Ψυχολογικός και συναισθηματικός «εμβολιασμός»

Τις εμπειρίες και τις γνώσεις της γύρω από το σημαντικότατο ζήτημα της ψυχικής και συναισθηματικής υγείας στο σχολείο μετέδωσε σε εκπαιδευτικούς και γονείς της Σύρου η παιδαγωγός και συγγραφέας Αγγελική Θάνου, η οποία στο παρελθόν υπηρέτησε και στις Κυκλάδες ως Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής.

Μέσα από την παρουσίαση του ψυχοπαιδαγωγικού προγράμματος «Το Ψάρι που δεν ψαρώνει», το κοινό ενημερώθηκε για τις σύγχρονες προσεγγίσεις που στοχεύουν στην ενίσχυση της υγιούς συναισθηματικής λειτουργικότητας των παιδιών.

Η πρωτοβουλία της Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων Σύρου για την πραγματοποίηση της εν λόγω εκδήλωσης αποτέλεσε για την κ. Θάνου μια καλή ευκαιρία για να επισκεφτεί ξανά το νησί της Σύρου, την πατρίδα της καρδιάς της, όπως σημείωσε χαρακτηριστικά στον χαιρετισμό της. Μια καρδιάς που χαμογελάει μέσα από γαλάζια κύματα, φούξιες βουκαμβίλιες και γνώριμες ανθρώπινες αγκαλιές.

Η ομιλία έλαβε χώρα στο αμφιθέατρο του 4^ου Δημοτικού Σχολείου Ερμούπολης, με την αρωγή της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Νοτίου Αιγαίου και της Ένωσης Γονέων Δήμου Σύρου – Ερμούπολης.

Μία από τις σημαντικότερες προκλήσεις

Την εισηγήτρια καλωσόρισαν η Διευθύντρια του 4^ου Δημοτικού Σχολείου, Μαρία Τσαλικίδου, η πρόεδρος της Εταιρείας Προστασίας Ανηλίκων Σύρου, Μαρία Αρχοντάκη, η πρόεδρος της Ένωσης Γονέων Φραγκίσκα Μηλιού και η Περιφερειακή Διευθύντρια Εκπαίδευσης, Μαρκέλλα Παραμυθιώτου, η οποία έκανε λόγο για μία εξαίρετη συνάδελφο, που έχει αποδείξει έμπρακτα τη βαθιά ευαισθητοποίησή της σε θέματα προαγωγής της ψυχικής και συναισθηματικής υγείας. Όπως τόνισε, η κ. Θάνου, με όχημα την καινοτομία και τη δημιουργικότητα, έχει συμβάλει στην επίλυση προβλημάτων, που πολλές φορές ταλανίζουν την εκπαιδευτική κοινότητα και παράλληλα, μοιράζεται γνώσεις που έχει αποκομίσει από την πολυετή της καριέρα τόσο στον εκπαιδευτικό όσο και στον ακαδημαϊκό χώρο. Σύμφωνα με την κ. Παραμυθιώτου, τα θέματα ψυχικής και συναισθηματικής υγείας αποτελούν ίσως από τις σημαντικότερες προκλήσεις, δεδομένου ότι καθημερινά, προκαλούμαστε τόσο από τους άλλους όσο και από τους ίδιους τους εαυτούς μας στο οικογενειακό, το επαγγελματικό και στο ευρύτερα κοινωνικό περιβάλλον. Επεσήμανε μάλιστα, πως παρά τα συνεχή αιτήματα του κλάδου, καμία πολιτική ηγεσία δεν έχει εντάξει αντίστοιχα προγράμματα στα σχολεία. Καταλήγοντας, κατέστησε γνωστό πως από τη θέση της θα υποστηρίζει και θα προωθεί τέτοιες προσπάθειες, που στόχο έχουν την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση εκπαιδευτικών και γονέων.

Εφοδιασμός του παιδιού με στρατηγικές λειτουργικής σκέψης

Στη συνέχεια, η κ. Θάνου αφού ευχαρίστησε θερμά τους διοργανωτές για την πρόσκληση προχώρησε στην παρουσίαση του ψυχοπαιδαγωγικού προγράμματος «Το ψάρι που δεν ψαρώνει», το οποίο σχεδιάστηκε, υλοποιήθηκε και αξιολογήθηκε με σκοπό να χρησιμοποιηθεί ως οδηγός από εκπαιδευτικούς και γονείς ώστε να εμβολιάζουν τα παιδιά τους με δεξιότητες που θα τα καταστήσουν ικανά να διαχειρίζονται τη ζωή τους θετικά και να εφοδιάσουν το κάθε παιδί με στρατηγικές λειτουργικής σκέψης ιδιαίτερα όταν αυτό αποτυγχάνει.

