Στοχευμένες προτάσεις για την τουριστική ανάπτυξη

Η συζήτηση για το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό φαίνεται ότι αγγίζει όλα τα νησιά και φυσικά η Μύκονος δεν θα μπορούσε να μείνει εκτός αυτής της εξίσωσης. Έτσι κατά τη διάρκεια του πρόσφατου Δημοτικού Συμβουλίου, ακούστηκαν αναλυτικά οι θέσεις του Δήμου Μυκόνου.

Η σημαντική αυτή συζήτηση, πραγματοποιήθηκε, παρόντος του δημάρχου, Χρήστου Βερώνη, του χωρικού αντιπεριφερειάρχη Κυκλάδων, Γιώργου Λεονταρίτη, του αντιπεριφερειάρχη Πολιτισμού, Στέλιου Μπρίγγου, της γενικής γραμματέως του Δήμου, Πασχαλίνας Καπούλα, εκπροσώπων φορέων της Μυκόνου (Σωματείο Ξενοδόχων, Σύλλογος ενοικ. Δωματίων, Σωματείο επαγγ. Χώρας Μυκόνου, Σωματείο επιχ. εστίασης Μυκόνου κλπ) και αρκετών πολιτών.

Η εισήγηση και οι σκέψεις του Δήμου

Ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου, έδωσε το λόγο στον ειδικό συνεργάτη του δημάρχου, Παναγιώτη Ρήγα, ο οποίος εισηγήθηκε το 1ο θέμα της ημερήσιας διάταξης και έθεσε υπόψιν των μελών του Δ.Σ., τα ακόλουθα:

• Τόνισε την ιδιαίτερη σημασία που έχει η ολοκλήρωση και θεσμοθέτηση του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου για τον Τουρισμό στο μέτρο που υπηρετεί το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης, σύμφωνα με την εθνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία.

• Αναφέρθηκε στην ιστορία του ΕΧΠ για τον Τουρισμό και επεσήμανε ότι από το 2015 η Ελλάδα στερείται Χωροταξικού για τον Τουρισμό μετά την ακύρωση των προηγουμένων από το ΣτΕ, με αποτέλεσμα την εμφάνιση σοβαρών εκκρεμοτήτων ως προς τη χωρική διάρθρωση της τουριστικής δραστηριότητας.

• Διευκρίνισε ότι το ΕΧΠ για τον Τουρισμό έχει στρατηγικό χαρακτήρα και θέτει γενικές αρχές και κατευθύνσεις . Πρέπει να είναι συμβατό με το Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και να υπακούουν σε αυτό όλα τα υποκείμενα επίπεδα σχεδιασμού όπως π.χ. το ΕΠΣ.

• Ανέλυσε τη διαδικασία και τα κριτήρια κατηγοριοποίησης σε 5 κατηγορίες των περιοχών προορισμών της χώρας, με τη Μύκονο ,ως μία δημοτική ενότητα ,να εντάσσεται στο σύνολό της στην Α κατηγορία των υπεραναπτυγμένων περιοχών με το χαρακτηρισμό "Περιοχές Ελέγχου".

• Παρουσίασε τις κατευθύνσεις, τις υποχρεώσεις, τους περιορισμούς και τα κίνητρα που προβλέπει το ΕΧΠ για τον Τουρισμό στην κατηγορία Α των "Περιοχών Ελέγχου", ως προς τα τουριστικά καταλύματα ,το τουρισμό διαμοιρασμού , την εκπόνηση μελέτης φέρουσας τουριστικής ικανότητας και ΣΒΑΚ, την επιβολή "Πρασίνου" τέλους, την ενίσχυση των υποδομών, το καθορισμό της αρτιότητας για την ανέγερση τουριστικών εγκαταστάσεων έως τη θέσπιση του ΕΠΣ κλπ.

• Ενημέρωσε για τις ρυθμίσεις που αφορούν τις παράκτιες ζώνες, τους αρχαιολογικούς χώρους, τα μνημεία και τους ιστορικούς τόπους ,καθώς και τις προστατευόμενες περιοχές.

• Αναφέρθηκε στις κατευθύνσεις της χωρικής οργάνωσης και προώθησης των ειδικών μορφών τουρισμού καθώς και της υλοποίησης των αναγκαίων υποστηρικτικών υποδομών.

