“Οι Δήμοι δεν θα είναι κομπάρσοι στη διαχείριση των παραλιών”

Ενέργειες ώστε να επιστρέψει η διαχείριση των παραλιών στους Δήμους των νησιών, οι οποίοι - βάσει Συντάγματος -, είναι αρμόδιοι για να διοικούν και να αποφασίζουν για όλα τα τοπικά θέματα, αρχίζει να πραγματοποιεί η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, σε συνέχεια απόφασης που πήρε ομόφωνα το διοικητικό συμβούλιό της, για Κυκλάδες και Δωδεκάνησα.

Ειδικότερα, ζητώντας νομική υποστήριξη από εξειδικευμένο γραφείο, η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου θα επιδιώξει να αποσυρθεί ο πρόσφατος νόμος για τη διαχείριση και εκμετάλλευση των παραλιών, σύμφωνα με τον οποίο, πλέον, η εν λόγω αρμοδιότητα, έχει περάσει στο κράτος και όλες οι διαδικασίες για τις παραχωρήσεις τμημάτων, θα γίνονται από τις Κτηματικές Υπηρεσίες (μέσω ειδικής πλατφόρμας).

Σαφής στις δηλώσεις του στην “Κοινή Γνώμη”, υπήρξε ο δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, Αλέξης Αθανασίου, ο οποίος μιλώντας για το σοβαρό θέμα, εξήγησε πως δεν είναι αποδεκτό, το κράτος να επιλέγει τους Δήμους για να κάνουν τη “λάντζα”, αναθέτοντάς τους τους καθαρισμούς και τα πρόστιμα, χωρίς να μπορούν να έχουν λόγο για το βασικό ζήτημα των παραχωρήσεων, που συνδέεται άμεσα και με την προστασία του περιβάλλοντος.

Στην ίδια κατεύθυνση και με την εισήγηση του θέματος στη συνεδρίαση, κατέστησε ξεκάθαρο πως με τον πρόσφατο νόμο, θίγεται μία βασική αρχή του Συντάγματος, ότι δηλαδή η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στην τοπική αυτοδιοίκηση, ενώ “ανοίγεται” ο δρόμος για παραχωρήσεις σε μικρά νησιά, που μέχρι σήμερα, είχαν συγκεκριμένες απαγορεύσεις.

Το θέμα στη συνεδρίαση παρουσίασε ο δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, Δημήτρης Λιανός, μιλώντας αναλυτικά για τις συνέπειες που φέρνει ο συγκεκριμένος νόμος.

Σημειώνεται πως, το διοικητικό συμβούλιο της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου, με τη βοήθεια νομικών, θα καταθέσει προσφυγή για να ακυρωθεί ο νόμος, ο οποίος, όπως ανέφεραν αρκετοί αιρετοί, “αφαιρεί το δικαίωμα από τους Δήμους να έχουν σύμφωνη γνώμη σε ό,τι αφορά στην αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές”.

Διευκρινίζεται πως, για την περίπτωση της Σύρου, οι συμβάσεις για τις υπάρχουσες παραχωρήσεις έχουν διάρκεια τριών ετών και ως εκ τούτου, ολοκληρώνεται η ισχύς τους το καλοκαίρι του 2025. Ωστόσο, αυτό δεν αποτρέπει κανέναν ενδιαφερόμενο, για υποβολή ενδιαφέροντος για νέες παραχωρήσεις, σύμφωνα με την προβλεπόμενη διαδικασία του νόμου, που αφορά σε ηλεκτρονικούς διαγωνισμούς.

Το θέμα αναμένεται να απασχολήσεις και τα δημοτικά συμβούλια των Δήμων.

ΠΕΔ Ν. Αιγαίου: Αντισυνταγματικότητα διατάξεων του νόμου

Τους λόγους για τους οποίους η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου θα ζητήσει την ακύρωση του σχετικού νόμου “Όροι αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας στις παραθαλάσσιες περιοχές και άλλες διατάξεις”, ανέλυσε στη συνεδρίαση, ο δήμαρχος Νάξου και Μικρών Κυκλάδων, κάνοντας λόγο αρχικά για αντισυνταγματικές διατάξεις.

“Με τις διατάξεις του παραπάνω νόμου 5092/2024, αφαιρείται πλέον από τους Δήμους η σύμφωνη γνώμη για τον καθορισμό των υπό παραχώρηση τμημάτων αιγιαλού και παραλίας και αρμόδιοι φορείς για την παραχώρηση καθίστανται αποκλειστικά το ελληνικό δημόσιο δια των Κτηματικών Υπηρεσιών και η ΕΤΑΔ Α.Ε.”, υπενθύμισε πρωτίστως.

Όπως διευκρίνισε, με αυτόν τον νόμο, “θίγεται η βασική αρχή του άρθρου 102 Συντάγματος ότι η διοίκηση των τοπικών υποθέσεων ανήκει στους οργανισμούς τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου και δεύτερου βαθμού” και ως εκ τούτου, “η αρμοδιότητα καθορισμού και οριοθέτησης των τμημάτων αιγιαλού και παραλίας, επί των οποίων παραχωρείται από τον Δήμο προς τρίτους το δικαίωμα απλής χρήσης, ανήκει (σύμφωνα με το γενικό τεκμήριο αρμοδιότητας του άρθρου 65 παρ. 1 του ν. 3852/2010), στο δημοτικό συμβούλιο”.