Όπως τόνισε, οι προσπάθειες ερμηνείας και κατανόησης της συμπεριφοράς, που ρυθμίζει και τις διαπροσωπικές μας σχέσεις, διαμόρφωσε πάρα πολλά θεωρητικά πλαίσια. Οι ερευνητές υποστηρίζουν με έμφαση ότι στον άνθρωπο υπάρχει αρκετή δύναμη για να προφυλάξει τον εαυτό του. Έρχεται προικισμένος με κάποια πολύ σημαντικά ατομικά χαρακτηριστικά, προσαρμοστικότητα, θάρρος, αισιοδοξία, κοινωνικές δεξιότητες, εμπιστοσύνη, ρεαλισμό, ήθος, ελπίδα, εντιμότητα, υπομονή, διαπροσωπικές ικανότητες. «Μέσα από την ισχυροποίηση όλων αυτών, οδηγούμαστε όλοι μας σε μία αυτοπραγμάτωση. Όμως παρά την προίκα που κουβαλάμε όλοι μας, φαίνεται ότι τα παιδιά μας σήμερα βιώνουν περισσότερη απαισιοδοξία, παθητικότητα και άγχος. Αναδεικνύεται λοιπόν απαραίτητο ένα νέο είδος εμβολιασμού. Ένας εμβολιασμός που θα τα ενισχύσει ψυχολογικά και συναισθηματικά», ανέφερε χαρακτηριστικά η ομιλήτρια.

Η αυτοεκτίμηση ως άξονας ευδαιμονίας

Κατέστησε δε γνωστό, πως οι ειδικοί επιστήμονες έχουν στρέψει την προσοχή τους σε μεγάλες και αξιόπιστες έρευνες που αναμορφώνουν το τοπίο της διαπαιδαγώγησης των παιδιών. Εκπαιδευτικά προγράμματα καθολικής παρέμβασης με χαρακτήρα καθαρά προληπτικό αναπτύσσονται παγκοσμίως. Η λέξη πρόληψη βρίσκεται μεταξύ των προτεραιοτήτων των ψυχολόγων. Η παιδική ηλικία είναι μια ιδανική ευκαιρία για να καλλιεργήσουμε λειτουργικές ψυχολογικές διεργασίες, καθώς το παιδί εισέρχεται στο σχολείο και βρίσκεται αντιμέτωπο με τις πρώτες κοινωνικές αντιξοότητες. Τα παιδιά αρχίζουν να αναπτύσσουν τις πρώτες τους θεωρίες για την επιτυχία και την αποτυχία. Επομένως παιδαγωγοί, ψυχολόγοι και γονείς έχουν καθήκον να βοηθήσουν το παιδί με την κατάλληλη ψυχοπαιδαγωγική παρέμβαση, ώστε να απολαμβάνει σωστά την επιτυχία και να αποδίδει στην αποτυχία το σωστό νόημα.

«Το ζητούμενο είναι να γίνουν κατανοητές εκείνες οι ψυχολογικές ιδιότητες και εκείνα τα χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού περιβάλλοντος που θα οδηγήσουν τα παιδιά μας στο ευ ζην», επεσήμανε η εισηγήτρια.

Το πρόγραμμα «Το ψάρι που δεν ψαρώνει» επιδιώκει την εφαρμογή των γνωστικών-συμπεριφοριστικών τεχνικών και στα σχολεία τα οποία αποτελούν το πιο φυσικό περιβάλλον για την εφαρμογή προληπτικών παρεμβατικών προγραμμάτων καθώς μπορούν να απευθυνθούν σε ένα μεγάλο αριθμό παιδιών. Μέσα από αυτό, τα παιδιά θα γνωρίσουν τα συναισθήματά τους αλλά και τα επί μέρους στοιχεία τους όπως: η υποκειμενική εμπειρία, οι σωματικές αντιδράσεις, οι εκφράσεις του προσώπου, οι γνωστικές ερμηνείες των καταστάσεων που σχετίζονται με το συναίσθημα αλλά και τη δράση. Θα κατανοήσουν το ρόλο των συναισθημάτων στη συμπεριφορά τους αλλά και στις κοινωνικές τους επαφές, ενώ θα μυηθούν σε δημιουργικές τεχνικές μάθησης και σε τεχνικές επίλυσης προβλημάτων, δεδομένου ότι αξιοποιούνται οι περισσότερες μορφές τέχνης όπως αυτή της μουσικής, της φωτογραφίας και του κουκλοθέατρου.