Σε “ράγες” υλοποίησης η αποκατάσταση των πρώτων ταφικών μνημείων

Συμβασιοποιήθηκε προχθές, το έργο της διάσωσης των δύο πρώτων ταφικών μνημείων στη Σύρο, “γεννώντας” αισιοδοξία μετά από πολλές δεκαετίες, για να αποτελέσει - ως γεγονός -, την αφορμή ώστε να εκπονηθεί μελέτη αποκατάστασης όλων των υπολοίπων, στο Κοιμητήριο του Αγίου Γεωργίου.

Μετά από αρκετά εμπόδια και κόπο πολλών χρόνων, ο Δήμος θα καταφέρει να προχωρήσει στη διάσωση των μνημείων Γιαννίκογλου και Πρώιου, καθώς φέρουν μεγάλες φθορές. Πρόκειται για μία θετική εξέλιξη, με αφορμή την οποία έδωσε απαντήσεις ο πρόεδρος της Επιτροπής Ταφικών Μνημείων του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης, Δομένικος Σαγκινέτος, αναφορικά με το τι μέλλει γενέσθαι με τα μαυσωλεία του Κοιμητηρίου του Αγίου Γεωργίου.

Εκφράζοντας την απογοήτευσή του για το γεγονός πως το Υπ. Πολιτισμού δεν ανταποκρίνεται με αμεσότητα σε όποια προσπάθεια κι αν γίνεται, μίλησε για την αναγκαιότητα εκπόνησης μίας συνολικής μελέτης για τα ταφικά μνημεία και φυσικά για το θέμα της εξεύρεσης χρηματοδότησης.

Προβαίνοντας μάλιστα και σε μία σύγκριση για το γεγονός πως το Υπ. Πολιτισμού έχει συνδράμει τα μέγιστα για θέματα πολιτιστικής κληρονομιάς σε άλλα νησιά της Περιφέρειας, όπως στη Ρόδο και την Κω, εξέφρασε την απογοήτευσή του γιατί όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, - αφήνοντας αιχμές… -, “δεν έχουμε ένα δυνατό άτομο πάνω στο νησί, το οποίο να έχει επιρροή στην κεντρική διοίκηση”.

Πάντως, ξεκαθάρισε πως, από την πλευρά του, θα επιδιώξει να τεθεί συνολικά η διάσωση σε πρώτο πλάνο, με δεδομένο πως τα ταφικά μνημεία, έχουν ενταχθεί στην Ένωση Σημαντικών Κοιμητηρίων της Ευρώπης, από την περασμένη θητεία.

Παίρνουν τον δρόμο της αποκατάστασης τα δύο πρώτα

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της εφημερίδας, υπεγράφη προχθές η σύμβαση με τον ανάδοχο (εταιρεία Χαράλαμπος Σαχπατζίδης) για το έργο της αποκατάστασης των δύο πρώτων ταφικών μνημείων. Βάσει της έκπτωσης που έδωσε η εταιρεία, το ποσό είναι 380.000 ευρώ, ενώ ο αρχικός προϋπολογισμός ήταν 450.000 ευρώ. Για την έναρξη των εργασιών σε αυτά, απομένει να κλείσουν διαδικαστικά θέματα και να εγκρίνει η Τεχνική Υπηρεσία του Δήμου Σύρου – Ερμούπολης την ομάδα των συντηρητών που θα αναλάβουν το έργο της αποκατάστασης. Ως εκ τούτου, από τον Σεπτέμβρη θα αρχίσουν οι εργασίες και το χρονοδιάγραμμα θα είναι 12 μήνες. Ο Δήμος θα έχει παράλληλα τον εξωτερικό σύμβουλο που συνεργάστηκε μέχρι στιγμής, για τη βοήθεια σε όσα χρειαστεί κατά την υλοποίηση του έργου από εξειδικευμένη ομάδα.  

