«Το Θέατρο Σκιών είναι μαγεία»

Η διάδραση με τα παιδιά, η χαρά της δημιουργίας, το συναίσθημα της ελευθερίας πίσω από τον μπερντέ και η καλλιτεχνική ενασχόληση με ένα σύμβολο της λαϊκής μας παράδοσης, που παραμένει αναλλοίωτο μέχρι και σήμερα, είναι τα στοιχεία που συνθέτουν τον μαγικό κόσμο της Ζωής Μαρίνου, της μοναδικής γυναίκας Καραγκιοζοπαίχτη σε Ελλάδα και Τουρκία.

Η αγάπη της για το Θέατρο Σκιών, το οποίο γνώρισε στο πλευρό σπουδαίων δασκάλων με πολυετή εμπειρία στο χώρο, την οδήγησε στη δημιουργία του δικού της θιάσου με το όνομα «Σκιές και Γέλια». Ο Θίασος συστήθηκε στο κοινό της Σύρου, το καλοκαίρι του 2017 με την παράσταση «Ο Καραγκιόζης και οι Δεινόσαυροι». Τα παιδιά του νησιού είχαν την ευκαιρία να απολαύσουν χθες στον Κινηματογράφο Παλλάς, το δεύτερο έργο της ομάδας με τίτλο «Ο Καραγκιόζης και ο Μαγεμένος Δράκος». Μέσα από την ιστορία, μικροί και μεγάλοι «ταξίδεψαν» στη Νεραϊδοχώρα, γνώρισαν Δράκους Νεράιδες και Ξωτικά και βοήθησαν Καραγκιόζη να τα σώσει από τον κακό Μάγο Γκάσπαρ.

Με αφορμή τις παραστάσεις της στην πρωτεύουσα των Κυκλάδων, την οποία έχει επισκεφτεί άπειρες φορές στο παρελθόν, ως βοηθός Καραγκιοζοπαίχτη, η κ. Μαρίνου μίλησε στο web tv της «Κοινής Γνώμης» για την απόφασή της να εισχωρήσει σ’ ένα ομολογουμένως ανδροκρατούμενο περιβάλλον, βάζοντας την προσωπική σφραγίδα της.

Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σας με το Θέατρο Σκιών και πότε αισθανθήκατε έτοιμη να κάνετε το μεγάλο βήμα και να ανοίξετε το δικό σας κεφάλαιο σε αυτό το μεγάλο «βιβλίο»;

«Ξεκίνησα να ασχολούμαι με το Θέατρο Σκιών πριν από περίπου δέκα χρόνια στο θίασο του κ. Αργύρη Αθανασίου. Μέχρι τότε δεν είχα κάποια ιδέα. Σαν παιδί, δεν είχα δει ποτέ Καραγκιόζη. Κάποια στιγμή, έτυχε σε μια παράσταση να χρειαστεί ένας βοηθός. Μου ζήτησε να πάω. Μπήκα πίσω από τη σκηνή και από κει και πέρα, παράτησα οτιδήποτε έκανα και ασχολήθηκα μόνο με το να μάθω τον Καραγκιόζη. Με μάγεψε όλο αυτό που ζεις πίσω από τη σκηνή. Οι δάσκαλοί μου, Κώστας και Αργύρης Αθανασίου ήταν πάρα πολύ καλοί. Μου έμαθαν ότι, πρέπει να έχεις αντίληψη και να είσαι καλός βοηθός. Με την καθοδήγησή τους, χρόνο με το χρόνο, έγινα καλή – έτσι λένε τουλάχιστον-. Μετά από 8 χρόνια, αποφασίσαμε να δημιουργήσουμε το δικό μας θίασο, ο οποίος λέγεται «Σκιές και Γέλια». Τώρα παίζουμε και δικά μας έργα. Ήδη έχω γράψει δύο. Το καλοκαίρι του 2017 είχαμε επισκεφτεί τη Σύρο με τον «Καραγκιόζη και τους Δεινόσαυρους». Αυτή τη φορά, ήρθαμε με το καινούριο μας έργο με τίτλο «Ο Καραγκιόζης και ο Μαγεμένος Δράκος», το οποίο παρουσιάσαμε μία ημέρα νωρίτερα και στην Τήνο».

