λιμένα στον κυματισμό.