Κινητοποιήσεις των σμυριδεργατών και της τοπικής κοινωνίας της Νάξου ενάντια στην αόριστη και αβάσιμη απόφαση του ΥΠΕΝ, που δεν επιτρέπει φέτος την εξόρυξη σμύριδας

Κάθετα απέναντι στην επικίνδυνη “μπλόφα”

Αγώνα, προκειμένου τα ορυχεία σμύριδας της Νάξου να συνεχίσουν και φέτος να λειτουργούν, αλλά και να μην ανοιχτεί ο δρόμος για την πλήρη αναστολή της λειτουργίας τους, δίνουν οι σμυριδεργάτες, σε συνεργασία με το Δήμο Νάξου και Μικρών Κυκλάδων.

Δεδομένου, ότι τα ορυχεία δε διαθέτουν τυπική άδεια λειτουργίας, η λειτουργία τους αδειοδοτείται σε ετήσια βάση από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, στου οποίου την ευθύνη και ανήκουν, όπως επίσης και το παραγόμενο προϊόν.

Παρά το γεγονός, ότι τα τελευταία χρόνια, από το Υπουργείο δινόταν η άδεια εξόρυξης σμύριδας, για λίγες περίπου ημέρες, φέτος, με απόφαση του αρμόδιου Υπουργού, κ. Κωστή Χατζηδάκη, εκδόθηκε απόφαση, στην οποία δεν αναφέρεται πουθενά ο όρος “εξόρυξη”, ενώ οι εργάτες ορίζεται, ότι θα εργαστούν στον τομέα της διαλογής της ήδη εξορυγμένης σμύριδας, που υπάρχει σε αποθήκες του Δημοσίου, στην περιοχή Καμπί Απειράνθου.

Ειδικότερα, μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι:

«1. Επιτρέπεται η εργασία διαλογής ήδη εξορυγμένης σμύριδας, η οποία δεν έχει παραληφθεί από το Δημόσιο για λόγους μη κατάλληλης ποιότητας (Α ́ ή Β ́).

2. Επιτρέπεται η εργασία διαλογής ήδη εξορυγμένης σμύριδας, η οποία έχει αποτεθεί εντός της Αποθήκης του Δημοσίου στο Καμπί Απειράνθου, αλλά έχει απορριφθεί για λόγους μη κατάλληλης ποιότητας (Α ́ ή Β ́).

3. Καλούνται όλοι εγγεγραμμένοι στο Μητρώο Σμυριδεργατών Νάξου να προσέλθουν στην Αποθήκη του Δημοσίου στο Καμπί Απειράνθου και αφού προβούν σε εργασίες διαλογής ή μεταφοράς και απόθεσης σμύριδας, να παραδώσουν στο Γραφείο Σμυριδωρυχείων Νάξου την απαιτούμενη για την ασφάλισή τους ποσότητα».

Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε από τους εκπροσώπους των σμυριδεργατών που βρέθηκαν στην αίθουσα του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, αφενός η ποσότητα που βρίσκεται στις αποθήκες στο Καμπί έχει παραδοθεί στο Δημόσιο και έχει πωληθεί ήδη σε ιδιώτη και αφετέρου, υπάρχουν ειδικοί υπάλληλοι για τη διαλογή της σμύριδας, που δεν αποτελεί αρμοδιότητα των σμυριδεργατών, οι οποίοι εργάζονται για την εξόρυξή της. Επιπλέον τονίστηκε, ότι ακόμη και η άλλη επιλογή, που δίνεται μέσω της απόφασης, η διαλογή ήδη εξορυγμένης σμύριδας η οποία όμως δεν έχει παραληφθεί από το Δημόσιο, για λόγους μη κατάλληλης ποιότητας, θα ζημιώσει το ίδιο το Δημόσιο, εφόσον η πώληση χαμηλής ποιότητας σμύριδας, θα πλήξει το προϊόν.

