Της Μαρίας Ρώτα

Κυκλάδες! Μια ομάδα νησιών στο Αιγαίο Πέλαγος.

  • Πέμπτη, 6 Οκτωβρίου, 2022 - 06:22

“Αυτά τα νησιά έχουν αποκτήσει μια ξεχωριστή φήμη, ένα ιδιαίτερο γόητρο για τους ταξιδιώτες. Αυτά τα νησιά με τις θαυμάσιες τοποθεσίες τους, με το θαυμάσιο φυσικό περιβάλλον, την σημαντική ιστορική κληρονομιά με τον σπουδαίο πολιτισμό της αρχαιότητας, αλλά και του σήμερα, έχουν εκτιμηθεί ιδιαίτερα, εδώ και πολλά χρόνια πριν, από μια ομάδα μορφωμένων ταξιδιωτών, που είχαν ασχοληθεί ακόμα και με γραπτά κείμενα σε εφημερίδες, αλλά και σε βιβλία”* Πολλοί άνθρωποι που έφθασαν στις Κυκλάδες από χώρες της Ευρώπης, αλλά και της Αμερικής, έμεναν στην Αθήνα για ένα διάστημα, με στόχο βέβαια να γνωρίσουν και κάποιες αρχαιότητες στα Μουσεία και φυσικά να επισκεφθούν την Ακρόπολη με τα μεγάλα έργα αρχαίας τέχνης. Πάντα έλεγαν και έγραφαν για τη γοητεία της Αθήνας ότι ήταν και είναι...” η κοιτίδα του Δυτικού πολιτισμού με την Ακρόπολη και με τα μεγάλα έργα τέχνης”. Όσο περνούσε ο καιρός πλησίαζαν πολύ περισσότεροι... και ιδιαίτερα μορφωμένοι άνθρωποι που επιθυμούσαν να γνωρίσουν...” τον σημαντικό ρόλο που έπαιξαν οι Κυκλάδες σε συγκεκριμένες ιστορικές στιγμές στην τέχνη, στον πολιτισμό και στην ιστορία αυτών των νησιών”. *

Ήταν και είναι ακόμη και σήμερα άνθρωποι, (όχι μόνο Έλληνες) που θέλησαν να αποχτήσουν γνώσεις για τα νησιά των Κυκλάδων που η γοητεία τους, όπως ανέφεραν, φαίνεται να πηγάζει από σημαντικά χαρακτηριστικά.