Ένας ηθοποιός πάνω στη σκηνή έχει απέναντί του τους θεατές. Εσάς και το κοινό σας χωρίζει ένας μπερντές. Ποια είναι τα συναισθήματα που σας δημιουργούνται καθώς παίζετε;

«Αυτό είναι το μαγικό, γιατί εδώ δε βλέπεις το κοινό, ούτε ξέρεις ποιος μιλάει. Ο Καραγκιόζης είναι δια δραστικό θέαμα. Την ώρα που παίζεις, πρέπει να έχεις τα αυτιά σου ανοιχτά ώστε να ακούς τι λένε τα παιδιά από κάτω και να τους απαντάς. Δεν τα αφήνεις αμέτοχα. Κάποια στιγμή ένα παιδί φώναξε στον Καραγκιόζη «τρέξε». Εκείνος τον ρώτησε γιατί και το παιδί του απάντησε «κάποιος είναι πίσω σου». Πρέπει να απαντάς στα παιδιά, να μην τα αφήνεις καθόλου έξω από αυτό. Γιατί την ώρα της παράστασης γίνονται ένα με το έργο. Οπότε, δεν έχεις οπτική αλλά ακούς. Πρέπει να βρίσκεσαι σε ετοιμότητα».

Ο Καραγκιόζης έχει πίσω του μία μεγάλη ιστορία. Η δημιουργία νέων παραστάσεων, αντάξιων αυτής, είναι κάτι που σας προκαλεί άγχος ή αίσθημα ευθύνης;

«Προσπαθώ να μην χαλάω ποτέ την παράδοση. Ωστόσο, επειδή το Θέατρο Σκιών είναι ζωντανό θέαμα, μπορείς να προσθέσεις και στοιχεία από την επικαιρότητα. Δεν υπάρχει κείμενο. Εκείνη την ώρα δε διαβάζεις το έργο. Πάνω στον κορμό του αυτοσχεδιάζεις και προσθέτεις δικά σου στοιχεία. Στα έργα που έχω γράψει εγώ, προσπαθώ σίγουρα να μην χαλάω την παράδοση. Είναι πιο παιδικά. Δηλαδή, «Ο Καραγκιόζης και ο μαγεμένος δράκος» είναι τελείως παραμύθι. Έχει μέσα νεράιδες, ξωτικά, είναι πιο προσιτό για τα παιδιά.  Δεν αλλοιώνουμε ποτέ ούτε την ιστορία του, ούτε τον χαρακτήρα του. Το Θέατρο Σκιών, τουλάχιστον για εμάς, είναι ο Καραγκιόζης. Υπάρχουν φυσικά και όλοι οι άλλοι, όμως αυτός είναι ο πρωταγωνιστής. Είναι υπέροχο πρώτα να ακούς και μετά να βλέπεις τα παιδιά πώς κάνουν όταν έρχονται πίσω από τη σκηνή. Αγγίζουν τις φιγούρες, τις χαϊδεύουν, μπαίνουν σε έναν άλλο κόσμο που για εκείνα είναι υπέροχος. Τα βλέπεις και μαγεύονται. Αυτό είναι το ωραίο. Σε βλέπουν τεράστιο, ενώ δεν είσαι. Για τα παιδιά, το Θέατρο Σκιών είναι κάτι πολύ σημαντικό. Και για μένα προσωπικά είναι πολύ πιο όμορφα όταν βρίσκομαι πίσω από το μπερντέ, παρά ανάμεσα στο κοινό. Αυτό ήταν που με μάγεψε. Δεν υπάρχει το κείμενο, οπότε εκείνη τη στιγμή αυτοσχεδιάζεις. Αυτό δε μπορείς να το κάνεις ως θεατής».

