«Με ενδιαφέρει η αμφισβήτηση των δεδομένων»

Αντιμετωπίζοντας όλα τα στοιχεία της σκηνικής σύνθεσης με ίσους όρους (φωνή, σώμα, λόγος, εικόνα, μουσική), η σκηνοθέτης και ηθοποιός Αργυρώ Χιώτη και οι δεκαέξι συμμετέχοντες του εργαστηρίου «Πασαρέλα - Προς ένα ολιστικό θέατρο», δούλεψαν πάνω σε μια δομή ενός χωροταξικού δικτύου που θυμίζει πέρασμα σε κοινή θέα τρίτων.

Το πενθήμερο εργαστήρι πραγματοποιήθηκε στο Κέντρο Χορού «Ακροποδητί», στο πλαίσιο του 6^ου Διεθνούς Φεστιβάλ Χορού και Χοροθεάτρου στη Σύρο. Στόχος του ήταν να δώσει στον ερμηνευτή τη δυνατότητα να λειτουργήσει στη σκηνή ως ένα όργανο με πολλαπλές ιδιότητες και ταυτόχρονα ως συνδημιουργός. Ικανός να διαχειρίζεται τα εργαλεία του, την καθαρή και απόλυτη παρουσία του, σε σχέση πάντα με τους άλλους και τον χώρο στον οποίο βρίσκεται.

«Το Akropoditi DanceFest έχει εξαιρετική φήμη»

Πριν ακόμα η ίδια δεχτεί πρόσκληση από την ομάδα του Akropoditi DanceFest, η Αργυρώ Χιώτη γνώριζε την ύπαρξή του από φίλους και συναδέλφους της, οι οποίοι είχαν λάβει μέρος σε προηγούμενες διοργανώσεις. «Το Φεστιβάλ έχει εξαιρετική φήμη. Έλεγαν όλοι “είναι φανταστικό αυτό που κάνουν στη Σύρο οι Ακροποδητί. Να πας οπωσδήποτε”. Οπότε, όταν μου προτάθηκε να συμμετέχω, χάρηκα πολύ και δέχθηκα φυσικά αμέσως. Είναι πολύ σημαντικό σε άλλους τόπους εκτός της Αθήνας, στην επαρχία και σε νησιά, να υπάρχουν τέτοιες πρωτοβουλίες και θέλω πάρα πολύ να τις ενισχύω με όποιον τρόπο μπορώ», ανέφερε χαρακτηριστικά στην «Κοινή Γνώμη», υποστηρίζοντας πως η παραγωγή πολιτισμού και οι ευκαιρίες για συναντήσεις ανθρώπων γύρω από την Τέχνη είναι χρήσιμες και εποικοδομητικές.

Το χοροθέατρο, που αποτελεί και τον κύριο κορμό των Ακροποδητί, είναι ένα από τα μονοπάτια που εξερευνά η σκηνοθέτης; «Σε μεγάλο βαθμό ναι, γιατί βλέπω κι εγώ τη δράση πάνω στη σκηνή σαν ένα σύνολο. Μια παρουσία των ανθρώπων η οποία χρησιμοποιεί όλα τα μέσα που μπορεί να διαθέτει με ίσους όρους. Το σώμα και ό,τι μπορεί αυτό να κάνει, τη φωνή, το λόγο, την εικόνα, τη μουσική κλπ. Ούτως ή άλλως, βλέπω τη δράση ενεργειακά, σωματικά. Είτε αυτό, το τραβάμε ενδεχομένως προς μία πιο καθαρά χορογραφική ματιά, είτε όχι».

Συνδημιουργός της θεατρικής ομάδας «VASISTAS»

Η σωματικότητα και σίγουρα η χορικότητα κατέχουν κυρίαρχο ρόλο στις δουλειές της θεατρικής ομάδας «VASISTAS», που συν-ίδρυσε το 2005, στη Γαλλία. «Ήταν απόρροια των μεταπτυχιακών σπουδών μου στη σκηνοθεσία και τη σκηνοθεσία. Εκεί κάναμε την πρώτη δουλειά, με Γάλλους. Μετά ήρθαμε στην Ελλάδα και από τότε, υπάρχει ένας σταθερός κορμός ανθρώπων, κυρίως ηθοποιών με τους οποίους συνεργαζόμαστε. Αυτοί είναι κοντά σε κάθε βήμα της δημιουργίας. Βέβαια προσκαλούμε κατά καιρούς κι άλλους ανθρώπους. Ωστόσο, ο πυρήνας της ομάδας προχωρά συνεχώς σε νέες περιπέτειες, νέες φόρμες που εκπλήσσουν κι εμένα και τα παιδιά».