Ξένοι δημοσιογράφοι ασχολήθηκαν και έγραψαν με θαυμασμό για τις Κυκλάδες

Από την αρχή της γνωριμίας με τόσα νησιά, συνάντησαν ένα πρόβλημα περιγραφής των Κυκλάδων: “ Για να καθορίσουμε μόνο τον ακριβή αριθμό των νησιών που αποτελούν τις Κυκλάδες είναι δύσκολο, καθώς έχει πολλά νησιά που δεν γνωρίζουμε. Στην αρχαιότητα, ο όρος “Κυκλάδες” αφορούσε αυστηρά τα 12 ή τα 15 νησιά που περικυκλώνουν από κοντά το νησί της Δήλου. Η ρίζα του ονόματος “Κυκλάδες”, ετυμολογείται απ’ την ελληνική λέξη κύκλος. Κυκλάδες λοιπόν σημαίνει: “νησιά που κυκλώνουν”. Φυσικά στις μέρες μας, όλοι γνωρίζουμε ότι οι Κυκλάδες συμπεριλαμβάνουν πιο πολλά νησιά από αυτά που ανέφεραν οι δημοσιογράφοι του περασμένου αιώνα. Ιδιαίτερα, βέβαια, εκείνη την παλαιά εποχή είχαν ιδιαίτερα ασχοληθεί, με το κατά τη γνώμη τους, σημαντικό ελληνικό ελληνικό νησί τη Δήλο! Αυτό το νησί εξαρτάται από μια εκλογή των αρχαίων Ελλήνων να κάνουν κέντρο τους τη Δήλο που φυσικά, ε όλους είχε γίνει γνωστό ότι είχε τον δικό της ... μύθο! Άρχισε, όπως και τόσοι άλλοι ελληνική μύθοι, με τον θεό Δία που ερωτεύτηκε μια νέα γυναίκα, σ’ αυτή την περίπτωση, τη Λητώ. Θέλησε να ζευγαρώσει μαζί της ο Δίας και θέλησε και οι δύο να μεταμορφωθούν, αλλά η Ήρα, η γυναίκα του Δία δε ξεγελάστηκε. Από τη ζήλια της, (όπως γράφουν τα αρχαιολογικά κείμενα) έστειλε τον δράκο, τον Πύθωνα, να κυνηγάει τη Λητώ σ’ όλη τη γη. Κουβαλημένη από το Νότιο Άνεμο, η Λητώ έφτασε στο τέλος στο νησί Ορτυγία (νησί των ορτυκιών), σύμφωνα με μερικές εκδοχές, ένα νησί κοντά στη Δήλο. Εκεί η Λητώ γέννησε την Άρτεμη η οποία, σχεδόν αμέσως μετά τη γέννα βοήθησε τη μητέρα της να γεννήσει τον Απόλλωνα. Μέχρι εκείνο τον καιρό η Δήλος πλανιόταν πάνω στα κύματα, αλλά τώρα είναι ήρεμη. Αργότερα ορίστηκε ότι δεν επιτρεπόταν να γεννηθεί ή να πεθάνει κανείς σε ένα τόσο ιερό νησί, κι έτσι οι έγκυες γυναίκες και οι ετοιμοθάνατοι μεταφέρονταν σε άλλα κοντινά νησιά. Η Άρτεμη έγινε θεά του τοκετού, ανάμεσα στις άλλες της ασχολίες ενώ ο Απόλλωνας ήταν ο θεός της ιατρικής , της μουσικής, της βλάστησης... και άλλων πολιτιστικών δραστηριοτήτων. Μετά από αρκετούς χρόνους, με τόσους μύθους που συμπλήρωναν οι Έλληνες εκείνη την εποχή, αναγνωρίστηκε η Δήλος σαν θρησκευτικό , και μόνο, ιερό νησί. Ήταν ο 7ος αιώνας π.Χ. Υπήρχε μόνο μια γιορτή κάθε χρόνο με την ονομασία τα Δήλια και ήταν προς τιμήν του Απόλλωνα και της Άρτεμης.

Κυκλάδες “τα νησιά που κυκλώνουν”

Οι Κυκλάδες αναφέρθηκαν σ’ ένα Νομό του σύγχρονου ελληνικού κράτους που συμπεριλαμβάνει περίπου 24 κατοικημένα νησιά, εκτός από πολλά μικρά νησάκια και μερικές προεξοχές που δεν είναι ,παρά βραχώδεις βουνοκορφές. Η πρωτεύουσα (και η σπουδαία πόλη αυτού του Νομού)είναι η Ερμούπολη της Σύρου, με το θαυμάσιο λιμάνι της .Έχουν γράψει ιστορικοί ότι αρκετούς αιώνες π.Χ. τα νησιά των Κυκλάδων είχαν μια διαφορετική παρουσίαση. Ήταν πολλά ενωμένα και πολλά πλησίαζαν και τους χώρους της μεγάλης Ελλάδας . Πως δημιουργήθηκε το Κυκλαδικό περιβάλλον, πρώτος ανέφερε ο ποιητής Καλλίμαχος τον 3ο π.Χ. αιώνα, που ισχυρίστηκε ότι τα νησιά των Κυκλάδων βρέθηκαν εκεί σε διαφορετικές θέσεις και μικρότερα, επειδή Ποσειδώνας, σε μια έκρηξη θυμού “φύτεψε βαθιά στην άβυσσο του πελάγους πολλά από τα επίπεδα κομμάτια τους και να μην θυμούνται πλέον τη στεριά”. *

Η Μεσόγειος θάλασσα χρειάστηκε πολλές χιλιάδες χρόνια να αποκτήσει τη σημερινή της θέση, το σχήμα και το βάθος της. Πολλά και εντυπωσιακά ήταν αυτά που βύθισαν τόσες περιοχές του Αιγαίου με σεισμούς, κατακρημνίσεις, εκρήξεις ηφαιστείων κ.α. Οι περισσότεροι επισκέπτες, σήμερα, βλέπουν τα νησιά σαν βραχώδεις βουνοπλαγιές και σαν να μην υπάρχει σχεδόν καθόλου επίπεδη γη. Το κλίμα στις Κυκλάδες είναι... μια σύντομη άνοιξη, το ζεστό, ξερό καλοκαίρι, ένα φθινόπωρο μέτριο σε θερμοκρασία και ένας δροσερός χειμώνας με βροχές αντί για χιόνια. Καμιά φορά υπάρχουν.

 

* Έγραψε ο Ευρωπαίος ιστορικός John Bowman

Ετικέτες: