Κατανομή των κοινοτικών πόρων

Επιδοτούμενα προγράμματα και κατανομή περίπου 20,98 δις ευρώ κοινοτικών κονδυλίων από το νέο ΕΣΠΑ της περιόδου 2014-2020, με την υλοποίηση των πρώτων τεσσάρων προγραμμάτων να ξεκινά από την 1η Νοεμβρίου.

Κύριο ζητούμενο του νέου προγράμματος είναι, μέσω των επενδύσεων, να επιτευχθεί η αξιοποίηση του ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος της κάθε περιοχής, ενώ βασικό στοιχείο τους αποτελεί η έξυπνη εξειδίκευση, όσον αφορά στα προϊόντα και τις υπηρεσίες επί των οποίων θα πραγματοποιηθούν οι επενδύσεις.

Στη συνάντηση της Επιτρόπου Περιφερειακής Πολιτικής, Κορίνας Κρέτσου με τον Πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, η ίδια κατέστησε σαφές πως, έως και το τέλος Οκτωβρίου εκτιμάται πως θα ξεκινήσει η εισροή 2 δις ευρώ στην οικονομία από τους ευρωπαϊκούς πόρους. Εντός του επόμενου χρονικού διαστήματος ο υπουργός Οικονομίας θα προβεί σε σχετική ενημέρωση από κοινού με τον υφυπουργό Οικονομίας και Ανάπτυξης και υπεύθυνο για το ΕΣΠΑ, στο πλαίσιο της οποίας θα υπάρξει παρουσίαση των καινούργιων προγραμμάτων.

Η κατανομή των πόρων

Οι κοινοτικοί πόροι πρόκειται να κατανεμηθούν σε τομεακά και περιφερειακά προγράμματα, εκ των οποίων στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου αναλογούν 84.085.281 ευρώ.

Αν και τυπικά το νέο ΕΣΠΑ ξεκίνησε το 2014, η εκκίνηση του γίνεται από τον επόμενο μήνα με πρώτο το πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα», το οποίο αφορά σε νέες ή υφιστάμενες επιχειρήσεις, οι οποίες θα επενδύσουν στην αύξηση της ανταγωνιστικότητας και την εξαγωγική προοπτική τους.

Τα τομεακά προγράμματα τα οποία πρόκειται να ενισχυθούν με κοινοτικά κονδύλια είναι πέραν του πρώτου προγράμματος Ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα και καινοτομία, και τα προγράμματα αγροτικής ανάπτυξης, υποδομών μεταφορών και αειφόρου ανάπτυξης, αλιεία και θάλασσα, ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, εκπαίδευση και δια βίου μάθηση και το πρόγραμμα για τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα.

Η κοινοτική συνδρομή στα προγράμματα αυτά ανέρχεται συνολικά στα 19,88 δις ευρώ, ενώ στα κονδύλια αυτά θα προστεθούν και οι πόροι του CEF 580 εκ. ευρώ του ταμείου Συνοχής, όπως και 251,6 εκ. ευρώ των Προγραμμάτων Ευρωπαϊκής Εδαφικής Συνεργασία και επιπλέον 281 εκ. ευρώ του Ταμείου Απόρων.

Όσον αφορά στην κατανομή των πόρων επιμέρους στα επιχειρησιακά προγράμματα, στο πρόγραμμα Ανταγωνιστικότητα, επιχειρηματικότητα και καινοτομία αναλογούν 3,65 δις ευρώ, το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης με 4,2 δις ευρώ, το πρόγραμμα υποδομών μεταφορών και αειφόρου ανάπτυξης με 4,33 δις ευρώ, το αλιεία και θάλασσα με 388 εκ. ευρώ, το πρόγραμμα ανάπτυξης ανθρώπινου δυναμικού με 2,10 δις ευρώ και το πρόγραμμα για τη μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα με 377 εκ. ευρώ.

Διαφοροποιήσεις της διαδικασίας

Όσον αφορά στην ακολουθούμενη διαδικασία, αυτή διαφοροποιείται καθώς οι δράσεις θα υλοποιούνται σε δύο κύκλους, προκειμένου να αποφευχθεί η εκδήλωση μαζικού ενδιαφέροντος.

Αυτό στην πράξη σημαίνει πως θα υπάρχουν δύο διαδοχικές προκηρύξεις, ώστε να υπάρχει η δυνατότητα τροποποίησης της δεύτερης με κάλυψη των ατελειών που μπορεί να έχουν εντοπιστεί.

Νέο δεδομένο που θα χρησιμοποιηθεί είναι η ρήτρα ευελιξίας, που πρακτικά σημαίνει πως οι επιδοτούμενες επιχειρήσεις θα μπορούν να

επιδοτούνται κατά το μεγαλύτερο ποσό από έναν άξονα του προγράμματος, αλλά και με μικρότερο ποσό από άλλο άξονα συνδυαστικά, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα κάλυψης μεγαλύτερου μέρους των αναγκών τους.