Επιθυμία της ομάδας είναι να αγγίζει μέσα από το έργο της μία ελευθερία στην αντίληψη των πραγμάτων και του κόσμου. «Ένα κούνημα, κάτι που μετακινεί έστω και ελάχιστα τη δική μας ματιά για τον άνθρωπο, τη σχέση του με τους άλλους ανθρώπους και με τον κόσμο. Όσο γενικά κι αν ακούγονται αυτά, αποτελούν τον πυρήνα της έρευνάς μας ανεξάρτητα από το έργο που χρησιμοποιούμε κάθε φορά. Αλλά είμαστε ανοιχτοί στο τι γλώσσα θα προκύψει και με ποιον τρόπο αυτή θα εκφραστεί».

Όχι «πειραματισμός για τον πειραματισμό»

Η ίδια αποφεύγει να χρησιμοποιήσει τον όρο «πειραματικό», καθώς προτιμά να σταθεί περισσότερο στο άνοιγμα, στην ιδιαιτερότητα του κάθε έργου, αλλά και στην ιδιαιτερότητα της ματιάς. «Μεγαλύτερη σημασία έχει η προσωπική ματιά ενός ανθρώπου απέναντι στα πράγματα και στο εκάστοτε έργο και στο πώς αυτό θα μεταφερθεί στη σκηνή. Θα το πω ανάποδα. Αυτό που επιδιώκουμε κάθε φορά δεν είναι ο πειραματισμός για τον πειραματισμό, αλλά η αμφισβήτηση των δεδομένων. Με ό,τι κι αν καταπιανόμαστε, δε θέλουμε να υπάρχει κανένα δεδομένο στο πώς κι εγώ η ίδια, διαβάζω ή πάω να αποδώσω κάτι. Σε καμία περίπτωση, δεν είναι εύκολο να αμφισβητώ ακόμη και τα δικά μου δεδομένα που με τα χρόνια έχουν σχηματιστεί».

Η τελευταία παράσταση της ομάδας VASISTAS «Χοηφόρες» του Αισχύλου παρουσιάστηκε στις αρχές του Ιουλίου στο Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου. Το έργο θα επαναληφθεί και τον Σεπτέμβριο σε κάποιες περιοχές της Αθήνας, έως και το Λαύριο.

«Πετάξαμε δεδομένα κοινωνικής φύσης»

Η ύπαρξη του ανθρώπου μέσα σε ένα ορισμένο κοινωνικό σύνολο αποτέλεσε το θέμα του εργαστηρίου της στο «Akropoditi DanceFest 2018», όπου συμμετείχαν άτομα από διαφορετικά πεδία (χορευτές, ηθοποιοί, αλλά και άνθρωποι, που ταξιδεύουν από τη μία τέχνη στην άλλη.

«Το μείγμα της ομάδας που δημιουργήθηκε ήταν ωραίο γιατί μας έδωσε τη δυνατότητα να προχωρήσουμε παραπέρα, να συνδυάσουμε πολλές και διαφορετικές τάσεις. Έδωσα τον τίτλο «πασαρέλα» για να περιγράψω μία συγκεκριμένη χοροταξική τοποθέτηση, μία συγκεκριμένη κινησιολογία. Δημιουργήσαμε κάτι σαν διάδρομο ή σαν ένα δίκτυο κυκλοφορίας το οποίο χρησιμοποιούσαμε καθ’ όλη τη διάρκεια σαν ένα ποτάμι το οποίο κινείται συνεχώς. Η «πασαρέλα» ήρθε για να περιγράψει τη φόρμα, τη συνθήκη πάνω στην οποία δουλέψαμε, αλλά και να παίξει λίγο αφενός με το σχήμα, το βάρος της λέξης που κουβαλάει και αφετέρου, με το τελείως αντίθετό του που προσπαθήσαμε να ανατρέψουμε. Ο στόχος μου ήταν να πετάξουμε δεδομένα κοινωνικής φύσης που φέρουμε από την καθημερινή ζωή και στάση μας και μετά να μείνουν παρουσίες που είναι αυτούσιες, ξεχωριστές και μεγάλες στη σκηνή. Κι αυτές οι παρουσίες να συμπορευτούν με άλλες».

Η Αργυρώ Χιώτη αποφοίτησε ως ηθοποιός από τη Δραματική Σχολή «Μορφές» του Θεάτρου «Εμπρός» (2000). Είναι κάτοχος πτυχίου Θεατρικών Σπουδών και μεταπτυχιακού τίτλου πάνω στη σκηνοθεσία και τη δραματουργία από το Πανεπιστήμιο της Provence στη Γαλλία (2006). To 2013 τιμήθηκε με το βραβείο «Ελευθερία Σαπουντζή» για το καλλιτεχνικό της έργο.

Αν τη ρωτήσει κανείς τι την ευχαριστεί περισσότερο, η σκηνοθεσία ή η υποκριτική, η ίδια δεν κρύβει την προτίμησή της για την πρώτη, η οποία ανοίγεται σε πάρα πολλά και διαφορετικά πεδία. «Είναι κάτι που μου ταιριάζει και το έχω ανάγκη, ωστόσο όποτε το επιτρέπει η δουλειά και μπορώ να οργανώσω τη διαδικασία προβών, μπαίνω σε ένα βαθμό στη σκηνή μαζί με τους ηθοποιούς».