Θεματικό Επιστημονικό Συνέδριο «Νησιωτικότητα και Γαλάζια Οικονομία»

Ως ένα από τα σημαντικότερα γεγονότα της περιόδου, αναδείχθηκε το Επιστημονικό Συνέδριο «Νησιωτικότητα και Γαλάζια Οικονομία: Πυλώνας Ανάπτυξης, Καινοτομίας και Επιχειρηματικότητας, που διεξήχθη στις 26 και 27 Μαΐου στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, με επιστημονικό υπεύθυνο τον Καθηγητή Άγγελο Κότιο.

Περισσότεροι από 300 σύνεδροι και 60 ομιλητές, συμμετείχαν στο θεματικό Επιστημονικό Συνέδριο που φιλοξενήθηκε στο κεντρικό αμφιθέατρο του Πανεπιστημίου Πειραιά συγκεντρώνοντας υψηλής ποιότητας ομιλητές, εκπροσώπους της επιστημονικής κοινότητας κορυφαίων ΑΕΙ της χώρας, διαχειριστικών αρχών Υπουργείων, της επιμελητηριακής κοινότητας, Δήμαρχους,  αυτοδιοικητικούς, αλλά και πλήθος φοιτητών.  Με τους συμμετέχοντες να ζητούν να αποτελέσει Πανεπιστημιακό Θεσμό.

Το διήμερο συνέδριο διοργάνωσε το Εργαστήριο Διεθνών & Ευρωπαϊκών Πολιτικών και Προγραμμάτων Ανάπτυξης (DevelopmentLAB), της Σχολής Οικονομικών Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς, ενώνοντας δυνάμεις τόσο με το Διατμηματικό Διαπανεπιστημιακό Μεταπτυχιακό Πρόγραμμα «Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη και Αυτοδιοίκηση (Πανεπιστήμιο Πελοποννήσου), καθώς και τον πανευρωπαϊκό οργανισμό INSULEUR  («Δίκτυο Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρωπαϊκής Ένωσης») και  τον Ε.Ο.Α.Ε.Ν («Επιμελητηριακός Όμιλος Ανάπτυξης Ελληνικών Νησιών»).

Ο πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του συνεδρίου, Καθηγητής Άγγελος Κότιος, Κοσμήτορας της Σχολής Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς, στο χαιρετισμό του, αναφέρθηκε «… στον πολυεπίπεδο χαρακτήρα και την ολοκληρωμένη διεπιστημονική προσέγγιση του συνεδρίου όσο και τη στόχευση του, στο να καταγράψει την τρέχουσα επιστημονική γνώση και ερευνητική εμπειρία και να τις μετατρέψει σε χρήσιμο και αποτελεσματικό εργαλείο δράσης όχι μόνον επιστημονικών αλλά και πο­λιτικών, κρατικών και επιχειρηματικών φορέων, παρουσιάζοντας τα εθνικά επιχειρήματα στη συζήτηση που ξεκινάει με την Ε.Ε. για τη νέα Πολιτική Συνοχής και την διακριτή αντιμετώπιση του νησιωτικού χώρου στο πλαίσιο των διαμορφούμενων ευρωπαϊκών πολιτικών..».  Στον χαιρετισμό του ο πρύτανης του Πανεπιστημίου καθηγητής Νίκος Γεωργόπουλος στάθηκε στην  ίδρυση  του Τμήματος Τουριστικών Σπουδών στο Πανεπιστήμιο Πειραιώς  το οποίο εντάσσεται στη Σχολή Οικονομικών, Επιχειρηματικών και Διεθνών Σπουδών και έκανε λόγο για «τουρισμός και ελληνικά νησιά, έννοιες συνυφασμένες και αλληλένδετες». Ο Καθηγητής Μιχάλης Σφακιανάκης, Πρόεδρος του Τμήματος Οργάνωσης και Διοίκησης Επιχειρήσεων και μέλος της Συντονιστικής Επιτροπής του ΔΔΠΜΣ «Τοπική και Περιφερειακή Ανάπτυξη και Αυτοδιοίκηση», επεσήμανε το ρόλο και την ανάγκη να υποστηριχτούν οι νησιωτικοί ΟΤΑ και τα στελέχη του, προκειμένου να είναι σε θέση να προωθήσουν αποτελεσματικές συμπράξεις και συνεργασίες με τον ιδιωτικό τομέα και τα Πανεπιστήμια, κάνοντας πράξη τις «επιταγές» της Ε.Ε. για προώθηση της πολυεπίπεδης διακυβέρνησης και υλοποίησης αναπτυξιακών προγραμμάτων στον τομέα της Γαλάζιας Οικονομίας.   

