"Η περίοδος της ανοχής έχει παρέλθει"

Το σκληρό τίμημα της ανοχής για την επικράτηση της ειρήνης σε μια ανώριμη κοινωνία, η οποία προτιμά τη σιωπηλή αποδοχή της κατάστασης που της εξασφάλισε το νεοφιλελεύθερο μοντέλο των τελευταίων δεκαετιών από τη ξέσπασμα και την επανάσταση, αποτυπώνεται στην πρώτη ολοκληρωμένη ταινία μεγάλου μήκους του Γιώργου Σερβετά με τίτλο “Να κάθεσαι και να κοιτάς”.

Με αφορμή την προβολή της ταινίας στο 2ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σύρου (SIFF), ο σκηνοθέτης και σεναριογράφος της κ. Σερβετάς, μιλώντας στην “Κοινή Γνώμη” επιχείρησε μία ενδοσκόπηση στις συνέπειες της πάλαι ποτέ ευημερίας, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν τα “θύματά” της στο συμβιβασμό και την αυτοκαταστροφή.

Η ταινία ακολουθεί, την Αντιγόνη (Μαρίνα Συμεού), μία άνεργη ηθοποιό, η οποία επιστρέφει στην ήσυχη πόλη όπου μεγάλωσε για να καταφέρει να επιβιώσει. Σύντομα όμως, ένα κύμα βίας γύρω της θα αναστρέψει τα σχέδιά της και η ίδια θα κληθεί να επιλέξει ανάμεσα στη στάση του “να κάθεσαι και να κοιτάς” και στην αντίδραση.

Η βία κατά των γυναικών, η ανεργία, η εργασιακή εκμετάλλευση και οι οπισθοδρομικές αντιλήψεις των μικρών κοινωνιών, οι οποίες θεωρούν ότι η αντίδραση συνεπάγεται και μπλεξίματα, είναι μερικά από τα θέματα της ταινίας, η οποία καταφέρνει να σοκάρει και ταυτόχρονα να οδηγήσει τους θεατές στην ταύτιση με τους ήρωές της και στη λύπη για την τύχη τους.

Οι σκληρές συνέπειες της ευημερίας

Σύμφωνα με τον κ. Σερβετά, τα περισσότερα μέλη μιας ευημερούσας κοινωνίας είναι διατεθειμένα να πληρώσουν ένα τίμημα ανοχής, με αντάλλαγμα την ειρήνη. Μια τέτοια συνθήκη διαταράσσεται όταν η ειρήνη δεν δείχνει το ίδιο ελκυστική και η ευημερία που παρέχεται δεν είναι τόσο πειστική. “Η συναλλαγή αυτή αποτελεί πλέον παρελθόν τόσο στην Ελλάδα, όσο και στην Ευρώπη” ανέφερε χαρακτηριστικά, κρίνοντας ότι σήμερα αρχίζει να φαίνεται πιο δελεαστική η προοπτική της αντίστασης.

Όπως εξήγησε, με το “Να κάθεσαι και να κοιτάς” ο ίδιος προσπάθησε να πλησιάσει τους ανθρώπους που ζουν στην περίμετρο των μεγάλων πόλεων, αναπαριστώντας με πιο ανάγλυφο τρόπο την υφιστάμενη κατάσταση στην Ελλάδα. “Οι κοινωνικές σχέσεις στην επαρχία είναι μια μικρογραφία των κοινωνικών σχέσεων της πόλης” σημείωσε, προσθέτοντας πως στην “επαρχία κανείς δεν μπορεί να επικαλεστεί άγνοια. Τα πάντα γίνονται σε ένα κοινωνικό περιβάλλον, το οποίο βλέπεις. Δεν διαδραματίζονται ούτε σε άλλη γειτονιά, ούτε στην άλλη άκρη της πόλης. Όλη η πόλη και τα περίχωρα είναι ταυτόχρονα περιοχές κατανάλωσης, παραγωγής, διασκέδασης. Βλέπεις πολύ πιο ανάγλυφη την κοινωνική διαστρωμάτωση στην επαρχία από ό, τι στην Αθήνα”.

“Η παθητικότητα οδηγεί στην αυτοκαταστοφή”

Αναφερόμενος στις συνέπειες της παθητικής αποδοχής μιας κατάστασης, από την οποία αισθάνεσαι αδύναμος να αποκοπείς, ο κ. Σερβετάς έκρινε ότι ο υπέρμετρος συμβιβασμός μπορεί να οδηγήσει μία κοινωνία στην αυτοκαταστροφή. “Σίγουρα δεν είναι κάτι βιώσουμε και δυστυχώς, παρατηρούμε πως αρκετές κοινωνίες έχουν ανταλλάξει την ελευθερία τους για λίγη ευημερία”, τόνισε. Κατέστησε δε γνωστό ότι τις προηγούμενες δεκαετίες ίσχυε ένα άτυπο κοινωνικό συμβόλαιο, το οποίο σε υποχρέωνε να κρατάς το στόμα σου κλειστό και να κάνεις ότι δε βλέπεις, για να σου παρέχεται μία θετική και άνετη ζωή. Ωστόσο, σημείωσε ότι ήρθε πλέον η εποχή, όπου αρχίζει να αποκαλύπτεται το κόστος της ανοχής, με τραγικές συνέπειες.