Πρόσθεσε δε, πως, η συγκεκριμένη αρμοδιότητα, “αποβλέπει προεχόντως, στη διαφύλαξη του κοινόχρηστου χαρακτήρα των παραχωρούμενων τμημάτων και παράλληλα, στην επωφελή αξιοποίησή τους”.

Προστασία αιγιαλού, μικρά νησιά και περιοχές Natura

Ιδιαίτερη μνεία έγινε και για το θέμα της προστασίας του περιβάλλοντος που συνδέεται και με το ζήτημα των παραχωρήσεων και κυρίως στα μικρά νησιά. Όπως εξήγησε, με το νέο νόμο, ουσιαστικά δεν υπάρχει πλέον απαγόρευση για εμπορική δραστηριότητα σε μικρές παραλίες.

“Η αφαίρεση της αρμοδιότητας από τους Δήμους θίγει το άρθρο 24 Συντάγματος: Οι ακτές των νησιών μας, δηλαδή, νομικά, ο αιγιαλός και η παραλία, αποτελούν ιδιαίτερα σημαντικό αντικείμενο προστασίας, συναρτώμενο με την αειφορία, σε επίπεδο Δημοσίου Δικαίου (Σύνταγμα και ειδικοί νόμοι). Το Σύνταγμα, με αρωγό τη νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας, θέτει στο επίκεντρο των ρυθμίσεων το άρθρο 24 Σ., ως ουσιαστικό κριτήριο της προστασίας του περιβάλλοντος”.

Πρόσθεσε συγκεκριμένα πως, “ενόψει του διαρκούς κινδύνου υπό τον οποίο τελούν τα ευαίσθητα παραθαλάσσια οικοσυστήματα, η ανάγκη προστασίας του αιγιαλού ιδίως στα μικρά νησιά είναι επιτακτική, δεδομένου ότι με το νέο νομικό πλαίσιο έχει αρθεί η απαγόρευση παραχώρησης των μικρών παραλιών, καθιστώντας ακόμα και αυτά τα υπό προστασία οικοσυστήματα διαθέσιμα προς ενδεχόμενη εμπορική εκμετάλλευση”.

Σε συνέχεια των παραπάνω, αρκετά μέλη της ΠΕΔ που τοποθετήθηκαν, επεσήμαναν πως, “είναι ορατός πλέον ο κίνδυνος επέκτασης της παραχώρησης αιγιαλού - παραλίας στα μικρά νησιά των Κυκλάδων, τα οποία μέχρι τώρα σαφώς εξαιρούνταν από την εν λόγω πρακτική και αυτό συντελούσε στη διατήρηση του χαρακτήρα τους ως εναλλακτικών μορφών τουρισμού ανέγγιχτων από την εμπορευματοποίηση”.

Επιπλέον, έγινε αναφορά και στο κομμάτι των περιοχών Natura, από τον κ. Λιανό. “Mε τις νέες διατάξεις, αποδυναμώνεται η αποτελεσματική προστασία των περιοχών Natura 2000, ενώ παρατηρείται υποχώρηση ως προς τους όρους και περιορισμούς κατά την παραχώρηση απλής χρήσης”, σημείωσε.

“Η απλή παραχώρηση αδιαμφισβήτητα τοπική υπόθεση”

Τη σύμφωνη γνώμη του με την πρόταση να προσφύγει η ΠΕΔ Ν. Αιγαίου για να ακυρώσει τον σχετικό νόμο, εξέφρασε ο δήμαρχος Σύρου – Ερμούπολης, επισημαίνοντας πως, πράγματι η αφαίρεση της αρμοδιότητας για τις παραλίες και τους αιγιαλούς “παραβιάζει σχετικό άρθρο του Συντάγματος”, καθώς όπως υπογράμμισε, η απλή παραχώρηση χρήσης του κοινόχρηστου αιγιαλού και της παραλίας “αποτελεί αδιαμφισβήτητη τοπική υπόθεση που κατά το Σύνταγμα ανήκει στους ΟΤΑ”, ενώ επιπλέον, ανέφερε πως, η διαχείριση (άρα και παραχώρηση χρήσης ως διαχειριστική πράξη) των αιγιαλών “ανήκει κατά τεκμήριο αρμοδιότητας στους ΟΤΑ”.

Επισημαίνοντας πως με αυτό το νόμο δεν λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαίτερες συνθήκες των νησιωτικών περιοχών, ο κ. Αθανασίου, τόνισε πως, αυτός ο νόμος πρέπει να “πέσει”.

“Θεωρώ πως ο νέος νόμος – και αυτό κατέθεσα ξεκάθαρα και στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΕΔ Ν. Αιγαίου -, θεωρεί τις τοπικές κοινωνίες και τους Δήμους ως κομπάρσους, που θα κάνουν όλες τις βοηθητικές εργασίες. Αυτό δεν μπορεί να γίνει αποδεκτό για ένα κομμάτι των τοπικών κοινωνιών που είναι και οι παραλίες. Δηλαδή, αν μας θέλουν μόνο για τους καθαρισμούς, για τα πρόστιμα και για ό,τι γίνεται τελικά με τη “δύσκολη” δουλειά να την παίρνουν πάνω τους οι Δήμοι και όλο το άλλο να το κάνουν κεντρικά είναι λάθος”.

Κλείνοντας τις δηλώσεις του, επανέλαβε πως, “θα κινηθούμε σαν ΠΕΔ Ν. Αιγαίου με νομικά μέσα και αυτό είναι μέρος της απόφασής μας. Θα ήταν καλό να προασπίσουμε, ό,τι μπορούμε να προασπίσουμε”.