Στο σχεδιασμό του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής για το επόμενο διάστημα αναφορικά με τις νησιωτικές περιοχές και για το πώς θα μπορούν τα δομικά μειονεκτήματα των  νησιωτικών περιοχών να μετατραπούν σε αναπτυξιακές ευκαιρίες με ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα προς όφελος των  κατοίκων τους, με γνώμονα πάντα την ισόρροπη και δίκαιη ανάπτυξη, αναφέρθηκε ο υφυπουργός Νεκτάριος Σαντορινιός που  τόνισε παράλληλα την πρόθεση του Υπουργείου «να  αποτελέσουν τα πρακτικά του συνεδρίου ένα εργαλείο και βάση για τη χάραξη μιας πιο αποτελεσματικής νησιωτικής πολιτικής σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο».

 Την εξαιρετικά καλή συνεργασία με το Υπουργείο Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής  και τον  Υφυπουργό  επεσήμανε με τη σειρά του ο πρόεδρος του INSULEUR («Δίκτυο Νησιωτικών Επιμελητηρίων Ευρωπαϊκής Ένωσης») και πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Πειραιά, Γιώργος Μπενέτος που με αναφορά στη ρήση του Περικλή για «το μέγα κράτος της Θάλασσας»  τόνισε «..πόσο σε εθνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο τα νησιά μπορούν να αποτελέσουν παρά τα γνωστά μειονεκτήματα τους εφαλτήριο οικονομικής, πολιτισμικής  και κοινωνικής ανάπτυξης…».

 Μία σύντομη αναφορά στην ιστορία και δράση του  Ε.Ο.Α.Ε.Ν («Επιμελητηριακός Όμιλος Ανάπτυξης Ελληνικών Νησιών») σε Ελλάδα και Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε ο πρόεδρος του Θράσος Καλογρίδης που μεταξύ άλλων στάθηκε και στην σπουδαιότητα του Ταμείου Επιχειρηματικότητας για τη νησιωτική και όχι μόνον  οικονομία και εξήρε τη σπουδαιότητα διοργάνωσης του συνεδρίου, στην τρέχουσα συγκυρία.

Το συνέδριο οργανώθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής και ιδιαίτερα του αρμοδίου Υφυπουργού κ. Σαντορινιού, ενώ παράλληλα υποστηρίχτηκε από τα Ελληνικά Πετρέλαια, το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών (ΑΙΑ), την Ελληνική Εταιρία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης και τη ΔΕΠΑ (στο πλαίσιο του προγράμματος PoseidonMED-II).

Το συνέδριο έλαβε την υποστήριξη της ΕΡΤ και χορηγούς επικοινωνίας  το κανάλι της Βουλής και το  Αθηναϊκό και Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Ο δημοσιογράφος και πρόεδρος του οποίου Μιχάλης Ψύλος, χαρακτήρισε μεγάλη τιμή τον συντονισμό της συνεδρίας με θέμα «Νησιά και Γαλάζια Ανάπτυξη: Το Πολιτικό πλαίσιο  και η πολυεπίπεδη διακυβέρνηση» και εκτίμησε, ότι από την ημερίδα αυτή, θα βγει μία ακόμα απάντηση εθνικής συνεννόησης για τη λύση των προβλημάτων των νησιών. Πρόσθεσε  εξάλλου ότι ο εθνικός ειδησεογραφικός οργανισμός της χώρας είναι πάντα έτοιμος και όταν του ζητηθεί να προσφέρει τις υπηρεσίες του, προκειμένου το συγκεκριμένο συνέδριο να γίνει ένας ετήσιος θεσμός όπου θα υπάρχει προβληματισμός αλλά και ανάδειξη καινοτόμων προτάσεων για την ανάπτυξη των νησιωτικών περιοχών.

Σ’ αυτήν πήραν μέρος, μεταξύ άλλων, ο πρώην Υπουργός, βουλευτής ΠΑΣΟΚ Αργολίδος Ιωάννης Μανιάτης, ο  πρώην Υπουργός και Αναπληρωτής Τομεάρχης Ναυτιλίας και Νησιωτικής Πολιτικής της ΝΔ, βουλευτής Ν.Δ. Λέσβου Χαράλαμπος Αθανασίου, ο περιφερειάρχης Ιονίων Νησιών Θεόδωρος Γαλιατσάτος και έκαναν παρέμβαση τόσο ο πρόεδρος επιτροπής Περιφερειών της Βουλής , βουλευτής ΣΥΡΙΖΑ Δωδεκανήσου  Δημήτρης Γάκης  όσο και ο αντιπεριφερειάρχης Νήσων, Παναγιώτης Χατζηπέρος.

