Επιστημονική αυτοψία στον Τροχό του «Πατρίς»

Λύσεις για την αποκατάσταση των φθορών, που εντοπίζονται σήμερα στον Τροχό του τροχήλατου πλοίου «Πατρίς», προτάθηκαν από δύο πανεπιστημιακούς καθηγητές οι οποίοι προσκλήθηκαν από τον Σύλλογο Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού Ερμούπολης προκειμένου να διενεργήσουν αυτοψία στο μοναδικό αυτό ιστορικό τεκμήριο που κοσμεί τον εξωτερικό χώρο του Βιομηχανικού Μουσείου.

Ειδικότερα, η επιτόπια έρευνα πραγματοποιήθηκε χθες το πρωί από την κα. Βασιλική Αργυροπούλου, υπεύθυνη καθηγήτρια συντήρησης μεταλλικών αντικειμένων στο Τμήμα Συντήρησης Αρχαιοτήτων και Έργων Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής και τον κ. Γεώργιο Μπατή, Ομότιμο Καθηγητή του Τμήματος Χημικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου.

Ορατά τα αποτελέσματα της προηγούμενης συντήρησης

Οι δύο τους συνέπραξαν και στο παρελθόν, στο πλαίσιο της πρώτης προσπάθειας συντήρησης του Τροχού, η οποία διήρκησε πέντε χρόνια. Για την επίτευξη του σκοπού τους, χρησιμοποίησαν τότε μία πρότυπη μέθοδο, για την οποία δημοσιεύτηκαν τρία άρθρα. Συγκεκριμένα, πραγματοποίησαν μία σημειακή ηλεκτρόλυση και αμέσως μετά προχώρησαν στην επικάλυψη (τρεις στρώσεις). «Παραγγείλαμε ειδικά υλικά, υψηλού κόστους από τη Γερμανία, τα οποία εξασφαλίσαμε μέσα από ένα άλλο ευρωπαϊκό πρόγραμμα για συντήρηση βιομηχανικής πολιτιστικής κληρονομιάς», σημείωσε στην «Κοινή Γνώμη» η κ. Αργυροπούλου. «Περάσαμε πρώτα ένα βερνίκι και από πάνω βάλαμε κερί για να γίνει πιο ματ. Ωστόσο, όπως ήταν αναμενόμενο, το κερί υποχώρησε με την πάροδο των ετών και η επιφάνεια γυαλίζει λίγο», εξήγησε η καθηγήτρια.

Συμπληρωματικά, ο κ. Μπατής κατέστη γνωστό ότι η προσθήκη του κεριού κρίθηκε απαραίτητη και για έναν ακόμη λόγο. «Το βερνίκι που χρησιμοποιήθηκε είναι εποξικό και το κακό με τα βερνίκια αυτού του είδους είναι ότι με τον ήλιο κιτρινίζουν και αλλάζει η απόχρωσή τους. Επομένως, για να αποφύγουμε αυτό το φαινόμενο και να το συντηρήσουμε περισσότερο χρόνο, βάλαμε το κερί», ανέφερε χαρακτηριστικά. Υποστήριξε δε, πως αν η συγκεκριμένη διαδικασία επαναλαμβανόταν κάθε δύο χρόνια, δεν θα παρουσιαζόταν κανένα απολύτως πρόβλημα. Παρόλα αυτά, από την χθεσινή αυτοψία προέκυψε η εκτίμηση πως η παλαιότερη συντήρηση του τροχού απέδωσε τα μέγιστα. «Το μεγαλύτερο μέρος του δεν έχει φθαρεί, υπάρχουν μόνο κάποια αδύνατα σημεία, που παρουσιάζουν πρόβλημα και αυτό σκοπεύουμε να το παλέψουμε τώρα που είναι νωρίς. Αν το αφήσουμε, σε λίγο θα επεκταθεί και θα είναι ορατό με το μάτι», πρόσθεσε, εκφράζοντας την πεποίθησή του πως τη δεδομένη στιγμή, μπορεί να αποφευχθεί.