Ο λόγος στον δήμαρχο

Στη συνέχεια, τον λόγο έλαβε ο δήμαρχος, διευκρινίζοντας αρχικά ότι το θέμα ήρθε προς συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο με πρωτοβουλία του Δήμου, χωρίς να προβλέπεται από την νομοθεσία η παροχή γνώμης. Ενημέρωσε ότι προηγήθηκε συνεδρίαση και λήψη απόφασης για έκφραση γνώμης επί του θέματος, από το Περιφερειακό Συμβούλιο Νοτίου Αιγαίου, η οποία τον βρίσκει σύμφωνο και που τέθηκε υπόψη των μελών του Δημοτικού Συμβουλίου για να λάβουν γνώση. Αναφέρθηκε συνοπτικά στις ρυθμίσεις του ΕΧΠ για τον Τουρισμό και ειδικότερα σε αυτές που αφορούν στη Μύκονο, για να καταλήξει στη διατύπωση συνολικής πρότασης την οποία έθεσε υπόψη του Δημοτικού Συμβουλίου προκειμένου να ψηφιστεί και να αποτελέσει την απόφαση ψήφισμα του Σώματος για να σταλεί σε όλους τους αρμόδιους κρατικούς φορείς.

Οι προτάσεις του Δήμου Μυκόνου

Η πρόταση του δημάρχου, η οποία και ψηφίστηκε ομόφωνα, μετέπειτα, από το Δημοτικό Συμβούλιο έχει ως εξής:

1. Η θέσπιση οποιουδήποτε νέου ειδικού τέλους στον τουρισμό, που αφορά αποκλειστικά ή κατά κύριο λόγο μία χωρική διοικητική ενότητα (π.χ δήμος) να αποφασίζεται από το όργανο διοίκησης της συγκεκριμένης ενότητας (Δημοτικό Συμβούλιο), στα πλαίσια εξουσιοδοτικής διάταξης η οποία θα καθορίζει τους όρους και τις προϋποθέσεις επιβολής του. Το συγκεκριμένο ειδικό τέλος θα εισπράττεται από και αποκλειστικά υπέρ του φορέα και θα έχει ανταποδοτικό χαρακτήρα ,υπό την έννοια ότι θα χρηματοδοτεί έργα προγράμματα και υπηρεσίες που σχετίζονται και δικαιολογούν τους λόγους για τους οποίους επιβλήθηκε.

2. Η κατηγοριοποίηση των περιοχών- προορισμών που γίνεται με χωρικό επίπεδο αναφοράς τη δημοτική ενότητα, με ένα μόνο ουσιαστικά κριτήριο, αυτό της αναλογίας τουριστικών κλινών ανά 1000 στρέμματα , είναι πλημμελώς τεκμηριωμένη και ενέχει το στοιχείο της αυθαιρεσίας. Κατά αυτό τον τρόπο η Μύκονος, ως μία διοικητική ενότητα, εντάσσεται ολόκληρη στην κατηγορία Α (Περιοχές ελέγχου). Για το λόγο αυτό προτείνουμε, η κατηγοριοποίηση να μπορεί να τροποποιείται από τον πολεοδομικό σχεδιασμό του υποκείμενου επιπέδου (ΕΠΣ) μεταβάλλοντας το χαρακτηρισμό κατά 2 βαθμίδες σε επίπεδο διοικητικής υποενότητας (Δημοτική Κοινότητα Άνω Μεράς ) και αφού ληφθούν υπόψη περισσότερα του ενός κριτήρια.

3 . Η παροχή κινήτρων στην κατηγορία Α (Περιοχές ελέγχου) για τον εκσυγχρονισμό και την αναβάθμιση των υφιστάμενων τουριστικών καταλυμάτων σε 4/ή 5 αστέρια/ κλειδιά ,θα πρέπει να συνδυαστεί με την αλλαγή των ισχυουσών προδιαγραφών και κριτηρίων κατάταξης των τουριστικών καταλυμάτων στις πιο πάνω κατηγορίες ,δηλαδή η κατάταξη να γίνεται βάση κριτηρίων βιωσιμότητας και αξιολόγησης του περιβαλλοντικού και κοινωνικού τους αποτυπώματος και όχι αποκλειστικά με προδιαγραφές που σχετίζονται με τον όγκο, το μέγεθος, την χωρητικότητα ή τις λοιπές υποδομές.