Ανενεργή Επιτροπή

Αρχικά, ο κ. Σαγκινέτος ρωτήθηκε για το αν έχει συνεδριάσει κατά το πρώτο 6μηνο η Επιτροπή Ταφικών Μνημείων που αποτελείται από τον ίδιο, τον αντιδήμαρχο, Δημήτρη Κοσμά και ένα ακόμη μέλος, την Μαρίνα Κωνσταντοπούλου.

“Στην προπερασμένη θητεία ήμουν ξανά πρόεδρος της συγκεκριμένης Επιτροπής. Έχουμε όλα τα προβλήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε το πρώτο 6μηνο και μέχρι τώρα δεν έχουμε συνεδριάσει στη συγκεκριμένη Επιτροπή. Βέβαια, όχι ότι ακουγόμαστε ως Επιτροπή. Αυτό από παλιά συνέβαινε. Να κάνουμε τί χωρίς λεφτά;”, σχολίασε ο κ. Σαγκινέτος, συμπληρώνοντας ακόμη πως, “είναι μία Επιτροπή που εισηγείται κάποια πράγματα και τα οποία πρέπει να περάσουν μετά στην Τεχνική Υπηρεσία, να βρεθούν χρήματα, να εγκριθούν από το Υπουργείο Πολιτισμού όλες οι κινήσεις και φυσικά μεσολαβεί η Υπηρεσία Νεωτέρων Μνημείων”.

Επανέλαβε, μάλιστα, πως “χωρίς χρήματα και χωρίς να μπορεί να παίρνει τελεσίδικες αποφάσεις, τι νόημα έχει αυτή η Επιτροπή; Αναρωτιέμαι… Όσο καλή θέληση να έχω και εγώ και τα μέλη της, θα “σκοντάψουμε” σε εμπόδια”.

Ο κ. Σαγκινέτος υπενθύμισε ακόμη πως, “ήμουν ο πρώτος πρόεδρος αυτής της Επιτροπής και από τότε είχα πει για την εγγραφή μας σε αυτό το πανευρωπαϊκό Φόρουμ και στη διαδρομή των σημαντικών Κοιμητηρίων της Ευρώπης. Μετά είχε μπει άλλος πρόεδρος. Από τότε η άποψή μου ήταν ότι τα μαυσωλεία πρέπει να μπουν σε ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα συνολικά, δηλαδή, να υπάρξει μία μελέτη και να αναζητήσουμε κονδύλια από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Θα μπορούσαμε να βοηθηθούμε και σαν μέλος αυτής της Ευρωπαϊκής Διαδρομής”.

Ερωτηθείς για τα άλλα δύο μαυσωλεία, που έχουν ήδη έτοιμες μελέτες, αν θα τα προωθήσει ο Δήμος για χρηματοδότηση, απάντησε τα ακόλουθα: “Αν βρει ο Δήμος χρηματοδότηση θα πρέπει να τα προχωρήσει. Αλλά είναι απαραίτητο να βρούμε χρήματα. Είναι και δύσκολο να υπάρξουν κατάλληλα συνεργεία”.

Περί επιρροής στην κεντρική διοίκηση

Ο κ. Σαγκινέτος θέλησε να μιλήσει και για τα εμπόδια που υπάρχουν σε αυτή την προσπάθεια για την αποκατάσταση των ταφικών μνημείων. “Πριν από όλα, θα πρέπει να αποχαρακτηριστεί το Κοιμητήριο με τα ταφικά μνημεία και να χαρακτηριστεί ως μη ενεργό. Κι αυτό, γιατί κάποιες λίγες οικογένειες χρησιμοποιούν ακόμη τους τάφους. Δεν είναι όλα εγκαταλελειμμένα”, παρατήρησε αρχικά, απαντώντας και στην ερώτηση αν θεωρεί πως ο Δήμος μπορεί να προωθήσει αποτελεσματικά αυτή την υπόθεση ή θα πρέπει να “περάσει” στο Υπουργείο Πολιτισμού.