Μπαίνοντας σε έναν χώρο, κατεξοχήν ανδροκρατούμενο, αντιμετωπίσατε αμφισβήτηση ή άλλες δυσκολίες;

«Για να τολμήσω να παίξω πέρασαν οχτώ χρόνια και η προσπάθεια συνεχίζεται. Η φωνή του Καραγκιόζη πρέπει να ακούγεται αντρική. Αυτό είναι ένα δύσκολο κομμάτι. Αυτή τη στιγμή, η δική μου φωνή έχει βραχνιάσει πάρα πολύ. Ο Μπάρμπα-Γιώργος, για παράδειγμα, δεν μπορεί να μην έχει βροντερή φωνή. Προσπαθώ να μην προσβάλω σε καμία περίπτωση το Θέατρο Σκιών, προσπαθώ να το κάνω όσο καλύτερα γίνεται και ελπίζω, ως ένα σημείο, να τα έχω καταφέρει. Ακόμα μαθαίνω και δουλεύω τις φωνές. Δεν είναι εύκολο. Αυτό που μου λένε και με ευχαριστεί είναι ότι «δεν καταλαβαίνουμε πως είσαι εσύ από πίσω». Όταν είχε έρθει ένα τηλεοπτικό συνεργείο από Τουρκία για να κάνουμε συνέντευξη, με ρώτησαν αν μπορούν να μπουν πίσω από τη σκηνή για να διαπιστώσουν αν όντως οι φωνές των ηρώων βγαίνουν από το στόμα μου».

Ο Θίασός σας έχει συνεργαστεί, μεταξύ άλλων και με τον ηθοποιό Τάκη Βαμβακίδη, ο οποίος υποδύεται τον Καραγκιόζη.

«Ήταν κάτι που έκανε και με τον αείμνηστο Σπαθάρη. Έβγαινε έξω στο κοινό, ντυμένος «Καραγκιόζης» και έκανε διαδραστικό παιχνίδι με τα παιδιά και τους μεγάλους. Μετά από μια συζήτηση που είχαμε, σκεφτήκαμε ότι θα ήταν πολύ όμορφο αν το ξανακάναμε. Το προχωρήσαμε και ομολογουμένως είναι τρομερά επιτυχημένο. Ο Καραγκιόζης φωνάζει «έρχομαι έξω» ή «μπαίνω μέσα να γίνω φιγούρα». Οπότε ο κ. Βαμβακίδης μπαίνει μες στον μπερντέ και τα παιδιά νομίζουν ότι γίνεται όντως φιγούρα και βγαίνει από την παράγκα. Και στο τέλος λέει «τώρα θα βγω, να γίνω πάλι άνθρωπος, να μιλήσουμε». Και την ώρα που φεύγει, βγαίνει από τον μπερντέ και τα παιδιά μαγεύονται. Νομίζουν ότι είναι αληθινό όλο αυτό».

Ποιοι πλαισιώνουν την ομάδα σας;

«Στο πλευρό μου έχω τον Μάριο Γιαννούλη, ο οποίος κατασκευάζει τις φιγούρες. Είναι επίσης πολύ καλός βοηθός, έχει σταθεί δίπλα σε όλους τους μεγάλους Καραγκιοζοπαίχτες. Είχε δάσκαλο και τον κ. Σπυρόπουλο, ενώ παίζει και ο ίδιος Καραγκιόζη. Ουσιαστικά η ομάδα μας αποτελείται από πολλούς εξωτερικούς συνεργάτες. Επειδή υπάρχουν πολλά ταξίδια, φεύγουμε συνήθως δύο-τρία άτομα. Η έδρα μας είναι στην Αθήνα, στο Ίλιον. Παίζουμε σε θέατρα και κινηματογράφους και παράλληλα, διοργανώνουμε και τις περιοδείες μας στα νησιά και σε όλη την Ελλάδα. Αυτή ήταν η δεύτερη φορά που ήρθα στη Σύρο με το δικό μου θίασο. Σαν βοηθός την έχω επισκεφτεί άπειρες φορές. Έχω κάνει πολλούς φίλους, τους αγαπώ πολύ και ανυπομονώ κάθε φορά να έρθω στο νησί. Ο μπαμπάς μου είναι από Ζάκυνθο, η μαμά από Ικαρία, αλλά αν αποφάσιζα να μείνω κάπου κοντά στην Αθήνα, σίγουρα θα επέλεγα τη Σύρο. Μελλοντικά, θα απολαύσετε και το επόμενο έργο, το οποίο είναι έτοιμο. Έχει τον τίτλο «Ο Καραγκιόζης και οι Δεινόσαυροι 2: Η επιστροφή». Ο πρόλογος ουσιαστικά θα είναι ένα κομμάτι του πρώτου μέρους για βάλει το κοινό στο νόημα και να προχωρήσουμε στη συνέχεια».