Επιλέξιμοι τομείς για επιδότηση μέσα από το πρόγραμμα “Ανταγωνιστικότητα”

Ειδικότερα, οι τομείς που θα επιδοτηθούν είναι αυτοί της έρευνας, της καινοτομίας και τεχνολογίας πληροφορικής και επικοινωνίας, της αγροδιατροφής και της βιομηχανίας τροφίμων, της παραγωγής και εξοικονόμησης ενέργειας, της εφοδιαστικής αλυσίδας και των υλικών, της περιβαλλοντικής βιομηχανίας και της δημιουργικής βιομηχανίας (π.χ. το ελληνικό design) και του περιβάλλοντος, του τουρισμού και της υγείας.

Αναλυτικά: τουρισμός, αγροδιατροφικός τομέας, logistics, περιβαλλοντική βιομηχανία, υλικά-κατασκευές, φάρμακα-υγεία, παραγωγή και εξοικονόμηση ενέργειας, τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, δημιουργικές βιομηχανίες-πολιτισμός, εξαγωγικές επιχειρήσεις, πιστοποίηση (branding) αγροδιατροφικών προϊόντων, νέες επιχειρήσεις από νέους και γυναίκες, τουριστική προβολή, εξοικονόμηση ενέργειας, ανακύκλωση-αξιοποίηση αποβλήτων και καινοτομία.

Το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης, το οποίο είναι ύψους 5,2 δισ. ευρώ, δίνει έμφαση στη στήριξη των γεωργικών προϊόντων με συγκριτικό πλεονέκτημα και εξαγωγικό χαρακτήρα και στις επενδύσεις για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας και παραγωγικότητας του αγροδιατροφικού συστήματος και των γεωργικών εκμεταλλεύσεων. Προβλέπεται στήριξη επιχειρήσεων μεταποίησης και εμπορίας αγροτικών προϊόντων.

Τα προγράμματα εκκίνησης του ΕΣΠΑ

Αναβάθμιση πολύ μικρών και μικρών υφιστάμενων επιχειρήσεων με την ανάπτυξη των ικανοτήτων τους στις νέες αγορές. Σκοπός του προγράμματος είναι η ενίσχυση υφιστάμενων πολύ μικρών, μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων, οι οποίες δραστηριοποιούνται στους οκτώ στρατηγικούς τομείς προτεραιότητας του νέου ΕΣΠΑ 2014-2020, οι οποίοι αφορούν σε: Εφοδιαστική Αλυσίδα (Logistics), Αγροδιατροφή / Βιομηχανία Τροφίμων, Πολιτιστικές και Δημιουργικές Βιομηχανίες (ΠΔΒ), Υλικά / Κατασκευές, Ενέργεια, Περιβάλλον, Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνίας ΤΠΕ και Υγεία. Ο συνολικός προϋπολογισμός του Προγράμματος για την υποστήριξη των επιχειρήσεων ανέρχεται σε 130 εκ. Ευρώ. Προβλέπονται δύο κύκλοι προκηρύξεων με προϋπολογισμό 65 εκατ. ευρώ έκαστος. Ενισχύονται επενδυτικά σχέδια συνολικού προϋπολογισμού από 20.000 έως 300.000 ευρώ. Το ποσοστό ενίσχυσης των επενδυτικών σχεδίων ορίζεται σε 50% του συνολικού προϋπολογισμού της επένδυσης. Η διάρκεια υλοποίησης των εγκεκριμένων έργων ορίζεται σε δεκαοκτώ ή είκοσι τέσσερις μήνες από την ημερομηνία έκδοσης της απόφασης ένταξης. Υπάρχει δυνατότητα προκαταβολής μέχρι και το 40% της αναλογούσας ενίσχυσης έναντι ισόποσης εγγυητικής επιστολής. Το πρόγραμμα χρηματοδοτεί κτιριακές εγκαταστάσεις, δικαιώματα τεχνογνωσίας, δαπάνες τεχνολογικής αναβάθμισης, αμοιβές συμβούλων, τεχνική και συμβουλευτική υποστήριξη/καθοδήγηση επιχειρήσεων που θα συμβάλει στην βελτίωση της οργάνωσης και παραγωγικότητας των επιχειρήσεων, στην υποστήριξη καινοτομικής και τεχνολογικής επιχειρηματικότητας και θα υποστηρίζει τον προσανατολισμό προς νέες αγορές και επίσης πρόσληψη προσωπικού.

Ενίσχυση της Αυτοαπασχόλησης Πτυχιούχων Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης

Στόχος της δράσης είναι η ενίσχυση πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, άνω των 25 ετών, άνεργων ή ελεύθερων επαγγελματιών για την άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας συναφούς με την ειδικότητά τους και η ενίσχυση της απασχόλησης με τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

Δυνητικοί δικαιούχοι της δράσης είναι πτυχιούχοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, άνω των 25 ετών, οι οποίοι κατά την υποβολή της αίτησης είναι άνεργοι εγγεγραμμένοι στα μητρώα ανέργων του ΟΑΕΔ κατά την υποβολή της αίτησης ή φυσικά πρόσωπα που ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα, χωρίς να έχουν σχέση μισθωτής εργασίας που θα δραστηριοποιηθούν ή δραστηριοποιούνται επαγγελματικά ως ατομικές επιχειρήσεις, σε δραστηριότητα συναφή με την ειδικότητά τους.