Μόνιμη λύση η διεκδίκηση αδειοδότησης των ορυχείων

Ανοίγοντας το ζήτημα στη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, ο Δήμαρχος Νάξου & Μικρών Κυκλάδων, κ. Δημήτρης Λιανός, υποστήριξε με ιδιαίτερη θέρμη, πως ο Υπουργός εξέδωσε αυτή την απόφαση προκειμένου να μη μείνουν ανασφάλιστοι και άνεργοι οι εργαζόμενοι και να προασπιστεί η λειτουργία των ορυχείων, υποστηρίζοντας, ότι ενώ υπάρχει ξεκάθαρα εκπεφρασμένη βούληση, τόσο από την προηγούμενη, όσο και από τη νυν πολιτική ηγεσία του υπουργείου, οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου, έχουν ταχθεί κάθετα κατά της εξόρυξης της σμύριδας, αλλά και κατά της λειτουργίας των ορυχείων, χαρακτηρίζοντας “γνωστά” τα ζητήματα με τους υπηρεσιακούς παράγοντες, τα οποία τα έχουν αντιμετωπίσει οι εκπρόσωποι των εργατών, ο Δήμος και η Περιφέρεια, στα οποία όπως δήλωσε δεν ήθελε να αναφερθεί εκτενώς.

Όπως τόνισε, απαιτούνται συντονισμένες και ομόθυμες ενέργειες από τους εμπλεκόμενους φορείς (Δήμος, Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, Σωματείο Σμυριδεργατών, λοιποί τοπικοί φορείς), προκειμένου να υπάρξει θετική τελική έκβαση στο ζήτημα.

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας του Δημοτικού Συμβουλίου Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, κ. Λεονάρδος Χατζηανδρέου, σημείωσε, ότι «η απόφαση δε λέει για άνοιγμα των ορυχείων. Μιλά για κάποιες δουλειές, οι οποίες θα γίνουν έξω από τα ορυχεία. Εκτιμώ ότι αυτό είναι μία μεγάλη παγίδα, στην οποία μπορεί να πέσουμε, αν δεχτούμε αυτήν εδώ την απόφαση».

Ο κ. Χατζηανδρέου υπογράμμισε, πως «το ζήτημα είναι καθαρά πολιτικό. Δεν έχει να κάνει με το αν θα μπούμε ή δεν θα μπούμε μέσα στα ορυχεία. Αν δεν μπούμε στα ορυχεία φέτος, πολύ φοβούμαι ότι δεν θα μπούμε ούτε του χρόνου. Νομίζω ότι πρέπει να ασκήσουμε πίεση στην πολιτική ηγεσία, όπως είχε ασκηθεί και πέρσι, όταν ελήφθη μία απόφαση για την ολιγοήμερη λειτουργία των ορυχείων – λίγες ημέρες μεν, αλλά με απόφαση του αρμόδιου τότε υπουργού. [...] Έτσι και φέτος, να ασκήσουμε πίεση στον κ. Χατζηδάκη να βάλει εκείνος την υπογραφή του σε μία αντίστοιχη απόφαση, αφού οι υπηρεσιακοί παράγοντες αρνούνται. Διαφορετικά, δεν θα έχουμε καλά ξεμπερδέματα με την ιστορία αυτή».

Τέλος επεσήμανε έντονα, ότι ο Δήμος οφείλει να πιέσει προς πάσα κατεύθυνση ώστε «να πάψει να υπάρχει πια αυτό το καθεστώς ομηρίας με τη μη αδειοδότηση των ορυχείων. Πρέπει τα ορυχεία, που είναι ευθύνη του Υπουργείου, να αδειοδοτηθούν, ώστε να μη μπαίνουμε στη διαδικασία, κάθε χρόνο να έχουμε τα ίδια και τα ίδια».

Επίσης, ο δημοτικός σύμβουλος, κ. Γιάννης Μαράκης τόνισε, ότι οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου «δεν πρόκειται να βάλουν ποτέ – αν δεν πιεστούν πολιτικά – την υπογραφή τους για τη λειτουργία ενός ορυχείου, που δεν έχει άδεια», σημειώνοντας, πως το Δ.Σ., έχει διπλή ευθύνη «αφενός να σας στηρίξει στις κινητοποιήσεις σας, για το αναφαίρετο δικαίωμά σας να συνεχίσετε τη δουλειά σας, αλλά και να ξεκινήσει ενέργειες, για να λήξει αυτή η ομηρία σας», δηλαδή τα ορυχεία να αποκτήσουν τυπική άδεια λειτουργίας.

