Επί τάπητος οι "Νησιωτικές Οικονομίες"

Με πλήθος σημαντικών εκδηλώσεων, εκθέσεων, αλλά και συζητήσεων, έχει ανοίξει τις πύλες της η Διεθνής Έκθεση Θεσσαλονίκης.

Μία τέτοια συζήτηση στρογγυλής τραπέζης πραγματοποιήθηκε χθες Τετάρτη 11 Σεπτεμβρίου στο εκθεσιακό περίπτερο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής, με συντονιστή τον γενικό γραμματέα Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Μανώλη Κουτουλάκη, αλλά και με τη διαδικτυακή συμμετοχή του προέδρου του Επιμελητηρίου Κυκλάδων, Γιάννη Ρούσσου.

Στη συζήτηση με θέμα «Νησιωτικές οικονομίες: προκλήσεις για την Εδαφική Συνοχή - Χαρακτηριστικά, προκλήσεις και συγκλίσεις για τη νέα Πολιτική Συνοχής της ΕΕ, μετά το 2027» συμμετείχαν, επίσης, ο καθηγητής Γιάννης Ψυχάρης, αντιπρόεδρος European Regional Science Association (ERSA), ο διευθυντής και πρόεδρος του Ινστιτούτου Περιφερειακής Ανάπτυξης, Δρ. Θοδωρής Τσέκερης, ο ερευνητής Α' στον τομέα «Οικονομική των Μεταφορών και Χωρική Ανάπτυξη», Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών (ΚΕΠΕ), ο κ. Γιώργος Αλεξάκης, αντιπρόεδρος της CRPM και εντεταλμένος σύμβουλος Ευρωπαϊκών Θεμάτων, Περιφέρεια Κρήτης, ο κ. Βαγγέλης Μυρσινιάς, αντιπρόεδρος INSULEUR και πρόεδρος Επιμελητηρίου Λέσβου-Λήμνου.

Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι νησιωτικές οικονομίες, όπως η γεωγραφική τους απομόνωση και η περιορισμένη πρόσβαση, η εξάρτηση από συγκεκριμένους τομείς της οικονομίας όπως ο τουρισμός, το κόστος της επιχειρηματικότητας σε σχέση με την  ηπειρωτική Ελλάδα, η έλλειψη υποδομών, η τουριστική ανάπτυξη με όρους βιωσιμότητας και βεβαίως οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, συζητήθηκαν και αναλύθηκαν από τους ομιλητές.

Πιο συγκεκριμένα, ο πρόεδρος του Επιμελητηρίου Κυκλάδων έθεσε το θέμα του αυξημένου κόστους υπηρεσιών, όπως η ενέργεια, η υγεία, η εκπαίδευση, οι μεταφορές, που είναι υψηλότερο στις νησιωτικές περιοχές λόγω της απόστασης.

Έθεσε ακόμα το θέμα της έλλειψης υποδομών, όπως οι λιμενικές εγκαταστάσεις, ενώ αναφέρθηκε στο ζωτικό ζήτημα της ακτοπλοϊκής διασύνδεσης, ειδικά στις γραμμές Δημοσίου Συμφέροντος (άγονες γραμμές) όπου απαιτείται σημαντική αναβάθμιση των πλοίων αλλά και ριζικός επανασχεδιασμός των δρομολογίων.

Επίσης, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα νησιά των Κυκλάδων στην ψηφιακή αναβάθμισή τους, καθώς το περιορισμένο δίκτυο υποδομών και η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού καθιστούν πιο δύσκολη την προσαρμογή τους στα νέα ψηφιακά δεδομένα.

Τέλος, ο κ. Ρούσσος έθεσε το θέμα της εποχικότητας του τουρισμού, ο οποίος λόγω έλλειψης χωροταξικών σχεδίων αλλά και γενικότερα ενός στρατηγικού σχεδιασμού σύμφωνα και με τη φέρουσα ικανότητα του κάθε νησιού, δημιουργεί δυσκολίες στα νησιά ως προς την ομαλή λειτουργία όλων των οικονομικών και κοινωνικών δραστηριοτήτων όλο τον χρόνο.

Από την πλευρά του, ο γενικός γραμματέας του Υπουργείου, Μανώλης Κουτουλάκης αναφέρθηκε στην Πολιτική Συνοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ένα βασικό εργαλείο για τη μείωση των ανισοτήτων μεταξύ των περιφερειών της ΕΕ και την προώθηση της οικονομικής, κοινωνικής και εδαφικής συνοχής. Μετά το 2027, όταν θα τεθεί σε ισχύ το νέο πλαίσιο προγραμματισμού, αναμένονται αρκετές προκλήσεις και δυνατότητες σύγκλισης για τις νησιωτικές οικονομίες και την ευρύτερη πολιτική συνοχής. 

Μεταξύ αυτών είναι η ενίσχυση της ανθεκτικότητας των νησιών απέναντι στην κλιματική αλλαγή, η υποστήριξη της ψηφιοποίησης των επιχειρήσεων και των δημόσιων υπηρεσιών, αλλά και της ανάπτυξης δικτύων υψηλών ταχυτήτων, η ενίσχυση της καινοτομίας μέσω νέων επιχειρηματικών μοντέλων, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, εκπαίδευσης και κοινωνικών υπηρεσιών και η διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδοτικά εργαλεία και κεφάλαια.