Σύγχρονα μέσα για την ανάδειξη της ιστορίας

Με πλούσιες δράσεις και σημαντικές πρωτοβουλίες είναι εμπλουτισμένο το πρόγραμμα των επετειακών εκδηλώσεων/δράσεων του Δήμου Αμοργού, για τα 200 χρόνια από την επανάσταση του Γένους (1821-2021).

Κατά την πρόσφατη συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Αμοργού, εγκρίθηκε ομόφωνα το πρόγραμμα δράσεων, που θα τιμήσουν τη 200στή επέτειο από την έναρξη της εθνικής απελευθέρωσης από τον Οθωμανικό ζυγό.

Όπως διαβεβαίωσε, κατά την εισήγησή του προς το Σώμα ο Δήμαρχος Αμοργού, κ. Ελευθέριος Καραΐσκος, βούληση της δημοτικής αρχής είναι, οι παράγοντες, που θα αναλάβουν την υλοποίηση των δράσεων και πρωτοβουλιών αυτών, να είναι Αμοργιανοί, ή με Αμοργιανή καταγωγή, προκειμένου το εγχείρημα να έχει πραγματική τοπική σημασία και διάσταση.

Στόχοι του προγράμματος, είναι η ανάδειξη της ιστορίας, η προβολή της Αμοργού, αλλά και το “άνοιγμα” ενός παραθύρου προς το μέλλον.

Τα προβλεπόμενα έργα

Πρώτιστο έργο, το οποίο αναφέρεται στο επετειακό πρόγραμμα του Δήμου, αφορά στη μετατροπή του παλιού Σχολαρχείου Αμοργού, σε Δημοτική Βιβλιοθήκη, ένα χρόνιο αίτημα της τοπικής κοινωνίας.

Σύμφωνα με τη σχετική εισήγηση, στο πλαίσιο ανάδειξης της υλικής και άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς της Αμοργού, εστιάζοντας στην περίοδο της Ελληνικής Επανάστασης, προτείνεται η καταγραφή, τεκμηρίωση και προώθηση του πολιτισμικού πλούτου του νησιού, της συμβολής του στην Ελληνική παιδεία και την ανάταση του Γένους, στον απόηχο της Επανάστασης, τη μέγιστη συμβολή του κλήρου στην ίδρυση ενός εκ των παλαιότερων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της ελεύθερης Ελλάδος και την ενημέρωση του κοινού για τους τρόπους αξιοποίησης/ανάπτυξης της πολύτιμης αυτής κληρονομιάς.

Στη Χώρα του νησιού, στο κτήριο όπου σήμερα στεγάζεται το ΕΠΑ.Λ. Αμοργού, λειτούργησε ένα από τα σημαντικότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της Ελλάδος, μνημείο ενθύμησης, πως η απελευθέρωση του Έθνους δεν περιορίστηκε μόνο στον ένοπλο αγώνα. Έλαβε, όπως και οι ανά τους αιώνες Ελληνικοί αγώνες, σημαντική πνευματική και πολιτισμική διάσταση. Μέγιστη ήταν η συμβολή του κλήρου στο έργο και συγκεκριμένα, της Ι.Μ. Παναγιάς Χοζοβιώτισσας, η οποία χρηματοδότησε την ανέγερση του σχολείου, αποδεικνύοντας έτσι έμπρακτα την ενεργή συμμετοχή της στην πνευματική ανάπτυξη του Έθνους και του πολιτισμού στο νησί.

Η πρόταση, στο πλαίσιο προβολής των έργων που υπάγονται στο πρόγραμμα “Αντώνης Τρίτσης”, αφορά στη χρήση σύγχρονων τεχνολογιών και εφαρμογών για την προώθηση του ιστορικού αυτού μνημείο, το οποίο βρίσκεται συνυφασμένο στον αγώνα για την πίστη, την παιδεία και την ελευθερία. Το βάρος της ιστορίας που φέρει το ιστορικό Γυμνάσιο, πολλώ δε μάλλον εφόσον πρόκειται να στεγάσει την Ιστορική Βιβλιοθήκη του νησιού, καθιστά απαραίτητη την τεκμηρίωση της ιστορίας του, την ανάδειξή του και την πολύτροπη αξιοποίησή του πολιτισμικά, εκπαιδευτικά και τουριστικά.

Το έργο περιλαμβάνει τρία υποέργα:

1) Κατασκευή Δημοτικής Βιβλιοθήκης στο κτήριο του παλαιού Σχολαρχείου (προϋπολογισμού 525 χιλ. Ευρώ)

2) Καταγραφή υλικού και ψηφιακή προβολή της Δημοτικής Βιβλιοθήκης (προϋπολογισμού 57.226 ευρώ)

3) Δράσεις ενημέρωσης και προβολής για τη Δημοτική Βιβλιοθήκη (προϋπολογισμού 37.200 ευρώ)

Στόχος του έργου είναι η στέγαση της αρχειακής συλλογής βιβλίων Ιωαννίδη, καθώς και άλλων ιδιωτικών συλλογών που έχουν δωριστεί στο Δήμο, η συγκέντρωση σε μία βιβλιοθήκη του διασκορπισμένου πλήθους βιβλίων στο νησί σε δημοτικές βιβλιοθήκες σε ένα χώρο κατάλληλο για την προστασία και τη διατήρησή τους, η καταγραφή και τεκμηρίωση των χιλιάδων βιβλίων της Δημοτικής Βιβλιοθήκης Χώρας Αμογού με στόχο την προβολή, την επιστημονική αξιοποίησή τους στην έρευνα και την εκπαίδευση, τη δημιουργία ενός ψηφιακή κέντρου διασύνδεσης της Βιβλιοθήκης με ψηφιακά “παραρτήματά” της σε άλλους οικισμούς του νησιού, αλλά και η δημιουργία ψηφιακού οπτικοακουστικού περιεχομένου για χρήση σε διαδικτυακές πλατφόρμες και τοπικά/εθνικά τηλεοπτικά δίκτυα.