4. Η ενίσχυση της επενδυτικής δραστηριότητας δεν πρέπει να εξαρτάται αποκλειστικά από την κατηγορία κατάταξης της περιοχής στην οποία χωροθετείται η επένδυση. Οι επενδυτικές δραστηριότητες πρέπει να αξιολογούνται αυτοτελώς με κριτήρια που υπηρετούν το στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης (ενεργειακή απόδοση, περιβαλλοντικό ,κοινωνικό αποτύπωμα κλπ.)

5. Οι ρυθμίσεις δεσμευτικού- κανονιστικού χαρακτήρα που αφορούν πολεοδομικής φύσεως ζητήματα όπως πχ η αρτιότητα, θα πρέπει να ρυθμίζονται στο πλαίσιο του υποκείμενου πολεοδομικού σχεδιασμού (Τοπικά και Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια) και όχι στο επίπεδο των Ειδικών Χωροταξικών Πλαισίων τα οποία είναι στρατηγικού χαρακτήρα και περιέχουν στόχους και γενικές κατευθύνσεις .

6. Η πρόβλεψη των 500 μέτρων για την παράκτια ζώνη στο σύνολο της χώρας, ηπειρωτικής και νησιώτικης, αποτελεί οριζόντια ρύθμιση και παραβλέπει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε συγκεκριμένης περιοχής ,όπως τα νησιά. Το ζήτημα αυτό θα πρέπει να αποτελεί αντικείμενο του εκπονούμενου Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου το οποίο θα λάβει υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε νησιού καθώς και τις ειδικές μελέτες που εκπονούνται για την παράκτια ζώνη.

7. Στις κατευθύνσεις χωρικής οργάνωσης των ειδικών μορφών τουρισμού και των τουριστικών υποδομών οι οποίες περιλαμβάνονται στο παρόν στο παρόν Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο και ειδικότερα στον Αθλητικό Τουρισμό, θα πρέπει να γίνεται σαφής αναφορά στα νησιά, με ανακαθορισμό του πλαισίου των κινήτρων για την ανάδειξη του αθλητικού τουρισμού σε αυτά.

8. Η αναφορά του Ειδικού Χωροταξικού Πλαισίου στην εκπόνηση μελετών εκτίμησης της "τουριστικής φέρουσας ικανότητας" από τον υποκείμενο σχεδιασμό, δηλαδή από το ΕΠΣ για τις "Περιοχές ελέγχου" όπως η Μύκονος, είναι ορθότερο να αντικατασταθεί από τον όρο "φέρουσα ικανότητα" καθώς αποκρίνεται καλύτερα στις ανάγκες τους σχεδιασμού.

Η θέση της Περιφέρειας

Στη συζήτηση που ακολούθησε, τον λόγο πήραν ο χωρικός αντιπεριφερειάρχης Κυκλάδων, Γιώργος Λεονταρίτης, ο αντιπεριφερειάρχης Πολιτισμού, Στέλιος Μπρίγγος, οι οποίοι επικεντρώθηκαν στην απόφαση του Περιφερειακού Συμβουλίου και ζήτησαν από το Δημοτικό Συμβούλιο να συμπεριλάβει και στη δική του απόφαση το αίτημα να συμπεριληφθεί στις μεταβατικές διατάξεις η πρόβλεψη ότι "για τουριστικές εγκαταστάσεις και επενδύσεις για τις οποίες έχει υποβληθεί σχετικός φάκελος με πλήρεις μελέτες προς κάθε αρμόδια αρχή, για έγκριση ή γνωμοδότηση να γίνεται με το ισχύον σήμερα Πλαίσιο και όχι με αυτόν που προβλέπει το ΕΧΠ για τον Τουρισμό που θα θεσμοθετηθεί". Ο δήμαρχος δήλωσε ότι θα συμπεριλάβει στο Σχέδιο της εισήγησης του τη συγκεκριμένη πρόταση.