Καταστροφή της μικρής ιδιοκτησίας

Την αλλαγή των διατάξεων του σχεδίου νόμου «Εκσυγχρονισμός Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας» του ΥΠΕΝ ζητά με υπόμνημά του ο Δήμος Τήνου, καθώς η ενδεχόμενη ψήφιση του νομοσχεδίου ως έχει, θα αποβεί καταστροφική για τη μικρή ιδιοκτησία.

Με ομοθυμία, εκ μέρους των παρατάξεων του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Τήνου, καταδικάζεται το σκεπτικό, με το οποίο συντάχθηκε το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και αφορά στο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό, χωρίς όμως να λαμβάνει υπόψιν τις ιδιομορφίες της νησιωτικής χώρας και δίνοντας την ευκαιρία στους μεγαλοεπενδυτές να “εισβάλλουν” στους οικισμούς και να αλλάζουν τη μορφολογία και το χαρακτήρα τους.

Η συζήτηση πραγματοποιήθηκε σε έκτακτη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, με τις παρατάξεις της μειοψηφίας να καυτηριάζουν το γεγονός, ότι ενώ υπήρχε χρόνος αντίδρασης, εφόσον το σχέδιο νόμου αναρτήθηκε προς διαβούλευση ήδη από τις 4 Αυγούστου, το θέμα ήλθε στο Δ.Σ. μία ημέρα πριν τη λήξη της, ήτοι στις 2 Σεπτεμβρίου.

Σοβαροί προβληματισμοί επί των διατάξεων του Σ/Ν

Την εισήγηση ανέλαβε ο Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου και αρχιτέκτων μηχανικός, κ. Πέτρος Μαρκουΐζος, ο οποίος και εργάστηκε προσωπικά μαζί με την Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Τήνου, προκειμένου να συνταχθούν οι επισημάνσεις και προτάσεις εκ μέρους του Δήμου.

Όπως ο ίδιος σημείωσε στην εισήγησή του, «καλούμαστε να λάβουμε μέρος στη δημόσια διαβούλευση για τη γνωμοδότηση σχετικά, τόσο με την αποτελεσματικότητα που πρεσβεύει ο εκσυγχρονισμός της χωροταξικής και πολεοδομικής νομοθεσίας, όσο και για επιμέρους ιδιαιτερότητες, στρεβλώσεις, ανακολουθίες ή αρνητικές επιπτώσεις που μπορεί να παρατηρηθούν ή να προβλεφθούν».

Επί της αρχής, σύμφωνα με τον πρόεδρο, «γίνεται ευρέως αποδεκτή η ανάγκη για τον Εκσυγχρονισμό της Χωροταξικής και Πολεοδομικής Νομοθεσίας, όμως επιβάλλεται κάθε νέα νομοθετική πρωτοβουλία να έχει θετικά αναπτυξιακό αλλά και κοινωνικό πρόσημο».

Σύμφωνα με τον ίδιο «εντύπωση προκαλεί η περίοδος στην οποία προωθήθηκε προς διαβούλευση. Οι τόσο κρίσιμες και αναγκαίες αποφάσεις, απαιτούν εκτεταμένη και σε βάθος μελέτη του σχεδίου νόμου και συζήτηση με φορείς και επιστημονικούς κλάδους. Στο μήνα της κορύφωσης της τουριστικής περίοδου στην Ελλάδα, με δύο προθεσμίες από νόμους που ταλαιπωρούν τον τεχνικό και επιστημονικό κλάδο να λήγουν 31/08 η δήλωση των τετραγωνικών (αν και καθυστερημένα παρατάθηκε για τις 30/09) και 30/09 η ρύθμιση των αυθαιρέτων, είναι τουλάχιστον άκομψο να δίνεται προς διαβούλευση μιας τέτοιας εμβέλειας σχέδιο».

Ο κ. Μαρκουΐζος εξέφρασε την παρατήρηση των φορέων, πως αν και αναφέρεται τόσο στην αιτιολογική έκθεση όσο και στο σχέδιο νόμου, πως στόχος είναι η αποθάρρυνση της δόμησης σε περιοχές στις οποίες δεν υπάρχει κάποια μορφή σχεδιασμού χρήσεων γης, ενώ αντιθέτως, ενισχύεται η δόμηση σε περιοχές οργανωμένης υποδοχής βιομηχανικών και τουριστικών δραστηριοτήτων, δεν διευκρινίζεται αν θα ισχύει και σε περιοχές που υπάρχουν χρήσεις γης όπως Ζώνες Οικιστικού Ελέγχου, τις οποίες έχει ορίσει ο Δήμος Τήνου.