Ακολούθησαν ειδικές συνεδρίες, με ιδιαίτερη συμμετοχή και ποιότητα εισηγήσεων, οι οποίες επικεντρώθηκαν σε θεματικές όπως η «Γεωγραφία του νησιωτικού χώρου και σύνδεση με τη γαλάζια ανάπτυξη», οι «Ευρωπαϊκές στρατηγικές και μέσα για τη γαλάζια οικονομία και τη νησιωτική συνοχή της ΕΕ» και τέλος  «Πρωτοβουλίες και καλές πρακτικές στην αιχμή της νησιωτικής συνοχής και της γαλάζιας ανάπτυξης» που ακολούθησαν και στις οποίες συμμετείχαν   σημαίνοντες πανεπιστημιακοί, πολιτικοί και εκπρόσωποι της αυτοδιοίκησης και υπήρξε σημαντική διάδραση από το κοινό του αμφιθεάτρου με τις ερωτήσεις. Στη διάρκεια της τελευταίας συνεδρίας  της πρώτης ημέρας, έγινε εκτενής παρουσίαση από τον  Πέτρο Κόκκαλη, Εντεταλμένο Δημοτικό Σύμβουλο του Δήμου Πειραιά, της επιτυχημένης πρωτοβουλίας του Δήμου Πειραιά «Piraeus Bluegrowth».

Οι εργασίες της πρώτης ημέρας, έκλεισαν με την προβολή του βραβευμένου ντοκιμαντέρ  «Ένας Θεός  γεννιέται» της σκηνοθέτιδας και καλλιτεχνικής διευθύντριας του Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Ιεράπετρας Ελένης Βλάσση.

Σημαντική στιγμή για το συνέδριο, στο πλαίσιο του επίσημου δείπνου που παρέθεσε το Πανεπιστήμιο Πειραιώς προς τιμήν των συνέδρων και προσκεκλημένων, αποτέλεσε η κεντρική ομιλία που έδωσε ο Υπουργός  Ψηφιακής Πολιτικής , Τηλεπικοινωνιών και Ενημέρωσης, Νίκος Παππάς, ο οποίος επεσήμανε ότι «η Ελλάδα είναι αυτή τη στιγμή έτοιμη να πραγματώσει σήμερα την τεχνολογία του αύριο», ενώ συμπλήρωσε ότι «…για το Υπουργείο  η  μεγάλη πρόκληση είναι το εθνικό συμφέρον , η αξιοποίηση υποδομών  και έμψυχου δυναμικού και  ιδιαίτερα της πανεπιστημιακής γνώσης και έρευνας. Και οι τόσο επιτυχημένοι στο εξωτερικό επιφανείς Έλληνες επιστήμονες ελπίζουμε πως θα προσθέσουν σύντομα και επί πατρίου εδάφους τις δυνάμεις  τους για να μπορέσει η χώρα μας να ανταποκριθεί  με μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα και ταχύτητα στις σύγχρονες  τεχνολογικές εξελίξεις εν μέσω εξαιρετικά δύσκολων οικονομικών συγκυριών». Ο Υπουργός, έκλεισε την τοποθέτηση του λέγοντας «…είμαστε ένα νέο Υπουργείο που στοχεύει στη διαφάνεια  και την καταπολέμηση της διαφθοράς  και θέλω να επισημάνω πως η κυβέρνηση κάνει πράξη τις υποσχέσεις της πάνω στο μεγάλο αυτό μέτωπο»  και αναφέρθηκε στις νησιωτικές δράσεις του Υπουργείου  και  τη χαρά με την οποία ο ίδιος αποδέχθηκε την πρόσκληση «…από ένα από τα κορυφαία επιστημονικά ιδρύματα της Ελλάδας που έχει σημαντικό ρόλο να παίξει στη χάραξη και πραγμάτωση μιας αποτελεσματικής εθνικής στρατηγικής».