“Για να μπούμε σε τέτοιες διαδικασίες είναι πάντα μπροστά σε όλα το Υπουργείο Πολιτισμού. Όταν δεν έχεις ένα δυνατό άτομο πάνω στο νησί, το οποίο να έχει επιρροή στην κεντρική διοίκηση που παίρνονται οι αποφάσεις, δεν μπορεί να γίνει ποτέ τίποτα. Και ο νοών νοείτω… Είναι τόσα πολλά πράγματα που εκκρεμούν και δεν έχουμε τη δυνατότητα της χρηματοδότησης.

Αν δείτε τι έχει γίνει σε Κω και Ρόδο, έχουν προχωρήσει όλα με το Υπουργείο Πολιτισμού. Εμάς τι έχουν δώσει; Θα πετάξουν το “μπαλάκι” ότι δεν έχει κάνει μελέτες ο Δήμος. Πού να κάνει πρώτα μελέτες ο Δήμος; Για το Νοσοκομείο;”, δήλωσε σε καυστικό τόνο.

Το σενάριο της συνεργασίας με ακαδημαϊκό ίδρυμα για μελέτη

Σε συνέχεια των ανωτέρω, ρωτήθηκε αν για την εκπόνηση μίας μελέτης που θα συμπεριλαμβάνει την αποκατάσταση όλων των ταφικών μνημείων, θα βοηθούσε η συνεργασία με κάποιο Ακαδημαϊκό Ίδρυμα, αφού ο Δήμος δεν μπορεί να κάνει κάτι, απάντησε τα εξής: “Σίγουρα θα είναι μία καλή λύση. Η συνεργασία με κάποιο Πανεπιστήμιο θα βοηθούσε. Εγώ σίγουρα θέλω να διατηρηθεί το θέμα στην επιφάνεια”. Σε αυτό το πλαίσιο, επεσήμανε πως, “θα κάνω τις προτάσεις μου και θα δούμε τι θα γίνει. Προσωπικά, μακάρι να είχα τα χρήματα και τη μελέτη να μπορούσα να κυνηγήσω την αποκατάσταση και ανάδειξή τους. Δεν εγκαταλείπω, θα προσπαθήσω”.

Εφικτή ενέργεια ένας νέος κατάλογος για τα ταφικά μνημεία

Από ρεαλιστική οπτική γωνία, ο κ. Σαγκινέτος γνωστοποίησε πως άμεσα εφικτό θα ήταν να δημιουργηθεί ένας συνολικός κατάλογος για τα ταφικά μνημεία, με πληροφοριακό υλικό, ιστορικά τεκμηριωμένος, προκειμένου αυτά να αναδειχθούν και παράλληλα να υπογραμμιστεί η ανάγκη για λύσεις αναφορικά με τη διάσωσή τους.

“Δεδομένης της σημαντικότητας των ταφικών μνημείων, σκέφτομαι και επεξεργάζομαι μία κίνηση σημαντική. Δηλαδή για όλα τα ταφικά μνημεία, μαζί και με τις επιτύμβιες στήλες που βρίσκονται και αφορούν και σε μέλη της Φιλικής Εταιρείας, σε αγωνιστές της ελληνικής επανάστασης, σε πολιτικούς, να δημιουργηθεί ένας ολοκληρωμένος κατάλογος. Σκέφτομαι να προτείνω είτε με δαπάνη του Δήμου, είτε με χορηγία ιδιώτη, να εκτυπωθεί ένα νέο έντυπο που θα τα περιγράφει όλα με σαφήνεια και τεκμηριωμένα. Υπάρχει ένας κατάλογος για μόνο 15 ταφικά μνημεία, που όμως είναι παλιός και όχι ολοκληρωμένος”, σχολίασε χαρακτηριστικά, λέγοντας τέλος πως, “με έναν κατάλογο θα υπάρξει πληροφόρηση και των ντόπιων και φυσικά των επισκεπτών. Σε συνεργασία και με το Ιστορικό Αρχείο θα μπορούσε να προχωρήσει η προσπάθεια”.