«Σε μια περίοδο που επιδιώκεται η οικονομική ανάκαμψη της χώρας, φαίνεται πως απότομα, ακόμα και η αξιοποιήσιμη μικρή περιουσία του μέσου πολίτη, που μπορεί να γίνει γρανάζι στην παραγωγή της αναπτυξιακής και οικονομικής μηχανής χάνει την αξία της και καθίσταται αναξιοποιήσιμη. Ακόμα και σε μια μικρή αξιοποιήσιμη, έως σήμερα, περιουσία μπορεί να εργαστούν και να παράγουν αξία σε τοπικό επίπεδο, περισσότερα από 100 επαγγέλματα, προσφέροντας ζωή και οικονομική ανάσα στην τοπική κοινωνία, όπως τα επαγγέλματα του μεσίτη, του δικηγόρου, του συμβολαιογράφου, του φοροτεχνικού, των μηχανικών όλων των ειδικοτήτων, όλη η γκάμα των εργατοτεχνικών επαγγελμάτων, ακόμα και των εμπόρων», ανέφερε ο Πρόεδρος στην εισήγησή του.

Αντιθέτως, «στις μεγάλες, πριμοδοτούμενες επενδύσεις είναι σίγουρο πως ο ρόλος του τοπικού επαγγελματία θα παραγκωνιστεί, με αποτέλεσμα να κλονιστεί η τοπική οικονομία και η κοινωνική συνοχή».

Ακολούθως, τονίστηκε, πως στο σχέδιο νόμου και στα άρθρα για τις ρυθμίσεις για την εκτός σχεδίου δόμηση, παρατηρείται μια οριζόντια ομαδοποίηση των οδών με τις κατατάξεις σε κατηγορία Α ή Β, λαμβάνοντας ως θέσφατο πως όλες οι περιοχές της χώρας, η ηπειρωτική Ελλάδα με τη νησιωτική, έχουν τα ίδια γεωμορφολογικά χαρακτηριστικά, τις ίδιες ιδιαιτερότητες, τις ίδιες ανάγκες. Ο κ. Μαρκουΐζος υπογράμμισε, ότι «αυτό είναι ένα σημείο που πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπόψη από το νομοθέτη και να δοθεί ξεχωριστή κατεύθυνση ανά περιοχή δεδομένου των τοπικών χαρακτηριστικών.

Επιπλέον ο ίδιος υπογράμμισε, ότι «η αρχή της εμπιστοσύνης του πολίτη προς τη Διοίκηση θα πληγεί, αφού διαπιστώσει ο πολίτης πως ό,τι επένδυσε στη ζωή του για να δημιουργήσει την κοινωνική, οικογενειακή, επαγγελματική και οικονομική θέση του, σε μια νύχτα τα χάνει. Ο συνδυασμός δε των παραπάνω με την αρνητική πίεση στους μικροιδιοκτήτες δημιουργεί τη βεβαιότητα πως θα οδηγήσει σε μια νέα γενιά αυθαιρέτων, επιβαρύνοντας τελικά το περιβάλλον, και υποβαθμίζοντας αυτό που το σχέδιο νόμου προσπαθεί να προστατεύσει».

Πλήρης αγνόηση της αρχής της νησιωτικότητας

Λαμβάνοντας το λόγο ο Δήμαρχος Τήνου, κ. Γιάννης Σιώτος, σημείωσε επίσης την αντίθεσή του στις διατάξεις του σχεδίου νόμου, συνηγορώντας πως πρόκειται να έχει βλαβερές συνέπειες για τη μικρή και μεσαία ιδιοκτησία στο νησί. Επεσήμανε δε, πως ο διαθέσιμος χρόνος για τη διαβούλευση είναι πολύ μικρός (λιγότερο από ένας μήνας), για την μελέτη και διαμόρφωση προτάσεων, δεδομένου ότι πρόκειται για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, που θα αναδιαμορφώσει την εικόνα σχετικά με τη δόμηση σε όλη τη χώρα.