Λαμβάνοντας υπόψη του θέση του τροχού στον εξωτερικό χώρο του Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, που το καθιστά εκτεθειμένο στις εκάστοτε καιρικές συνθήκες, η κ. Αργυροπούλου έκρινε ως καλύτερη λύση, την τοποθέτηση σκεπάστρου, καθώς κατά τη διάρκεια βροχοπτώσεων, συγκεντρώνεται νερό σε κάποια σημεία του τροχού, που είναι σιδερένιος. Από την πλευρά του, ο κ. Μπατής διευκρίνισε ότι στα σημεία , που χρήζουν παρέμβασης, υπάρχουν καμπύλες με αποτέλεσμα να είναι δύσκολη ακόμη και η βαφή τους.  

Επιβεβλημένη η συνένωση όλων των δυνάμεων

Η κ. Αργυροπούλου εξήγησε ότι οι απαιτητικές «αποστολές» δεν προκαλούν απλά το ενδιαφέρον τους, αλλά καθιστούν και πιο επιτακτική την παρουσία τους σε περιπτώσεις συντήρησης, αποκατάστασης και διατήρησης. «Μόνο στα δύσκολα ερχόμαστε. Εγώ, συνήθως δεν παίρνω δουλειές που μπορούν να αναλάβουν οι απόφοιτοί μου. Δεν θέλω να υπάρχει ένας ανταγωνισμός με τα παιδιά που προσπαθούν να βρουν εργασία. Αυτή είναι δύσκολη περίπτωση. Δεν θα μπορούσε ένας απλός συντηρητής να το κάνει και γι’ αυτό το αναλάβαμε και συνεργαστήκαμε με το ΕΜΠ, εφαρμόζοντας μια πρότυπη μέθοδο. Ο τροχός βγήκε από τη θάλασσα και λόγω πολλών αλάτων, έπρεπε να γίνει αποχλωρίωση», επεσήμανε η καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής. Μάλιστα εξέφρασε την επιθυμία τους για συνέχιση της δουλειάς τους, η οποία απέφερε σημαντικά αποτελέσματα στο παρελθόν. Για τη διατήρηση του Τροχού, που αποτελεί τεκμήριο της ιστορίας της Ελληνικής Ναυτιλίας, έκρινε επιβεβλημένη τη συνένωση όλων των δυνάμεων καθώς και τη στήριξη της προσπάθειας από την τοπική κοινωνία. «Κάθε φορά που επισκεπτόμαστε το Βιομηχανικό Μουσείο, θαυμάζουμε το έργο του Συλλόγου Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού, αλλά και την εξαιρετική κατάσταση των εκθεμάτων. Από την πλευρά μας, θα βοηθήσουμε στην αναζήτηση χρηματοδότησης που θα μπορούσε να φανεί χρήσιμη για τη συντήρηση και άλλων μηχανημάτων, που βρίσκονται επίσης στον εξωτερικό χώρο και χρειάζονται επειγόντως παρεμβάσεις. Οι νησιώτες μπορούν να το αντιληφθούν. Κανείς πλέον δεν βάζει σιδερένια κάγκελα σε καινούριο σπίτι».

Το επόμενο χρονικό διάστημα, ο Σύλλογος θα καταγράψει σε συνεργασία με τους επιστήμονες τον προϋπολογισμό των εργασιών και θα απευθυνθεί σε φίλους τους στην Αθήνα, κάποιος εκ των οποίων έχει εκφράσει το ενδιαφέρον να δώσει κάποια χορηγία για τη διευθέτηση του ζητήματος.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι προσκεκλημένοι καθηγητές συνοδεύονταν από την Αντιδήμαρχο Πολιτισμού, Αλίκη Λεονταρίτη, την πρόεδρο του Συλλόγου Φίλων Τεχνικού Πολιτισμού Μαργαρίτα Καλουτά, την αντιπρόεδρο Ειρήνη Δράκου και την Ειδική Γραμματέα του ΚεΤεΠΟ, Καλλιόπη Ξενοπούλου.

Από την πλευρά της, η κ. Λεονταρίτη δήλωσε ότι ο Δήμος θα συμβάλει και ο ίδιος όπου μπορεί, στην κάλυψη κάποιων εξόδων, δεδομένου της μεγάλης συμμετοχής συντηρητών. «Όλοι μαζί συνεργαζόμαστε και μέσα από μια συλλογικότητα θα βγει ένα καλό αποτέλεσμα. Έχουμε τον ίδιο στόχο, το ίδιο μεράκι, την ίδια σκέψη και όλοι μαζί θα προσπαθήσουμε», κατέληξε.