Επιπλέον, στον τομέα των έργων, περιλαμβάνεται και η έκδοση επετειακού λευκώματος για τα 200 χρόνια από τον Αγώνα για την Ελευθερία και την Παιδεία στην Αμοργό. Πρόκειται για μία πολυτελή έκδοση με την ιστορική αξία της Αμοργού στην Επανάσταση, με αναφορά στο σχολείο, τη Μονή, τους αγωνιστές, τους δασκάλους, ημερομηνίες και γεγονότα – σταθμούς, πριν και μετά την επανάσταση, ενώ θα περιλαμβάνεται και αδημοσίευτο υλικό από τη Δημοτική Αρχειακή Συλλογή.

Η έκδοση θα στηρίζεται στη φιλολογική – ιστορική έρευνα της Νεκταρίας Πρασίνου, ενώ τη δημοσιογραφική επιμέλεια θα έχουν οι Μίνα Μαύρου και Αντώνης Κυρίκος.

Επιπλέον, προτείνεται και η έκδοση παιδικού βιβλίου – εικονογραφημένου παραμυθιού για την Αμοργό του 1821 και της ευρύτερης επαναστατικής περιόδου, με στόχο να μάθουν τα παιδιά της Αμοργού την ιστορία του νησιού, σχετικά με την πειρατεία, την Επανάσταση, τους αμοργιανούς αγωνιστές, την σημασία της Μονής, το πρώτο σχολείο και το αποτύπωμά τους στην παιδική ψυχή του παρόντος και του μέλλοντος.

Προτείνεται επίσης η παραγγελία 300 αντιτύπων του “Λαογραφικού Λεξικού της Αμοργού” του Μιχάλη Στρατουδάκη, τα οποία θα δωριστούν στους μαθητές των σχολείων της Αμοργού και των Μικρών Κυκλάδων.

Τέλος, στον τομέα αυτό, προτείνεται η προμήθεια και τοποθέτηση ενημερωτικών πινακίδων στην ιστορική κατοικία του Θεόδωρου Πάσσαρη, καθώς και σε ναούς και χώρους που φωτίζουν τις πτυχές του καθημερινού βίου των Αμοργιανών κατά την περίοδο της τουρκοκρατίας και αναδεικνύουν την ιστορική και πολιτιστική αξία της Αμοργού.

Εμβληματικές εκδηλώσεις

Στο πλαίσιο των εκδηλώσεων για την επέτειο της Επανάστασης, εντάσσονται η ονοματοδοσία της αίθουσας που στεγάζει την Αρχειακή Συλλογή Αμοργού, σε “Αίθουσα «Μάρκος Γαβράς»”, η πραγματοποίηση στο χώρο του παλιού Σχολαρχείου της εκδήλωσης «Η Αμοργός τιμά τους Δασκάλους της (από το 1829 έως σήμερα)», η εκδήλωση για την παρουσίαση του ειδικού λευκώματος (βλ. παραπάνω), τόσο στην Αμοργό, όσο και στην Αθήνα, αλλά και η συμμετοχή των μαθητών της Αμοργού σε όλες τις επετειακές εκδηλώσεις, σε συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς συλλόγους και τους συλλόγους γονέων.

Επιπλέον, προτείνεται η διοργάνωση της μουσικής – αφηγηματικής παράστασης «1821 Ένα ταξίδι στην ιστορία». Μεταξύ μουσικής και πρόζας εκτυλίσσεται η ιστορία της Επανάστασης, με την ορχήστρα 4 ατόμων του Βαγγέλη Σαραντίδη και του Γιάννη Νιάρχου, με βιολιά, λαούτα και κλαρίνα, να παρουσιάζει τραγούδια και μουσικές από την Ελλάδα του ξεσηκωμού, ενώ δύο ηθοποιοί να αφηγούνται τις ιστορικές στιγμές που καθόρισαν την πορεία του Αγώνα.

Περαιτέρω δραστηριότητες

Στο γενικό πλαίσιο του προγραμματισμού, αναφέρονται επίσης και επιμέρους δραστηριότητες και δράσεις, οι οποίες δεν έχουν εξειδικευτεί, όπως:

- Έχει ζητηθεί η συμμετοχή της Αμοργού στην πλωτή έκθεση «Εν Πλω» του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου, με χορηγία της Τράπεζας Πειραιώς

- Συμμετοχή του Δήμου στο έτος Κοινής Ιστορίας Ελλάδας – Ρωσίας

- Συμμετοχή του Δήμου Αμοργού στο πρόγραμμα της Γαλλικής Πρεσβείας και του Γαλλικού Ινστιτούτου Ελλάδος για τον εορτασμό των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση

- Φωτογραφική κάλυψη των εκδηλώσεων, προμήθεια και απονομή αναμνηστικών δώρων κλπ.