Από την πλευρά της μείζονος μειοψηφίας, ο επικεφαλής, κ. Παναγιώτης Κροντηράς, έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου, σχετικά με τις μεγάλες επενδύσεις που προωθεί το σχέδιο νόμου, τονίζοντας, ότι ένας μεγαλοεπενδυτής, θα μπορούσε να αγοράσει έναντι πινακίου φακής οικόπεδα, τα οποία θα καταστούν ουσιαστικά μη αξιοποιήσιμα από το Σ/Ν, να τα συνενώσει και να δημιουργήσει τερατώδεις σχετικά με το μέγεθος του νησιού επενδύσεις, με ζοφερές συνέπειες για την τοπική κοινωνία και οικονομία.

Παράλληλα, ο κ. Κροντηράς στηλίτευσε την απουσία μέριμνας για διαχωρισμό των διατάξεων για την ηπειρωτική και τη νησιωτική χώρα, εφόσον, όπως εξήγησε, η νησιωτικότητα, η πρόβλεψη δηλαδή της διαφορετικότητας των νησιωτικών περιοχών, είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη και επιβάλλεται να λαμβάνεται υπόψιν σε κάθε νομοθέτημα.

Τέλος ο επικεφαλής της μείζονος μειοψηφίας σχολίασε την απουσία από τη συνεδρίαση, εκπροσώπων των τοπικών ενδιαφερόμενων φορέων, όπως του Συλλόγου Μηχανικών, του Δικηγορικού Συλλόγου κλπ. Μάλιστα κάλεσε σε μαζικές και δυναμικές ενέργειες κατά της ψήφισης αυτού του σχεδίου νόμου, που όπως τόνισε θα οδηγήσει στην καταστροφή του νησιού, προτείνοντας επίσης να κληθούν οι βουλευτές Κυκλάδων να μην ψηφίσουν το Σχέδιο Νόμου, ή αν το ψηφίσουν να αναλάβουν την ευθύνη για τις επιπτώσεις που θα έχει στο νησί και τη νησιωτική χώρα γενικότερα.

«Να αποσυρθεί ως έχει»

Ο δημοτικός σύμβουλος, κ. Πέτρος Κουσουνάδης, εκ μέρους της δημοτικής κίνησης “Κοινό Τηνίων” της ελάσσονος μειοψηφίας, συμφώνησε πως το σχέδιο νόμου αποτελεί καταστροφή για το νησί της Τήνου, ωστόσο διαφώνησε με τις επισημάνσεις και προτάσεις που τέθηκαν προς ψήφιση, καθώς όπως ο ίδιος είπε χαρακτηριστικά «αυτό το νομοσχέδιο θα πρέπει να αποσυρθεί ως έχει», χαρακτηρίζοντάς το ως «ντροπή».

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και η τοποθέτηση του δημοτικού συμβούλου κ. Γιώργος Σανταμούρης, ο οποίος κι εκείνος τάχθηκε υπέρ της εξολοκλήρου απόσυρσης του νομοσχεδίου.

Όλοι οι εκπρόσωποι της μειοψηφίας, όπως και ο κ. Σανταμούρης, ζήτησαν τη σύσταση Επιτροπής Αγώνα, η οποία θα αναλάβει να πιέσει προς πάσα κατεύθυνση για την αποφυγή των ζοφερών επιπτώσεων που θα έχει η ψήφιση του σχεδίου νόμου ως έχει, όπως επίσης και την κινητοποίηση και ενημέρωση των πολιτών και τοπικών φορέων.

Ζητείται το “όχι” των βουλευτών

Τελικώς το Σώμα αποφάσισε κατά πλειοψηφία, πλην των κ.κ. Κουσουνάδη και Σανταμούρη, ζητώντας κατά προτεραιότητα:

1. Από τους βουλευτές Κυκλάδων να μην ψηφίσουν το σχέδιο νόμου και να ζητήσουν την απόσυρσή του ως καταστροφικό για τις τοπικές κοινωνίες και την περιουσία των πολιτών

2. Από την Περιφερειακή Ένωση Δήμων, την Κεντρική Ένωση Δήμων, το Δικηγορικό Σύλλογο Σύρου, τους μηχανικούς της Τήνου και γενικά όλους τους φορείς να ζητήσουν παράταση της δημόσιας διαβούλευσης έως 31 Οκτωβρίου, όπως είχε ζητηθεί με σχετικό έγγραφο του Δημάρχου Τήνου προς το ΥΠΕΝ, ενώ

3. Διαφορετικά να γίνουν δεκτές όλες οι τροποποιήσεις επί συγκεκριμένων άρθρων, όπως αναλυτικά εξηγήθηκαν και συμπεριλαμβάνονται στη σχετική απόφαση.