Συμφωνώντας και ο επικεφαλής της ελάσσονος μειοψηφίας, κ. Βασίλης Βρούτσης, τόνισε πως η Νάξος δεν θα πρέπει να ακολουθεί τις εξελίξεις, όπως κάθε χρόνο, αλλά να ενεργοποιηθεί προκειμένου να τις επηρεάσει, προτείνοντας εκτός από τις όποιες κινήσεις γίνουν για την προσωρινή λειτουργία των ορυχείων και την εξόρυξη σμύριδας, να συσταθεί επιπλέον μία επιτροπή, η οποία να επιδιώξει να λύσει το ζήτημα οριστικά.

Επικίνδυνο δόλωμα” η απόφαση

Λαμβάνοντας το λόγο ο πρόεδρος του σωματείου σμυριδεργατών, κ. Νίκος Κουμερτάς, υποστήριξε, πως «η απόφαση του κ. Υπουργού, είναι μία “μπλόφα”», καθώς δεν είναι δυνατόν οι σμυριδεργάτες να προχωρήσουν στη διαλογή του ήδη ζυγισμένου και πωλημένου προϊόντος, αφού όπως τόνισε λίγο αργότερα, ότι «η ποσότητα σμύριδας που βρίσκεται στην αποθήκη στο Καμπί είναι αγορασμένη από το κράτος και έχει πωληθεί σε ιδιώτη».

«Πιστεύουμε όλοι οι σμυριδεργάτες, ότι πρόκειται για μία “μπλόφα” του κ. Υπουργού, είτε για να μας “ξεφορτωθεί” ή να βγάλει από πάνω του το θέμα», σημείωσε, ενώ επανέλαβε, ότι «περιμένουμε μία απόφαση, που θα μιλά για το άνοιγμα των ορυχείων».

Στο ίδιο μήκος κύματος, ο πρώην πρόεδρος του σωματείου, κ. Μιχάλης Πάσουλας, ανέφερε, ότι «η απόφαση του Υπουργού μας βρίσκει πέρα για πέρα αντίθετους, όλους. [...] Μας πέταξαν το δόλωμα, δεν θα ανοίξουν φέτος τα ορυχεία, και από του χρόνου σταματάει η λειτουργία και τελείωσε το “παιχνίδι” για όλη την ορεινή Νάξο», υπογραμμίζοντας, πως ο αγώνας των σμυριδεργατών θα συνεχιστεί με κινητοποιήσεις, για την ανατροπή της απόφασης.

Σε ερώτηση του Προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου, όσον αφορά στο γιατί οι υπηρεσιακοί παράγοντες του Υπουργείου τόσα χρόνια εμμένουν κάθετα στην άποψή τους για μη λειτουργία των ορυχείων, εκπρόσωπος των σμυριδεργατών τόνισε, ότι αφορμή έχει σταθεί ένα ατύχημα που είχε σημειωθεί στο χώρο των ορυχείων, το οποίο ωστόσο δεν μπορεί να χαρακτηριστεί εργατικό, καθώς σημειώθηκε σε ημέρα αργίας, στον περιβάλλοντα χώρο, ενώ δεν δόθηκε ποτέ αποζημίωση στην οικογένεια του εργάτη. Όπως σημείωσε, οι υπηρεσιακοί παράγοντες έχοντας ως αφορμή το συγκεκριμένο ατύχημα, κρίνουν πως η λειτουργία των ορυχείων είναι επικίνδυνη. Ωστόσο, ευλόγως αναρωτήθηκε, γιατί εφόσον αυτοί οι ίδιοι υπηρεσιακοί παράγοντες, που επισκέπτονται τα ορυχεία πάνω από μία δεκαετία και έχουν διαπιστώσει, όπως υποστηρίζουν, επικινδυνότητα, δεν έχουν μεριμνήσει για την εκπόνηση κάποιας μελέτης και συνεπώς εργασιών, για τον εκσυγχρονισμό και την αποκατάστασή τους, ώστε να μπορεί η λειτουργία τους να γίνεται νόμιμα, αδιάλειπτα και με ασφάλεια.

Ο ίδιος συμπλήρωσε, πως κάθε χρόνο, οι υπηρεσιακοί παράγοντες βρίσκουν και μία δικαιολογία προκειμένου δυσκολέψουν την προσωρινή αδειοδότηση λειτουργίας των ορυχείων, ενώ στο αίτημα των ορυχείων να υπάρχει επιβλέπων μεταλλειολόγος από το Υπουργείο, που να διασφαλίζει την ασφαλή λειτουργία τους, όπως γινόταν σε προηγούμενα χρόνια, δεν ανταποκρίθηκαν.