Ο επιχορηγούμενος προϋπολογισμός κυμαίνεται από 5.000 έως 25.000 ευρώ (100% ενίσχυση).

Οι επαγγελματικές δραστηριότητες που θα χρηματοδοτηθούν από το πρόγραμμα ενδεικτικά είναι οι ακόλουθες: ιατρού, οδοντιάτρου, κτηνιάτρου, φυσιοθεραπευτή, βιολόγου, ψυχολόγου, μαίας, δικηγόρου, αρχιτέκτονα, μηχανικού, τοπογράφου, χημικού, γεωπόνου, γεωλόγου, δασολόγου, ωκεανογράφου, σχεδιαστή, δημοσιογράφου, συγγραφέα, διερμηνέα, ξεναγού, μεταφραστή, καθηγητή ή δασκάλου, καλλιτέχνη γλύπτη ή ζωγράφου ή σκιτσογράφου ή χαράκτη, ηθοποιού, μουσικού, χορευτή, χορογράφου, σκηνοθέτη, σκηνογράφου, ενδυματολόγου, διακοσμητή, οικονομολόγου, αναλυτή, προγραμματιστή, ερευνητή ή συμβούλου επιχειρήσεων, λογιστή ή φοροτέχνη, αναλογιστή, κοινωνιολόγου και κοινωνικού λειτουργού κ.ά.

Ειδικότερα οι επιλέξιμες δαπάνες θα αφορούν σε επαγγελματικό εξοπλισμό, λειτουργικό κόστος (ενοίκια επαγγελματικού χώρου, ασφαλιστικές εισφορές, δαπάνες υπηρεσιών κοινής ωφέλειας), δαπάνες προβολής και δικτύωσης, κόστος μισθωτής εργασίας (σε περίπτωση πρόσληψης υπαλλήλου), αμοιβές τρίτων, γενικό εξοπλισμό. Ο προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ, σε 2 κύκλους των 25 εκατ. ευρώ.

Ενίσχυση Τουριστικών Επιχειρήσεων

Εκσυγχρονισμός, ποιοτική αναβάθμιση και εμπλουτισμός των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών των υφιστάμενων πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων, του στρατηγικού τομέα προτεραιότητας του τουρισμού, ώστε να βελτιώσουν τη θέση τους στην εσωτερική και διεθνή τουριστική αγορά.

Δικαιούχοι είναι οι υφιστάμενες πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται αποκλειστικά στον στρατηγικό τομέα του Τουρισμού.

Επιχορηγούμενος προϋπολογισμός: από 30.000 ευρώ έως 300.000 ευρώ. Το ποσοστό ενίσχυσης θα καλύπτει το 50% του συνολικού προϋπολογισμού της επένδυσης.

Ως επιλέξιμες ενέργειες νοούνται ο εκσυγχρονισμός και η ποιοτική αναβάθμιση των κτιριακών και λοιπών υποδομών, παρεμβάσεις εξοικονόμησης ενέργειας / ύδατος, παρεμβάσεις εμπλουτισμού του προσφερόμενου προϊόντος με νέες υπηρεσίες (επέκταση σε εναλλακτικές μορφές, παρεμβάσεις για ΑΜΕΑ, κ.λπ.), πιστοποιήσεις υποδομών και υπηρεσιών, προβολή - προώθηση των επιχειρήσεων σε αγορές στόχους, αμοιβές συμβούλων, μισθολογικό κόστος υφιστάμενου ή νέου προσωπικού.

Ο συνολικός προϋπολογισμός της δράσης ανέρχεται σε 50 εκατ. ευρώ και θα κατανεμηθεί σε 2 κύκλους 25 εκατ. ευρώ έκαστος.

Ενίσχυση της ρευστότητας και της απασχόλησης

Το πρόγραμμα στοχεύει να ωφεληθούν έως 10.000 άτομα / επιχειρήσεις και απευθύνεται σε νέους ελεύθερους επαγγελματίες, πρώην ανέργους, οι οποίοι έχουν έναρξη επαγγέλματος από την 1/1/2014 και μετά.

Αναδρομικά θα καλυφθούν σε ελεύθερους επαγγελματίες δαπάνες για ενοίκια, αποσβέσεις παγίων, ασφαλιστικές εισφορές, έμμεσες δαπάνες για την αγορά εξοπλισμού.

Αφορά επίσης ιδιωτικές επιχειρήσεις ή συνεταιρισμούς που εντός του έτους αύξησαν της θέσεις εργασίας, μέσω πρόσληψης ανέργων, οι οποίες και θα επιδοτηθούν έως και 450 ευρώ μηνιαίως.

Οι εταιρείες υποχρεούνται να διατηρήσουν τις επιδοτούμενες θέσεις εργασίας για το χρονικό διάστημα που θα αναφέρεται στη δημόσια πρόσκληση, η οποία θα δημοσιευτεί εντός του τρέχοντος μήνα.

Οι δικαιούχοι και των δύο κατηγοριών θα λάβουν ενίσχυση από 12.000 έως και 15.000 ευρώ.