Κεντρικός άξονας  της 2ης επίσης μακράς διαρκείας (ξεπέρασε τις εννιά ώρες) ημέρας του συνεδρίου ήταν  η εισήγηση του Γενικού Γραμματέα Δια Βίου Μάθησης και Νεολαίας  Παυσανία Παπαγεωργίου στη διάρκεια της ενότητας  «Ανθρώπινο κεφάλαιο, δεξιότητες και κοινωνική οικονομία στα νησιά». «Το ανθρώπινο κεφάλαιο και η Νέα Γενιά αποτελούν το πιο ουσιώδες στοιχείο του ενεργητικού της Ελλάδας», τόνισε χαρακτηριστικά και ανέφερε συγκεκριμένους άξονες πολιτικής, όπως η προσαρμογή των ΔΙΕΚ και των ΚΔΒΜ στοχευμένα στις ανάγκες των νησιών ώστε να μη χαθούν επαγγέλματα που σχετίζονται με τη ναυτιλία και τη νησιωτικότητα, η ενθάρρυνση των νέων νησιωτών να συμμετέχουν στα ενωσιακά προγράμματα κινητικότητας για κατάρτιση και ειδίκευση (όπως το «Erasmus +) και η ενίσχυση των ψηφιακών δυνατοτήτων. «Υιοθετώντας αξίες όπως η αυτενέργεια και η πίστη στη νεότητα ως εχέγγυο αλλαγής, θεωρούμε ότι τα νησιά μπορούν να γίνουν πυλώνες στήριξης της εθνικής μας οικονομίας», είπε χαρακτηριστικά.

Το πρόγραμμα της ίδιας ημέρας περιλάμβανε επίσης  τις ενότητες «Περιβάλλον , ενέργεια & κυκλική οικονομία στο νησιωτικό χώρο», «Τουρισμός & Γαλάζια Οικονομία στις νησιωτικές Περιοχές» και «Piraeus Bluegrowth Iniatiative. Μαθαίνοντας από τους πρωτοπόρους: Μεταφορά τεχνογνωσίας και πως η ιδέα έγινε πράξη» με εισηγητές τόσο πανεπιστημιακούς, όσο και αυτοδιοικητικούς, εκπροσώπους επιμελητηριακών νησιωτικών  και κοινωνικών φορέων καθώς και επιχειρηματιών. Σημαντική συνεισφορά στις εργασίες του συνεδρίου, αποτέλεσε και η συμμετοχή του Αν. Γενικού Γραμματέα αποδήμου Ελληνισμού του Υπουργείου Εξωτερικών, κ. Δημήτριου Πλευράκη, ο οποίος στην τοποθέτηση του παρουσίασε την πρωτοβουλία «Myth and Culture» που έχει αναλάβει το ΥΠ.ΕΞ. συνδέοντας τον απόδημο ελληνισμό με τη δικτύωση υψηλής πολιτιστικής και ιστορικής αξίας τόπους του ελληνικού χώρου, με έμφαση στο νησιωτικό και παράκτιο χώρο, εξηγώντας τις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Εξωτερικών στο πλαίσιο μιας σύγχρονης πολιτιστικής διπλωματίας και τη συμβολή της στην ανάδειξη της αξίας του νησιωτικού χώρου και των κοινωνιών τους, που για χιλιάδες χρόνια ζουν και αναπτύσσουν οργανωμένες μικροκοινωνίες οι οποίες ανέδειξαν διαχρονικά υψηλού επιπέδου πολιτιστικά επιτεύγματα, γνωστά σε παγκόσμια κλίμακα.

Η αυλαία του συνεδρίου έπεσε αργά το απόγευμα του Σαββάτου, με τον πρόεδρο της οργανωτικής επιτροπής κ. Μανώλη Κουτουλάκη, υπ. Διδάκτορα και συντονιστή ερευνητικών προγραμμάτων του Εργαστηρίου Διεθνών και Ευρωπαϊκών Πολιτικών και Προγραμμάτων Ανάπτυξης (DevelopmentLAB), να κηρύττει τη λήξη των εργασιών και να ανακοινώνει ότι το προσεχές διάστημα «…όλη η  γνώση, η εμπειρία αλλά και τα συμπεράσματα των εργασιών του διήμερου θα καταγραφούν αναλυτικά και συστηματικά σε ειδική έκδοση Πρακτικών, λαμβάνοντας τη μορφή ενός Οδικού Χάρτη Πολιτικών και Δράσεων για τη νησιωτική διακυβέρνηση και τη σύγχρονη Νησιωτική Ατζέντα, προκειμένου να συμβάλλει στην προώθηση των ευρωπαϊκών πολιτικών και χρηματοδοτικών μέσων για την προώθηση της αειφορικής νησιωτικής ανάπτυξης και τη μεγιστοποίηση των ωφελειών από χρηματοδοτικά προγράμματα για τις επιχειρήσεις και τους ΟΤΑ των νησιωτικών περιφερειών της χώρας..».