Επιπλέον, ακούστηκε και η άποψη, πως δεν τίθενται ξεκάθαροι λόγοι, προκειμένου να ανασταλεί η λειτουργία των ορυχείων, ούτε οι εκάστοτε αποφάσεις “πατούν” σε κάποια νομική βάση.

«Είμαστε σμυριδεργάτες και δουλειά μας είναι να εξορύσσουμε το σμυρίγλι. Διαλογείς υπάρχουν διορισμένοι. Ο σμυριδεργάτης δεν έχει καμία δουλειά να διαλέγει το σμυρίγλι, που έχει ήδη παραδοθεί στο κράτος», ενημέρωσε ένας εκ των εκπροσώπων των εργατών.

Κόκκινη κάρτα” στο Υπουργείο

Ο πρόεδρος της Τοπικής Κοινότητας Κορώνου, κ. Γιάννης Κωνσταντάκης, δήλωσε τη στήριξή του σε όσα ανέφεραν οι εκπρόσωποι των σμυριδεργατών, ενώ έψεξε το Υπουργείο, για την ενημέρωση της τελευταίας στιγμής, σχετικά με τις βελτιωτικές παρεμβάσεις που απαιτούνται στα ορυχεία, ώστε να λειτουργήσουν, υπογραμμίζοντας, ότι τόσα χρόνια, καμία διοίκηση δεν έχει προβλέψει μία συνολική μελέτη για τη βελτίωσή τους.

Ο κ. Κωνσταντάκης πρότινε το ζήτημα να ανέλθει σε επίπεδο Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και να συσταθεί μία επιτροπή με τον Περιφερειάρχη, τον Έπαρχο, το Δήμαρχο, τους βουλευτές Κυκλάδων, αλλά και εκπροσώπους των εργατών, που να συναντηθούν με τον Υπουργό και να πιέσουν για το άνοιγμα των ορυχείων.

Παράλληλα, εξέφρασε και την ανησυχία, πως αν οι σμυριδεργάτες αποδεχτούν την απόφαση του ΥΠΕΝ, ενδεχομένως να λάβουν πολύ λιγότερα ένσημα, απ' ό,τι αν εργάζονταν στην εξόρυξη.

Διαμόρφωση απόφασης

Τέλος, ο Δήμαρχος συνηγόρησε στο γεγονός, ότι η λειτουργία των ορυχείων για λίγες ημέρες κάθε χρόνο δεν είναι αρκετή και ο Δήμος οφείλει να πιέσει σε αυτή την κατεύθυνση.

Σημειώνεται, πως η απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου, όπως εξήγησε ο Πρόεδρος, θα διαμορφωνόταν με τη συμπλήρωση των αποφάσεων, εκ μέρους των Τοπικών Κοινοτήτων της Ορεινής Νάξου, αλλά και του Σωματείου των σμυριδεργατών, ενώ συμπλήρωσε, πως θα καθίσταται σαφές, ότι το Δ.Σ. Του Δήμου Νάξου & Μικρών Κυκλάδων τάσσεται κατά της απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας, τάσσεται υπέρ του δημόσιου χαρακτήρα της διαχείρισης της σμύριδας, τόσο της εξόρυξης, όσο και της πώλησης και της ασφάλισης του προϊόντος, θα περιέχει αίτημα για άμεση λειτουργία των ορυχείων με σκοπό την εξόρυξη, ενώ οποιεσδήποτε παρατηρήσεις για βελτίωση της ασφάλειας, θα πρέπει να γίνουν από το νέο έτος, προκειμένου να έχουν ολοκληρωθεί έως το καλοκαίρι του 2020.

Παράλληλα θα τονίζονται τα προβλήματα που θα δημιουργηθούν στις ορεινές περιοχές της Νάξου και θα γίνεται αναφορά στο άρθρο 101 του Συντάγματος, ότι οι ιδιαιτερότητες των νησιών και των ορεινών περιοχών θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψιν από το νομοθέτη και τέλος θα τονιστεί, πως το ΔΣ στηρίζει τις κινητοποιήσεις των σμυριδεργατών, ενώ το κείμενο της απόφασης θα κοινοποιηθεί σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, υπηρεσιακούς και πολιτικούς, συμπεριλαμβανομένου του Υπουργού, της Περιφέρειας Ν. Αιγαίου και των βουλευτών του νομού.